Na rządowy program standaryzacji jednostek policji w latach 2013-2015 przeznaczono w sumie 1 mld zł. Głównym jego celem była poprawa warunków obsługi obywateli oraz warunków pracy funkcjonariuszy i pracowników cywilnych w komendach i komisariatach.
W opublikowanym w piątek raporcie Najwyższa Izba Kontroli ocenia, że realizacja programu była obarczona poważnymi błędami. Program przygotowano i przyjęto nierzetelnie, bez przeprowadzenia koniecznych konsultacji z jednostkami policji, które odpowiadały za prowadzenie inwestycji. "W dodatku jednostki te zobowiązano do wdrożenia nowych rozwiązań, choć ich realizacja była często droższa od dotychczas stosowanych" - wskazano.
W ocenie NIK rozwiązania architektoniczne przyjęte w programie spowodowały konieczność poniesienia w wielu jednostkach policji kosztów nawet o 50 proc. większych - od przeciętnej ceny 1 metra kwadratowego nowej komendy lub komisariatu - niż wcześniej zakładano.
Według raportu zobligowanie jednostek policji do stosowania szczegółowych, niedopracowanych rozwiązań, które niedostatecznie uwzględniały lokalne uwarunkowania, było działaniem niecelowym i zarazem niegospodarnym, narażającym w konsekwencji policję na ponoszenie niepotrzebnych kosztów.
"Również zobligowanie do stosowania nowego logo i nowego symbolu policji w jednostkach nowo budowanych lub poddawanych modernizacji, przy równoczesnym pozostawieniu dotychczas stosowanego logo i znaku policji w komendach i komisariatach policji nieobjętych programem, stwarzało ryzyko dezorientacji w tak ważnej dla obywateli sferze identyfikacji służb stojących na straży porządku publicznego" - ocenia NIK.
Jak podkreśla Izba, policja wielokrotnie sygnalizowała ministerstwu, że obligatoryjne stosowanie rozwiązań zawartych w programie może prowadzić do naruszenia prawa. "Zasada obligatoryjności została uchylona dopiero 18 marca 2015 r., kiedy to uznano, że absolutnym priorytetem przy modernizacji jest przestrzeganie zapisów ustawy prawo zamówień publicznych, w szczególności zachowanie uczciwej konkurencji, i ustawy o finansach publicznych, w tym zwłaszcza celowego i racjonalnego wydatkowania środków publicznych" - stwierdza raport.
NIK skierowała do MSWiA wnioski pokontrolne, w których wskazano m.in., że wypracowywanie optymalnego modelu komisariatu lub komendy powinno być poprzedzone rzetelnymi konsultacjami z terenowymi jednostkami policji. NIK zwraca uwagę, że taka droga postępowania jest szczególnie istotna w sytuacji, gdy od wielu lat na realizację koniecznych potrzeb remontowo-budowlanych przeznaczane są niewystarczające środki.
- To jest rezultat działalności koalicji PO-PSL. Lekką ręką wydawali pieniądze na takie rzeczy. Jeżeli będziemy mieli jakiekolwiek przesłanki do tego, że doszło do naruszenia prawa, będziemy kierować wnioski do prokuratury. Pieniądze publiczne muszą być wydawane oszczędnie - powiedział w piątek w "Polsat News" szef MSWiA Mariusz Błaszczak, pytany o raport NIK.
