Bonus-malus to jeden ze sposobów taryfikacji wykorzystywany najczęściej w ubezpieczeniach komunikacyjnych. Historycznie był stosowany do ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych (OC). Obecnie jednak jego zastosowanie rozszerzono również na inne ubezpieczenia komunikacyjne – w szczególności autocasco (AC).
W systemie tym ustala się klasy taryfikacyjne, którym zostają przypisane odpowiednie poziomy składki, zwykle scharakteryzowane procentem zniżki (stąd bonus) lub zwyżki (_ malus _). Przynależność klienta do poszczególnych klas jest określana na podstawie jego dotychczasowej historii szkód. Głównym celem stosowania takiego systemu jest próba uwzględnienia w wielkości składki oddziaływania czynników, mających wpływ na ryzyko zajścia szkody a nie uwzględnionych w pytaniach zadawanych klientowi. Bonus-malus, choć jest tylko jednym z wielu elementów taryfy, w praktyce jest bardzo istotny.
W Polsce, do 1 stycznia 2004r., ramy systemu BM stanowiło Rozporządzenie Ministra Finansów z dn. 24 marca 2000r., ustalające maksymalną zniżkę na -60%, maksymalną zwyżkę na 160% oraz stanowiące, że za każdy bezszkodowy okres 24 miesięcy system powinien gwarantować wzrost zniżki o co najmniej 10 punktów procentowych. Po wprowadzeniu Ustawy o działalności ubezpieczeniowej ograniczenia te przestały obowiązywać, tym niemniej praktycznie wszyscy ubezpieczyciele pozostali przy dotychczasowych systemach. Pierwsza istotna zmiana wiąże się z wprowadzeniem przez Proama w 2012 roku maksymalnej zniżki na poziomie -70%.
System BM bardzo mocno wpływa na wysokość składki. Porównując cenę polisy przy maksymalnej zniżce (-70%) z ceną tej samej polisy przy zastosowaniu maksymalnej zwyżki (np. 160%) możemy zauważyć, że cena polisy z maksymalną zniżką jest ponad 8 krotnie niższa niż cena tej samej polisy z maksymalną zwyżką. W praktyce, ze względu na stosowanie cen minimalnych oraz maksymalnych, różnica ta może być mniejsza, ale nadal istotna.
Jedną z funkcji systemu BM jest funkcja taryfikacyjna, która ma doprowadzić, w dłuższej perspektywie, do sytuacji, w której każdy klient będzie ponosił koszty ubezpieczenia proporcjonalnie do ryzyka jakie stwarza. Niezależnie od szczegółów systemu BM, po pewnym czasie jego funkcjonowania większości klientów będzie przysługiwała maksymalna zniżka bonus-malus. Dla przykładu w Polsce ok. 70%-80% klientów posiada obecnie maksymalną zniżkę w OC, a 60%-70% w AC. Jak pokazują dane, klienci z lepszym BM charakteryzują się jednak mniejszą szkodowością. Różnice te, co prawda, nie są tak duże jak różnice w cenie, wynikające ze stosowania systemu BM, są jednak wciąż istotne.
Jarosław Bogusz,
Kierownik ds. Taryf – Aktuariusz,
Proama
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Polisy OC tracą ważność. Zobacz, czy twoja też Przez ostatni rok funkcjonowały dwa rodzaje polis komunikacyjnych OC. | |
| OC - dla kogo i na jakich zasadach? Każdy kierowca musi posiadać takie ubezpieczenie. Może się ono jednak przydać także, gdy zalejemy mieszkania sąsiada lub wykonujemy zawód o dużej odpowiedzialności. | |
| Wirtualny policjant odzyskał 1,2 mln złotych Dzięki tzw. wirtualnemu policjantowi Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wykrył w 2012 r. 4,5 tys. kierowców, którzy nie mieli wykupionej obowiązkowej polisy OC. |