*Poprawa edukacji osób niepełnosprawnych, stworzenie programu zakładającego, że za ich zatrudnianie odpowiedzialne byłyby specjalne agendy zatrudnienia, a także umożliwienie dorabiania osobom, które pobierają renty socjalne - to główne cele rządu w zakresie poprawy zatrudnienia osób niepełnosprawnych. *
Przedstawił je pełnomocnik ds. osób niepełnosprawnych Jarosław Duda na konferencji "Zatrudnianie niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy", zorganizowanej w piątek w Warszawie.
W ocenie Dudy publiczne służby zatrudnienia nie spełniają swojej roli. "Stąd konieczne stworzenie specjalnego programu celowego tak, by wyławiać osoby niepełnosprawne, które mogłyby podjąć pracę, motywować je, wspierać psychicznie, dawać możliwość zatrudnienia i pomagać w utrzymaniu na rynku pracy" - powiedział Duda.
W Polsce około 6,2 proc. populacji to niepełnosprawni, z czego większość (77 proc.) stanowią osoby posiadające prawne orzeczenie o niepełnosprawności. W 2008 roku niepełnosprawni stanowili 9 proc. osób w wieku produkcyjnym. Jedynie 24 proc. osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym jest aktywnych zawodowo - wynika z danych przedstawionych na konferencji.
Jak podkreślała na konferencji prof. Barbara Gąciarz, największy odsetek pracujących niepełnosprawnych stanowią osoby z lekką niepełnosprawnością (54 proc.), spośród osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym pracuje 38 proc., a ze znacznym stopniem niepełnosprawności - 8 proc. Około 80 proc. niepełnosprawnych zatrudnionych, jako pracownicy najemni pracuje w tzw. chronionym rynku pracy.
Na konferencji przedstawiono też wyniki badania, przeprowadzonego przez Instytut Spraw Publicznych wśród 615 pracodawców osób niepełnosprawnych. Wśród przeszkód, uniemożliwiających zatrudnianie osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy, pracodawcy wymieniali: brak odpowiednich kwalifikacji zawodowych, wykształcenia, nieadekwatność kwalifikacji zawodowych do aspiracji, możliwości i rodzaju schorzeń absolwentów niepełnosprawnych. W ocenie pracodawców na taki stan rzeczy wpływa system edukacji.
Z sondażu tego wynika, że pracodawcy najchętniej zatrudnialiby osoby po zawale serca, mające trudności z chodzeniem, niedosłyszące czy z niedowładem ręki. Największe trudności mieliby z zatrudnieniem: niewidomi, osoby z upośledzeniem umysłowym, chorzy na schizofrenię i chorzy na epilepsję.
Pracodawcy wskazywali, że zatrudnianie niepełnosprawnych uniemożliwia im brak wiedzy, nieprzystosowanie budynków i stanowisk pracy, a także stereotypy związane z niepełnosprawnością jak obawa przed absencją w pracy, skomplikowane procedury ubiegania się o dofinansowanie, a także częste - w ich mniemaniu - kontrole.
Podkreślano także, że konieczna jest zmiana stereotypów, związanych z niepełnosprawnością. "Obecnie mamy do czynienia z postrzeganiem niepełnosprawnych, albo w kontekście użalania się nad nimi, albo postrzegania ich, jako herosów" - powiedział PAP kierownik biura ds. niepełnosprawnych na Uniwersytecie Jagiellońskim Ireneusz Białek. Na Uniwersytecie prowadzone będą szkolenia dla nauczycieli akademickich, dotyczące niepełnosprawności.
"Chcemy wspierać studentów niepełnosprawnych, a także likwidować stereotypy dotyczące osób niepełnosprawnych" - powiedział Białek. Zaznaczył, że w ostatnich latach liczba studiujących osób niepełnosprawnych wzrasta. Dotyczy to zwłaszcza niewidomych.
Według danych z listopada 2008 r. studiowało ponad 25 tys. osób niepełnosprawnych, (co stanowiło 1,3 proc. ogółu studentów). Nieco ponad 13 tys. z nich studiowało na studiach stacjonarnych i 12 tys. na studiach zaocznych i wieczorowych. W roku 2006 studiowało niespełna 20 tys. niepełnosprawnych.(PAP)
dom/ wkr/ jra/
