W latach 2011-2013 zadłużenie bezpośrednie jednostek samorządu terytorialnego będzie rosło - wynika z raportu agencji ratingowej Fitch. Największa presja na wzrost zadłużenia może nastąpić w latach 2012-2013, a wysokie wydatki majątkowe spowodują wzrost zadłużenia samorządów do poziomu bliskiego 60 proc. dochodów ogółem.
_ W 2010 r. deficyt budżetowy sektora samorządowego planowany był na poziomie około 26 mld zł, co oznacza dwukrotny jego wzrost w porównaniu z 2009 r. Zdaniem Fitch deficyt sektora samorządowego będzie niższy niż planowany. Będzie on jednak znacznie wyższy niż w 2009 r. Znaczna jego część zostanie pokryta z nowego zadłużenia, gdyż zmniejsza się płynność jst. Fitch spodziewa się, że w latach 2010-2013 zadłużenie bezpośrednie jst będzie rosło _ - napisano w opublikowanym dziś raporcie.
_ Jednak dostęp samorządów do finansowania długiem może być ograniczony w wyniku rosnącego państwowego długu publicznego, który, zgodnie z niektórymi prognozami, może przekroczyć 55 proc. PKB _ - dodano.
Analitycy Fitch zauważają, że w celu ograniczania wzrostu zadłużenia bezpośredniego, wiele inwestycji jest realizowanych przez spółki samorządowe, co powoduje gwałtowny wzrost zadłużenia zaciąganego przez te spółki i tym samym ryzyka pośredniego jst.
_ Ryzyko pośrednie tych samorządów, które posiadają ratingi Fitch'a, rosło nieprzerwanie od kilku ostatnich lat. W wielu przypadkach był to nawet wzrost ponad dwukrotny. Ponadto, samorządy tworzą wiele spółek celowych do realizacji dużych projektów inwestycyjnych. Spółki te są słabe finansowo i wymagają wsparcia ze strony właściciela m.in. poprzez dopłaty/podnoszenie ich kapitału, co wprawdzie nie wpływa na zadłużenie jst, ale jest tzw. zobowiązaniem moralnym jst _. Znając skalę inwestycji realizowanych przez spółki samorządowe, Fitch przewiduje _ dalszy znaczny wzrost ryzyka pośredniego sektora w latach 2011-2013 _ - wynika z raportu.
Fitch spodziewa się, że w 2011 roku presja na wydatki operacyjne samorządów będzie silna.
_ Wydatki operacyjne mogą w dalszym ciągu rosnąć szybciej niż dochody operacyjne. Tylko niektóre samorządy będą w stanie ograniczać wydatki bieżące tak, aby tempo ich wzrostu nie przekraczało wzrostu dochodów operacyjnych _ - napisano.
_ Jedną z głównych przyczyn wzrostu wydatków operacyjnych w 2011r. będą rosnące wydatki na oświatę. Następnym sztywnym elementem wydatków operacyjnych są wydatki na pomoc społeczną. Przekazanie samorządom utrzymania dróg krajowych jako zadania finansowanego z budżetów lokalnych, stanowi kolejne wyzwanie dla finansów jst. Negatywny wpływ na budżety jst będzie miało także podniesienie stawki VAT z 22 proc. do 23 proc. _ - dodano.
_ Wszystkie te czynniki będą powodować dalszą silną presję na wzrost wydatków w 2011r. i latach następnych, co ograniczy elastyczność finansową jst, w tym ich zdolności do finansowania inwestycji ze środków własnych. W latach 2011-2013 marże operacyjne jst mogą się pogorszyć, jeśli jst nie zintensyfikują działań mających na celu ograniczenie wzrostu wydatków bieżących, co będzie bardzo trudne _ - podkreślają autorzy raportu.
Analitycy agencji ratingowej przypominają także, że w latach 2007-2010 wydatki majątkowe jst rosły dynamicznie i w kolejnych latach należy się spodziewać kolejnych wzrostów.
_ W 2011 r. i latach następnych wydatki majątkowe jst będą również rosły w związku ze zbliżającym się końcem aktualnego okresu programowania UE (2007-2013). I chociaż znaczna część wydatków majątkowych zostanie sfinansowana z dotacji UE, jst będą musiały znaleźć środki na wkład własny. Znaczna część tych środków będzie pochodziła z zadłużenia _ - wynika z raportu.
Fitch sądzi, że popyt na finansowanie długiem będzie rósł w miarę zbliżania się do końca 2013 r.
_ Dodatkowym czynnikiem, który wpłynie na wzrost zapotrzebowania na finansowanie długiem, stanowić będą pogarszające się wyniki operacyjne jst. Największa presja na wzrost zadłużenia może wystąpić w latach 2012-2013, o ile państwowy dług publiczny nie przekroczy progów ostrożnościowych. Wysokie wydatki majątkowe spowodują gwałtowny wzrost zadłużenia jst do poziomu bliskiego ustawowemu limitowi zadłużenia, tj. 60 proc. dochodów ogółem _ - napisano.
Fitch spodziewa się, że w latach 2011-2013 presja na wydatki inwestycyjne będzie silna, co będzie wynikać z konieczności zakończenia wielu inwestycji (współfinansowanych ze środków UE) do końca 2013 r.
Czytaj w Money.pl