Ateny, Palermo, Paryż, a także Pompano Beach i Clearwater na Florydzie. To tylko niektóre z 22 zagranicznych miast, w których w 2015 roku odbyły się "Dni Poradnictwa" zorganizowane przez ZUS we współpracy z MSZ. Wyjazdy zagraniczne, na których urzędnicy tłumaczą między innymi, jak kontaktować się z ZUS-em przez Skype'a, będą kontynuowane w tym roku.
"Zasady dostępu do indywidualnych kont w ZUS przez internet (pue.zus.pl), nowe sposoby komunikacji z ZUS (internet, e-mail, Skype, Centrum Obsługi Telefonicznej)" - takie zagadnienia znalazły się w programie spotkań ekspertami ZUS, które odbyły się w Polskiej Misji Katolickiej w Pompano Beach oraz w Polskim Centrum im. Jana Pawła II w Clearwater 13 i 15 czerwca 2015 roku.
Założeniem prowadzonych od 2012 roku we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych "Dni Poradnictwa" jest prowadzenie "działań informacyjnych w dziedzinie zabezpieczenia społecznego dla obywateli RP przebywających za granicą". Od zeszłego roku w spotkaniach uczestniczą także przedstawiciele Narodowego Funduszu Zdrowia.
Jak tłumaczy NFZ, organizacja "Dni Poradnictwa" stanowi "realizację obowiązku informowania polskich obywateli przebywających, zamieszkujących lub pracujących na terenie danego państwa członkowskiego UE i EFTA, o zasadach korzystania z transgranicznej opieki zdrowotnej oraz wynikających z tego prawach i obowiązkach".
- Można się zastanawiać, czy w dobie internetu nie istnieją tańsze sposoby poinformowania w tej kwestii Polaków, mieszkających za granicą, niż ok. 50 zł za 1 osobę w ramach „Dni Poradnictwa - komentuje dla money.pl ekonomista Rafał Trzeciakowski, ekspert Forum Obywatelskiego Rozwoju (FOR). - Jeżeli jednak chodzi o osoby w wieku emerytalnym, to być może osobiste spotkania są dobrą drogą - stwierdza.
W 2015 roku w 22 miastach w 11 państwach Europy i Ameryki Północnej odbyło się 27 spotkań w ramach "Dni Poradnictwa", w których według rzecznika ZUS-u miało wziąć udział 32 pracowników Zakładu i 1673 ubezpieczonych. Warto zaznaczyć, że jest to jednak najprawdopodobniej tylko szacunkowa liczba, ponieważ frekwencja niemal wszystkich spotkań jest wyrażona w pełnych dziesiątkach: 30, 50, 70, etc.
Nie mamy informacji, jak takie spotkania wyglądają w praktyce - ani ZUS, ani MSZ nie publikują żadnych relacji ani zdjęć z zagranicznych "Dni Poradnictwa" poza oficjalnymi komunikatami. Czy wiedzą taką mogą podzielić się pracownicy ZUS-u? Money.pl zwrócił się z takim pytaniem do przewodniczącej działającego od 1992 roku Związku Zawodowego Pracowników ZUS, Beaty Wójcik. - Nie mamy na ten temat żadnych informacji, żaden z naszych członków nie brał udziału w tych wyjazdach - odpowiada krótko.
- Wbrew pozorom, nie jest oczywiste, czy "Dni Poradnictwa" ZUS, np. w kurortach Pompano Beach i Clearwater na Florydzie, są nieuzasadnione - zastanawia się Rafał Trzeciakowski. - Jakkolwiek nie znam aktualnych danych o liczbie Polaków w tych miastach, to w Pompano Beach są odprawiane msze polskie dwa razy w tygodniu, Clearwater podlega pod polską parafię w St.Petersburgu, a Floryda jest generalnie stanem o dużej populacji emerytów - zwraca uwagę ekonomista.
Według ZUS-u, łączny koszt tych spotkań zamknął się kwotą 147 056 zł, a MSZ oszacował swoje koszty na 9 tys. zł. W przypadku NFZ zaangażowany był jeden pracownik, który uczestniczył w spotkaniach tylko we Francji, Belgii i Austrii - Fundusz nie przedstawił swoich kosztów uczestnictwa w programie.
