Projekt forsuje przewodniczący senackiej Komisji Sił Zbrojnych, demokrata Carl Levin (na zdjęciu).
Wpływowy senator wygłosił w poniedziałek główne przemówienie na dorocznej konferencji na temat obrony antyrakietowej BMD, zorganizowanej w Waszyngtonie przez agencję do spraw tej obrony przy Pentagonie i Amerykański Instytut Lotnictwa i Astronautyki.
_ - Mamy nową okazję szukania współpracy z Rosją w sprawie obrony antyrakietowej i powinniśmy z niej skorzystać. Pozytywny tego potencjał jest ogromny - może to zmienić układ geopolityczny _ - powiedział senator Levin. Nawiązywał on do projektu rozmieszczenia w Polsce i Czechach baz BMD, przeciw którym Rosja od kilku lat ostro protestuje.
Rosja twierdzi, że czuje się nim zagrożona, chociaż 10 planowanych amerykańskich rakiet przechwytujących w Polsce ma bronić Europy - jak podkreśla Waszyngton - tylko przed rakietami z Iranu i nie może być przeciwwagą dla kilku tysięcy rosyjskich rakiet nuklearnych dalekiego zasięgu.
Prezydent USA Barack Obama wysłał w lutym list do rosyjskiego prezydenta Dmitrija Miedwiediewa, w którym napisał, że jeżeli udałoby się skłonić Iran do rezygnacji z programu zbrojeń nuklearnych i rakiet dalekiego zasięgu, zniknie potrzeba amerykańskiej obrony antyrakietowej w Europie.
Zinterpretowano to jako dyplomatyczną ofertę układu, w którym USA zrezygnowałyby z tarczy w Polsce i Czechach w zamian za pomoc Rosji w powstrzymaniu nuklearnych ambicji Iranu. Moskwa dała jednak do zrozumienia, że czeka najpierw na wyraźniejszą decyzję nowej ekipy w Waszyngtonie co do tarczy. Administracja Obamy uważa, że projekt tarczy w Europie wymaga jeszcze testów, które potwierdziłyby jej niezawodność.
Zdaniem wielu ekspertów Rosja nie obawia się na tyle zbrojeń Iranu, aby ryzykować partnerstwo z tym krajem przez wywieranie na niego nacisków, by zrezygnował z programu budowy broni atomowej czy rakiet strategicznych. USA chcą, by Rosja poparła sankcje ONZ przeciw Iranowi mające zmusić go do rezygnacji z budowy borni atomowej.
Levin jednak oświadczył na konferencji, że Rosja również chce zapobiec uzbrojeniu się Iranu w broń nuklearną. Powołał się przy tym na wypowiedź byłego prezydenta Rosji Michaiła Gorbaczowa, który był w zeszłym tygodniu w USA i powiedział senatorom amerykańskim, że wyposażony w broń nuklearną Iran będzie jeszcze większym zagrożeniem dla Rosji niż dla USA.
Gorbaczow spotkał się także - jak poinformował w Moskwie jego rzecznik - z prezydentem Obamą i wiceprezydentem Joe Bidenem. Na konferencji w Waszyngtonie przemawiał także nowy dyrektor Agencji Obrony Rakietowej (MDA), generał Patrick O'Reilly. Powiedział, że MDA planuje wydać więcej środków na próby z tarczą rakietową i badania jej skuteczności.
