Liczba Polaków pobierających świadczenia emerytalne oscyluje wokół poziomu sprzed pięciu lat. Zdaniem ekspertów nie załata to dziury w budżecie ZUS-u.
Do 2009 roku liczba emerytów w Polsce systematycznie się zwiększała, ostatecznie przekraczając pułap 5 mln. Od początku 2010 roku obserwujemy jednak odmienną tendencję. Liczba osób pobierających świadczenia emerytalne utrzymuje się na podobnym poziomie, a nawet zalicza niewielkie spadki w skali pojedynczych miesięcy. Z ostatnich danych ZUS-u wynika, że w kwietniu emerytury pobierało nieco ponad 4,94 mln osób, czyli prawie tyle samo co w pierwszych miesiącach 2009 roku.
Lekki oddech dla ZUS-u
Zatrzymanie napływu emerytów jest efektem dwóch reform rządu Donalda Tuska. Pierwsza z nich - z 2009 roku - pozbawiła Polaków przywilejów emerytalnych, związanych przede wszystkim z prawem do wcześniejszego przejścia na emeryturę. Druga - z 2013 roku - podwyższyła wiek emerytalny do 67 lat.
| Liczba emerytów w tys. (stan na koniec kwietnia danego roku) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 |
| źródło: ZUS | ||||||||
| 4 356,4 | 4 522,1 | 4 680,1 | 4 966,1 | 5 000,9 | 4 978,6 | 4 953,4 | 4 970,2 | 4 941,2 |
_ - Czy jest się z czego cieszyć? Jeżeli GUS wszystko dokładnie wyliczy i dojdzie do wniosku, że w najbliższych latach nie doświadczymy na przykład gwałtownego wzrostu liczby rencistów – OK. Na pewno jednak nie jest tak, że im mniej mamy świadczeniobiorców, tym lepsza wydolność finansowa ZUS-u. Spodziewanie się w tym kontekście podwyżek emerytur jest absolutnie naiwne. ZUS nie dysponuje wolnymi oszczędnościami, wciąż musi uzupełniać niedobory _ - mówi Anna Bańkowska, była szefowa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
To prawda, bo z kasy państwa na konto ZUS-u co roku wypływają miliardy złotych i nic nie wskazuje na to, by wkrótce miało się to zmienić. Zakład nie udzielił nam odpowiedzi na pytanie, jakiego rzędu oszczędności wiążą się z mniejszą liczbą emerytów, a wcześniejsze prognozy jasno wykazują, że kryzys trawiący ZUS tylko będzie się pogłębiał.
| Dopłaty z budżetu państwa do ZUS w mld zł | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2015 | 2020 | 2025 | 2030 |
| źródło: ZUS | |||||||||
| 34,5 | 35,5 | 33,3 | 33,9 | 31,5 | 33,9 | 40,5 | 61,3 | 83,7 | 87,3 |
O tym, że na znaczące podwyżki emerytur nie należy liczyć, jest przekonana również Agnieszka Chłoń-Domińczak.
_ - Ograniczenie masowej liczby osób wcześniej przechodzących na emeryturę to summa summarum pozytywne zjawisko, które sprawia, że rynek pracy jest mniej obciążony. Oszczędności z tego tytułu zostaną jednak przeznaczone na łatanie dziur, a nie podwyższanie emerytur. Sam trend też raczej wkrótce się odwróci, bo jest związany m.in. z przechodzeniem na emeryturę mężczyzn urodzonych w 1949 roku. Nie jest to więc trwała tendencja, a raczej lekki oddech dla ZUS-u _- przekonuje była wiceminister pracy i polityki społecznej w rozmowie z Money.pl.
| Przeciętne miesięczne wypłaty emerytur w zł | ||||
|---|---|---|---|---|
| 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 (I-IV) |
| źródło: ZUS | ||||
| 1698,37 | 1783,09 | 1872,29 | 1805,43 | 2020,70 |
Emerytury nie wzrosną, a w 2015 roku świadczenia emerytalno-rentowne będą waloryzowane na minimalnym ustawowym poziomie. Przy prognozie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów w 2014 roku na poziomie 101,5 proc. i prognozie realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2014 r. wynoszącej 2,6 proc. (20 proc. realnego wzrostu wynagrodzeń w 2014 r. - 0,52 proc.) prognozowany wskaźnik waloryzacji w 2015 r. kształtuje się na poziomie 102,02 proc. Łączny koszt waloryzacji przy tym wskaźniku szacowany jest na kwotę około 3,48 mld zł w skali 10 miesięcy 2015 roku.