Rafał Trzeciakowski zwraca uwagę, że "środki na wypłaty emerytur pochodzą z indywidualnych składek i są niezależne od kosztów administracyjnych ponoszonych przez ZUS". - Koszty funkcjonowania ZUS, 4,2 mld zł w 2014 roku, trzeba rozpatrywać w perspektywie wartości wypłacanych rent i emerytur, 167,4 mld zł - podkreśla ekspert FOR.
| Lp | Kraj | Miasta | Data | Uczestnicy |
|---|---|---|---|---|
| 1. | UKRAINA | Lwów | 24 stycznia | 75 |
| Iwano-Frankiwsk | 25 stycznia | |||
| 2. | NIEMCY | Berlin | 14 marca | 148 |
| 15 marca | ||||
| 3. | SZWECJA | Goteborg | 14 marca | 40 |
| Sztokholm | 15 marca | 50 | ||
| 4. | BELGIA | Bruksela | 27 marca | 90 |
| Bruksela | 28 marca | 80 | ||
| Antwerpia | 30 marca | 60 | ||
| 5. | GRECJA | Ateny | 28 marca | 70 |
| 29 marca | 70 | |||
| 6. | WŁOCHY | Rzym | 16 maja | 50 |
| Palermo | 17 maja | 30 | ||
| 7. | KANADA | Ottawa | 6 czerwca | 100 |
| Montreal | 7 czerwca | 90 | ||
| 8. | USA | Nowy Jork | 9 czerwca | 90 |
| New Britain | 10 czerwca | 100 | ||
| Garpield | 11 czerwca | 30 | ||
| Pompano Beach | 13 czerwca | 60 | ||
| Clearwater | 15 czerwca | 60 | ||
| 9. | DANIA | Aalborg | 13 czerwca | 50 |
| Esbjerg | 14 czerwca | 20 | ||
| 10. | FRANCJA | Paryż | 20 listopada | 90 |
| 21 listopada | 50 | |||
| 22 listopada | 30 | |||
| 11. | AUSTRIA | Wiedeń | 28 listopada | 90 |
| Linz | 29 listopada | 50 | ||
| Razem | 11 państw | 22 miast | 27 spotkania | 1673 osób |
Źródło: ZUS
Jak zapewnia rzecznik ZUS Wojciech Andrusewicz, wyjazdy w ramach "Dni Poradnictwa" nie mają nic wspólnego z wypoczynkiem i przekonuje, że zabiega o nie Polonia, która kieruje do Zakładu za pośrednictwem polskich placówek dyplomatycznych prośby o organizację spotkań. Dlatego ZUS zamierza kontynuować ten program w tym roku i zapowiada, że spotkania zostaną powtórzone w tych krajach, w których odbyły się w 2015 roku.
Lista krajów, które odwiedzą eksperci ZUS ma się powiększyć o Hiszpanię, ale jak zaznacza Andrisewicz, "szczegółowy harmonogram na 2016 rok powstanie w uzgodnieniu z polskimi placówkami dyplomatycznymi". ZUS rozważa też organizację "Dni Poradnictwa" w niektórych krajach co dwa lata. W programie spotkań nadal nie ma Wielkiej Brytanii, Irlandii czy Norwegii - popularnych kierunków emigracji Polaków.
Kontynuowanie współpracy z ZUS-em przy organizacji "Dni Poradnictwa" potwierdza Ministerstwo Spraw Zagranicznych, które w przesłanym money.pl komunikacie zapewnia, że "urzędy dyplomatyczno-konsularne w ramach posiadanych możliwości będą udzielać wsparcia organizacyjnego i logistycznego ekspertom Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, m.in. poprzez rozpowszechnianie informacji o spotkaniach wśród Polonii i Polaków przebywających za granicą, dystrybucję zaproszeń, zapewnienie sal, zorganizowanie transportu oraz zakwaterowania ekspertów".
MSZ deklaruje także pomoc "w lepszym rozpoznawaniu profilu i potrzeb Polonii w poszczególnych krajach", co ma ułatwić ZUS-owi co "precyzyjniejszy dobór ekspertów".