Od 1 stycznia 2014 roku podatnicy zwolnieni z podatku od towarów i usług mogą (a w niektórych przypadkach muszą) dokumentować swoją sprzedaż za pomocą faktur, a nie wykorzystywanych dotychczas w tym celu rachunków.
Takie faktury podatnika zwolnionego od faktur wystawianych przez tzw._ vatowców _ różnić się będą przede wszystkim informacją o podstawie prawnej zwolnienia, z którego korzysta wystawca dokumentu. Nie wszyscy przedsiębiorcy wiedzą jednak, że od tej zasady istnieją pewne odstępstwa.
Ordynacja podatkowa a faktura podatnika zwolnionego
Już na początku 2013 roku w przepisach pojawiła się możliwość wystawiania faktur przez podatników korzystających ze zwolnienia z VAT. Wobec tego, dlaczego dopiero teraz wokół tej sprawy zrobiło się tyle szumu?
Jest to związane z nowelizacją Ordynacji podatkowej. Obecnie z jej art. 87 par. 1 wynika, iż podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są zobowiązani wystawić rachunek za dokonaną sprzedaż lub wykonanie usługi, jeżeli zażąda tego kupujący bądź usługobiorca oraz jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na art. 106b ustawy o VAT.
| Art. 106b ust. 3: Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą: 1) czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, 2) sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118 - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. |
| --- |
Oznacza to, iż każdy podatnik, również zwolniony z VAT, ma obowiązek udokumentować swoją sprzedaż towarów bądź usług fakturą zawsze wtedy, kiedy otrzyma takie żądanie od nabywcy.
Podstawa zwolnienia na fakturze
Przepisy znowelizowanej ustawy o VAT, a dokładniej art. 106e, określają dokładnie, co powinno znaleźć się na fakturze. Dla podatników zwolnionych szczególne znaczenie ma pkt 19, który odnosi się bezpośrednio do dokumentów przez nich wystawianych. Otóż zgodnie z tym zapisem przedsiębiorca, wystawiając fakturę, powinien każdorazowo zamieścić na niej informację o tym, na jakiej podstawie korzysta ze zwolnienia z VAT. Ustawa wymienia kilka możliwości:
- ze względu na zakres wykonywanych czynności (art. 43 ust. 1),
- ze względu na szczegółowe przepisy (art. 82 ust. 3),
- ze względu na nieprzekroczenie limitu wartości sprzedaży w ubiegłym roku podatkowym (art. 113 ust. 1 i 9).
Wyłącznie na podstawie przepisów ustawy o VAT można wyciągnąć wniosek, iż każdy podatnik zwolniony z VAT, bez względu na to z jakiej podstawy korzysta, jest zobowiązany do wskazania przyczyny zwolnienia. Jednak w tym wypadku należy sięgnąć również do zapisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 roku w sprawie wystawiania faktur.
Obowiązuje ono od 1 stycznia 2014 roku i w par. 3 pkt 3 wskazuje, które dokładnie informacje muszą znaleźć się na fakturze podatnika korzystającego ze zwolnienia podmiotowego (na podstawie nieprzekroczenia limitu sprzedaży). Zgodnie z ww. przepisem w takim wypadku konieczne jest zamieszczenie:
- daty wystawienia,
- numeru kolejnego,
- imion i nazwisk lub nazw podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresów,
- nazwy (rodzaju) towaru lub usługi,
- miary i ilości (liczba) dostarczonych towarów lub zakresu wykonanych usług,
- ceny jednostkowej towaru lub usługi,
- kwoty należności ogółem.
Jak widać, pośród niezbędnych danych nie pojawił się zapis dotyczący wskazania podstawy zwolnienia. Oznacza to, iż informacja taka nie musi znaleźć się na fakturze wystawionej przez podatnika korzystającego ze zwolnienia z VAT, który nie przekroczył ustawowego limitu wartości sprzedaży. W przypadku każdej innej podstawy zwolnienia, informacja o niej musi obligatoryjnie znaleźć się na dokumencie sprzedażowym.
Więcej o zmianach w VAT