Mniejsza liczba emerytów może natomiast przynieść korzyści na dłuższą metę, bo reformy z 2009 i 2013 roku docelowo mają odciążyć pracujące pokolenie i sprawić, że więcej Polaków będzie płacić składki, a znacznie mniej przedwcześnie pobierać świadczenia.
_ - Te same cele przyświecały nam już w 1999 roku, kiedy wprowadzaliśmy naszą reformę emerytalną. Obecna sytuacja jest wynikiem ówczesnych długofalowych planów oraz tego, co wydarzyło się później - _ mówi prof. Marek Góra, ekonomista, współautor reformy emerytalnej Jerzego Buzka._ - Statystyki ZUS-u mnie cieszą, bo wczesne przechodzenie na emeryturę – a 65 lat to moim zdaniem również za wcześnie - jest dla nas po prostu wariantem samobójczym. _
Koszt utrzymania ZUS mocno w górę
W ubiegłym roku koszt utrzymania Zakładu miał wzrosnąć o blisko 80 mln zł, do ponad 4,19 mld zł. Po przeforsowaniu zmian w systemie emerytalnym i przekazaniu części środków z OFE do monopolisty, koszt jego utrzymania w 2014 roku może wzrosnąć o blisko 160 mln zł. Jak czytamy w komentarzu zarządu ZUS, jaki przesłano pod koniec ubiegłego roku do ministra pracy Władysława Kosiniaka-Kamysza, ubezpieczyciel będzie chciał obok obecnych 48 600 pracowników zatrudnić kolejnych.
_ Wskazanie Zakładu, jako głównego wykonawcy proponowanych zmian, oznacza nowe obowiązki, które wymagać będą wysoko wykwalifikowanych pracowników o specjalistycznych rynkowych kompetencjach zawodowych. (...) W perspektywie przejmowania dodatkowych zadań, obecnie posiadane zasoby (przede wszystkim kadrowe) mogą okazać się niewystarczające i wymagać istotnego wzmocnienia w bardzo krótkim czasie - _czytamy w dokumencie.
Jak wynika z przedstawionego wyliczenia, ZUS chciałby zatrudnić nawet blisko 1800 dodatkowych urzędników.
_ Czytaj więcej w Money.pl _
_ 1. [ ( http://static1.money.pl/i/h/80/m91472.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/koszty;waloryzacji;rent;i;emerytur;w;2015;r;to;okolo;3;5;mld;zl,31,0,1571871.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) Waloryzacja emerytur. Zobacz, ile pochłonie 2. [ ( http://static1.money.pl/i/h/76/m304972.jpg ) ] (http://zmieniacunie.money.pl/200;tysiecy;zlotych;na;otarcie;lez;dla;kazdego;europosla,26,0,1520154.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) Odprawy i emerytury dla europosłów. Ile dostaną?
3. [ ( http://static1.money.pl/i/h/99/m74595.jpg ) ] (http://www.money.pl/emerytury/raporty/artykul/dziura;w;zus;rosnie;coraz;trudniej;bedzie;ja;zasypac,139,0,519563.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) Dziura w ZUS rośnie. Coraz trudniej będzie ją zasypać 4. [ ( http://static1.money.pl/i/h/255/m258559.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/zus;kosztuje;nas;ponad;4;mld;zl;ile;poszlo;na;ojca;mateusza;i;lato;z;radiem,5,0,1415941.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) ZUS kosztuje nas ponad 4 mld zł. Ile poszło na Ojca Mateusza i Lato z Radiem? _
_ _