Kleszczów to „polski Kuwejt”. Najbogatsza w Polsce gmina, a źródłem jej sukcesu jest kopalnia węgla brunatnego i elektrownia Bełchatów. Gmina Kleszczów wyróżnia się w jeszcze jeden sposób.
– W Łękińsku w gm. Kleszczów każdy ma instalację fotowoltaiczną – mówił prof. dr hab. inż. Piotr Kacejko z Politechniki Lubelskiej podczas zorganizowanej w Krynicy konferencji Grupy PGE, poświęconej innowacjom w energetyce. – Oczywiście ma ją każdy, kto chciał ją mieć. W sumie to instalacja o łącznej mocy 110 kWh – wyliczał prof. Kacejko.
Po co prosumentowi klaster?
Osoby, które korzystają i jednocześnie wytwarzają zieloną energię z odnawialnych źródeł nazywane są prosumentami, a ich współpraca w ramach małej gminy to doskonały przykład na nowy rodzaj biznesu określany jako klaster energetyczny.
Klaster energii zakłada bowiem współpracę pomiędzy mieszkańcami, samorządami, firmami oraz sprzedawcami i dystrybutorami energii, której celem jest wytwarzanie i rozsyłanie prądu z odnawialnych źródeł w ramach jednej, lokalnej sieci. Czemu ma to służyć? Choćby poprawie jakości powietrza, bo zielona energia wytwarzana przez lokalną społeczność może w całości zaspokoić zapotrzebowanie na prąd np. w gminie. Dzięki temu można rozwiązać problem smogu, bo to tani prąd, a nie dymiące i trujące piece, będzie źródłem ogrzewania domów.
Cristina Guerreiro z Norweskiego Instytut Badań nad Powietrzem przypominała na dwudniowej konferencji PGE, że problem jest poważny, bo Polska jest krajem z jedną z najwyższych emisji gazów cieplarnianych w gospodarce.
– Większość energii w Polsce wciąż pochodzi ze spalania węgla – alarmowała Cristina Guerreiro. – Szacujemy, że w 2015 roku z powodu wysokiej emisji pyłów zawieszonych zmarło przedwcześnie 45 tysięcy osób. Problem jest pilny, choć trzeba też przyznać, że produkcja energii ze źródeł odnawialnych rośnie. I widzimy tu szybki postęp.
Energia z magazynów
Energia odnawialna to jeden z kluczowych tematów spotkania naukowców z całego świata i ekspertów z PGE w Krynicy.
Kłopot z jej wykorzystaniem polega jednak na tym, że OZE to źródło energii wyjątkowo niestabilne. Wiatraki nie wytwarzają energii kiedy nie wieje, ale też gdy wieje zbyt mocno. Nie wytwarzają prądu nawet wtedy, gdy jest zbyt gorąco, czyli w upalne sierpniowe lato.
Paweł Śliwa, wiceprezes PGE ds. innowacji zapewnia, że problem ten uda się mimo to rozwiązać, bo farmy wiatrowe w Polsce budowane
będą na morzu. Pierwsza taka duża inwestycja ma zostać zakończona już w 2025 roku.
Podobnie jest z panelami słonecznymi, czyli fotowoltaiką. Polska to nie Kalifornia, gdzie słońce praży niemal cały czas. Czy to oznacza, że jesteśmy bezradni? Nie, bo wystarczy magazynować energię.
Michael Anderson z uniwersytetu w Stanford, który był jednym z gości krynickiego spotkania o innowacjach, opowiadał o projekcie nowoczesnych ogniw do przechowywania energii.
– Stworzyliśmy prototyp, w którym koszt magazynowania kilowatogodziny energii jest znacznie tańszy. Cena ogniwa w 2025 roku w którym można zgromadzić 1 kWh energii wyniesie sto dolarów. Ogniwo będzie miało trwałość 30 lat i 10 tysięcy cykli ładowania –tłumaczył Anderson. I zapewniał: – Chcemy w Polsce pozyskać partnerów do tego projektu.
Jedną z kluczowych firm z którą amerykańscy naukowcy mogą nawiązać współpracę, może być grupa PGE.
– Program Magazynowania Energii, który został powołany w ramach Grupy PGE w listopadzie 2017 roku, jest kompleksową odpowiedzią na wyzwania, przed którymi stoi polski sektor energetyczny w procesie zmiany modelu rynku energii elektrycznej – mówi Henryk Baranowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej.
PGE pracuje obecnie nad ośmioma projektami z obszaru magazynowania energii o łącznej wstępnie szacowanej mocy około 40 MW. Częścią realizowanego w grupie Programu Magazynowania Energii jest m.in. budowa na terenie Elektrowni Bełchatów pierwszego w Polsce magazynu energii elektrycznej zintegrowanego z blokiem konwencjonalnym.
