Prace zespołu, mającego przygotować nową ustawę o cmentarzach i chowaniu zmarłych, która m.in. ma uregulować kwestie rozsypywania prochów w tzw. ogrodach pamięci, powinny rozpocząć się jeszcze przed końcem bieżącego roku - poinformował PAP Główny Inspektorat Sanitarny.
Planowana ustawa ma prawnie usankcjonować alternatywne formy pochówków i pogrzebów, np. rozsypywanie prochów czy też zatapianie zwłok w morzu. Ponadto wprowadzone do ustawy zapisy pozwalałyby na przechowywanie prochów zmarłych np. w domu. Innym z planowanych rozwiązań jest powołanie przy starostwach powiatowych urzędu koronera, czyli lekarza zajmującego się potwierdzaniem zgonów i stwierdzaniem ich przyczyn.
Jak powiedział PAP zastępca głównego inspektora sanitarnego Jan Orgelbrand, w grudniu powinien się zebrać na pierwszym posiedzeniu zespół mający przygotować założenia do ustawy. W jego skład wejdą m.in. przedstawiciele kilku ministerstw, a obserwatorem ma być przedstawiciel Rzecznika Praw Obywatelskich. Rozporządzenie powołujące ten zespół powstało w sierpniu i już jest po etapie konsultacji.
"Nie chcemy pracować pod presją czasu, obecne uregulowania wytrzymały kilkadziesiąt lat; chodzi o to, żeby przygotować lepsze i dopracowane przepisy" - zaznaczył Orgelbrand. Dodał, że aktualna ustawa pochodzi z lat 50., jednak w dużej mierze opiera się jeszcze na przepisach przedwojennych, z 1932 roku.
Nowelizacja, według założeń przedstawionych przez GIS, miałaby też wyraźnie zakazać m.in. przekazywania zwłok dla celów rozrywkowych, czyli np. na wystawy ludzkich ciał. Po zmianie przepisów ułatwione zostałoby z kolei przekazywanie zwłok dla celów dydaktycznych. Uproszczone miałyby zostać także formalności związane z przywozem zwłok z zagranicy.
Prawne uregulowanie funkcjonowania ogrodów pamięci popiera Polskie Stowarzyszenie Funeralne. "Takie ogrody w Polsce już występują, przez wiele lat były tworzone na cmentarzach, często komunalnych. Trzy lata temu wystosowaliśmy petycję do RPO o uregulowanie tej kwestii" - powiedział PAP Tomasz Salski, prezes stowarzyszenia.
PSF optuje jednak za tym, by takie miejsca znajdowały się wyłącznie na cmentarzach. "Jeśli prochy są rozsypywane gdziekolwiek, to znaczy, że cmentarze mamy gdziekolwiek. To jest dla nas absurdalne" - tłumaczył Salski.
Jego zdaniem, jeśli ustawa dopuści jednak tworzenie ogrodów pamięci poza cmentarzami, to takie praktyki będą w zasadzie marginalne. "Dzisiaj są pojedyncze głosy, gdy ludzie deklarują, że chcą rozsypania po śmierci swych prochów. Kiedy przychodzi już do załatwienia formalności pogrzebowych, najczęściej rodzina decyduje, aby prochy były na cmentarzu" - powiedział Salski.
Odnosząc się do planów wprowadzenia instytucji koronera, Salski powiedział, że zdaniem PSF ta kwestia nie dotyczy branży pogrzebowej. "Nawet w stosownym piśmie do Ministerstwa Zdrowia, które przesłało nam założenia do tej ustawy, nasze stanowisko było takie, że ten punkt nas nie dotyczy" - powiedział. Dodał, że - jego zdaniem - regulacje dotyczące koronera powinny znaleźć się w innych przepisach, a nie w ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych.
Nowa ustawa, według inicjatorów, ma być dostosowana do zmian obyczajowych i technicznych, jakie w społeczeństwie zaszły w ostatnich dekadach. (PAP)
mja/ ral/ bno/ gma/
