Komisja Europejska ogłosiła propozycję objęcia całego obwodu kaliningradzkiego, części Pomorza oraz Warmii i Mazur przepisami ruchu przygranicznego UE. Gdy propozycja wejdzie w życie, mieszkańcy Kaliningradu będą mogli bez wiz odwiedzić np. Gdańsk.
_ - To bardzo dobra wiadomość, szczególnie dla ludzi mieszkających w Kaliningradzie _ - ocenił rzecznik KE do spraw polityki wewnętrznej Michele Cercone. _ - Mieszkańcy będą mogli korzystać z ułatwień w podróżowaniu, tzn. otrzymają specjalne pozwolenia (na przekraczanie granicy z UE ), przy korzystnej opłacie, a państwo UE będzie mogło nawet znieść wszelkie opłaty _ - podkreślił.
Cercone wyjaśnił, że przyjęta przez KE propozycja rozporządzenia umożliwia _ uznanie całego obwodu kaliningradzkiego oraz odpowiednich części terytorium Polski za strefę graniczną _. _ - Pozwoli to państwom członkowskim, w szczególności Polsce, na negocjowanie umów dwustronnych z państwami trzecimi, w tym wypadku z Rosją, mających na celu ułatwienie codziennego życia mieszkańcom takiej strefy _ - dodał. Jak wyjaśnił, _ proponowana zmiana pozwoli na włączenie miasta Kaliningradu do dwustronnej umowy o małym ruchu przygranicznym negocjowanej obecnie pomiędzy Polską i Rosją _.
Po ogłoszeniu propozycji KE, będą nad nią wspólnie pracować grupy robocze w Radzie UE oraz komisjach Parlamentu Europejskiego. Gdy kraje UE i PE osiągną porozumienie w tej sprawie, przygraniczny ruch bezwizowy dla mieszkańców tych obszarów wejdzie w życie. _ - Wypracowanie wspólnego stanowiska może zająć kilka miesięcy _ - poinformowało źródło unijne.
W swojej propozycji KE wymienia proporcjonalny obszar przygraniczny po stronie polskiej, na Pomorzu: Sopot, Gdańsk, Gdynię oraz powiaty pucki, gdański, nowodworski i malborski, a w województwie warmińsko-mazurskim: Elbląg, Olsztyn oraz powiaty elbląski, braniewski, lidzbarski, bartoszycki, olsztyński, kętrzyński, mrągowski, węgorzewski, giżycki, gołdapski, olecki.
Minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski apelował w kwietniu do KE zaznaczając, że Polska z niecierpliwością czeka na zmianę unijnego rozporządzenia, co pozwoli na podpisanie i wejście w życie wynegocjowanego z Rosją tekstu umowy o małym ruchu granicznym między Polską a obwodem kaliningradzkim.
Cercone zaznaczył również, że wejście w życie rozporządzenia będzie miało mniejsze skutki dla graniczącej z Kaliningradem Litwy. _ - Dla Litwy nic się nie zmieni, ponieważ jej terytorium jest już objęte umową o małym ruchu przygranicznym, którą Litwa negocjuje właśnie z Rosją _ - dodał. Latem 2010 roku sąsiadująca z Kaliningradem Litwa nie poparła inicjatywy Polski i Rosji w sprawie wprowadzenia bezwizowego ruchu dla mieszkańców całego obwodu. Następnie prezydent Litwy Dalia Grybauskaite powiedziała, że jej kraj popiera ruch bezwizowy z innymi krajami, jeśli spełni on wymogi bezpieczeństwa. Zaznaczyła, że stopień przygotowania obwodu kaliningradzkiego powinna ocenić Komisja Europejska.
_ - Obwód kaliningradzki ma zupełnie wyjątkowe położenie geograficzne. To stosunkowo mały obszar, który jest otoczony przez dwa kraje UE (Polskę i Litwę), całe jego terytorium ma charakter obszaru granicznego. (...) Aby uniknąć izolacji Kaliningradu od jego bezpośrednich sąsiadów, należy ułatwić podróżowanie jego mieszkańcom _ - argumentuje KE w swojej propozycji zmiany rozporządzenia o małym ruchu granicznym, datowanej na 27 lipca. _ - Większość krajów UE popiera takie rozwiązanie, pod warunkiem jednak, że nie będzie żadnych dyskusji na temat ogólnej definicji obszaru przygranicznego i że będzie to wyjątkowe rozwiązanie wyłącznie na rzecz obwodu kaliningradzkiego _ - czytamy.
O wprowadzenie bezwizowego ruchu dla mieszkańców całego obwodu kaliningradzkiego apelowała m.in. Polska. Obecne regulacje europejskie pozwalają na ustanowienie małego ruchu granicznego w pasie 30, a maksymalnie 50 kilometrów po obu stronach granicy. Obwód kaliningradzki graniczy z Litwą i Polską. Największa rozciągłość obwodu z północy na południe to 108 km, a ze wschodu na zachód - 205 km.
Polski minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski wyrażał niedawno nadzieję, że jeszcze w czasie polskiej prezydencji uda się wprowadzić bezwizowy ruch dla mieszkańców obwodu kaliningradzkiego i mieszkańców części województw warmińsko-mazurskiego oraz pomorskiego. Podał przykład ruchu bezwizowego z Ukrainą, który nie zwiększył nielegalnej emigracji ani przestępczości, zwiększył natomiast ruch turystyczny i wymianę handlową.