Kolejny projekt to budowa magazynu energii elektrycznej o mocy około 2 MW w oddziale rzeszowskim, w okolicy miejscowości Rzepedź. Skąd ta lokalizacja? Magazyn ma zwiększyć niezawodność dostaw energii elektrycznej do odbiorców, gdzie nie ma zasilania rezerwowego.
E-carsharing po polsku
Poza zieloną energią wyzwaniem zarówno dla naukowców,jak i inżynierów z PGE jest elektromobilna rewolucja. By po polskich drogach jeździły setki tysięcy aut elektrycznych, trzeba je gdzieś ładować. Budowa tysięcy stacji ładowania jest nie tylko droga, ale też nie zawsze możliwa.
Elżbieta Trybuchowicz, p.o. Dyrektora Departamentu Strategii PGE Dystrybucja poinformowała, że spółka realizuje wraz z naukowcami z Politechniki Lubelskiej projekt, kórego celem jest storzenie „dwukierunkowej ładowarki pojazdów elektrycznych zintegrowanej z oświetleniem ulicznym”.
To ciekawy projekt z kilku powodów. Budowane rozwiązanie powoli w przyszłości traktować samochody elektryczne jako ruchome magazyny energii, dzięki możliwości dwukierunkowego przepływu energii. W praktyce oznacza to, że rano samochód elektryczny pobiera energię z sieci, a wieczorem ją oddaje.
Jednocześnie, w ramach projektu, opracowany został sposób lokalizowania tych pojazdów, który usprawni proces planowania i budowania kolejnych ładowarek w miejscach najlepszych zarówno dla użytkowników samochodów elektrycznych jak i właściciela infrastruktury, czyli lamp i sieci dystrybucyjnej.
- Najlepszą bazą do rozwoju innowacyjności są rzeczywiste potrzeby, PGE Dystrybucja jest otwarta na nowe pomysły i stawia sobie w tym zakresie ambitne cele. Innowacyjność to proces oparty o wiedzę, wytrwałość i zaangażowanie. Ale przede wszystkim innowacyjność to kreatywność - mówiła Trybuchowicz.
Nikt nie ma wątpliwości, że samochody elektryczne wpływają na zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia środowiska spalinami czy obniżenie poziomu hałasu.
Stąd PGE na terenie całej Polski inicjuje również rozmowy z władzami samorządowymi dotyczące „e-Mobility”, czyli lokowania na terenie miast publicznych stacji ładowania samochodów elektrycznych.
Spółką odpowiedzialną za wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań w Grupie PGE, w tym także za rozwój elektromobilności, jest PGE Nowa Energia.
Szczególnie ważne w tym projekcie jest 45 miejscowości, które posiadają status uzdrowiska, a każda gmina starająca się o nadanie obszarowi takiego statusu lub jego utrzymanie, musi spełniać określone w przepisach o ochronie środowiska normy środowiskowe, w tym poziomy zanieczyszczenia powietrza i natężenia hałasu. Stąd w miejscowościach uzdrowiskowych – Krynicy Zdroju, Lądku Zdroju i Zakopanem – PGE Nowa Energia już zainstalowała stacje ładowania.
Komu posłużą ładowarki? Nie tylko właścicielom pojazdów elektrycznych, ale również sieci e-carsharingu, czyli krótkoterminowego wynajmu samochodów elektrycznych. Pilotażowy projekt PGE uruchomiła w Siedlcach.
– Obecnie na świecie obserwujemy rozwój wszelkich aplikacji bazujących na gospodarce współdzielenia (ang. sharing economy). Carsharing jest właśnie przejawem takiej gospodarki i nowym modelem biznesowym. Oceniamy, że ten model oparty na zaufaniu, współuczestnictwie, dzieleniu się, pogłębianiu relacji czy zrównoważonej gospodarce zasobami, będzie się w przyszłości bardzo dobrze rozwijać, dlatego zdecydowaliśmy o wprowadzeniu takiej oferty w PGE – dodaje Paweł Śliwa, wiceprezes PGE Polskiej Grupy Energetycznej ds. innowacji.
W mieście została utworzona strefa, w której klienci mogą wypożyczać i oddawać elektryczne auta. By to było możliwe – wystarczy skorzystać z aplikacji.
Konferencja o innowacjach w polskiej energetyce jest pierwszym tego typu spotkaniem naukowców i ekspertów, którą zorganizowała Grupa PGE. Organizatorzy zapowiadają kolejne.