Orzeczenie alimentów w kilka dni, skuteczne egzekwowanie prawa rodziców do kontaktów z dzieckiem i ochrona najmłodszych przed przemocą - to podstawowe założenia reformy prawa rodzinnego, którą proponuje Ministerstwo Sprawiedliwości.
- Przygotowane zmiany mają poprawić sytuację dzieci, które nie powinny ponosić konsekwencji tego, że między rodzicami doszło do konfliktu. Procedury trwały latami, a dzieci często cierpiały, bo jeden z rodziców musiał oszczędzać na dziecku, aby toczyć proces sądowy, płacić adwokatom. Chcemy, żeby ta mitręga sądowa przeszła do historii – powiedział podczas czwartkowej konferencji minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro. Temu celowi służyć ma wprowadzenie alimentów natychmiastowych.
Przyznanie alimentów natychmiastowych ma się odbywać w ciągu kilku dni. ma to być możliwe dzięki maksymalnemu uproszczeniu formalności. Ubiegający się o alimenty rodzice będą mogli składać pozew na prostym formularzu dostępnym w internecie. Dodatkowo alimentacyjne nakazy zapłaty o natychmiastowej wykonalności będą mogli wydawać nawet referendarze, a to zdecydowanie przyspieszy procedurę i usprawni pracę sądów.
Wysokość alimentów natychmiastowych ma być ustalana według jednej uniwersalnej zasady. Co roku będzie ogłaszana kwota przeliczeniowa (zależna m.in. od minimalnego wynagrodzenia netto i współczynnika dzietności), która pozwoli precyzyjnie ustalić świadczenie w zależności od liczby dzieci w danej rodzinie.
Na dziś wynosiłoby ono 460 zł na jedno dziecko, 840 na dwoje dzieci, a 1140 zł – na troje. Dla porównania średnia wysokość alimentów zasądzonych w 2016 r. wyniosła 577 zł, a w pierwszej połowie 2017 r. – 590 zł.
Otrzymanie alimentównatychmiastowych nie będzie wykluczać możliwości do ubiegania się o wyższą kwotę w normalnym postępowaniu.
Nowe przepisy mają skutecznie chronić prawa rodzica, któremu drugi rodzic utrudnia kontakt z dzieckiem. Opierają się na założeniu, że dzieci mają prawo do kontaktów z obojgiem rodziców, a prawo musi być sprawiedliwe i równe dla wszystkich, zarówno ojca, jak i matki.
W myśl projektu osobie, która będzie utrudniać lub udaremniać drugiemu z rodziców orzeczone przez sąd kontakty z dzieckiem, może zostać przydzielony kurator (asystent rodziny). Jeśli nadzór kuratorski nie przyniesie efektu, problemów nie rozwiąże również nałożenie przez sąd kary pieniężnej, sprawa trafi do prokuratora na wniosek rodzica.
Projekt przewiduje również wprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego. Ma ono poprzedzać sprawy o rozwód i separację w rodzinach z dziećmi. Ma dać małżonkom miesiąc na porozumienie w sprawach dzieci.
Nowe prawo ma pozwolić także na błyskawiczną i zdecydowaną reakcję, gdy dzieci spotyka krzywda. Chodzi o wszczynane z urzędu sprawy o ograniczenie i pozbawienie władzy rodzicielskiej.