Za nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych umożliwiającą m.in. studentom i doktorantom korzystanie z pomocy materialnej fundowanej przez samorządy oraz prywatnych darczyńców opowiedzieli się w Sejmie posłowie wszystkich klubów.
W środę w Sejmie odbyło się drugie czytanie projektów nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyższym i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, którego autorami są posłowie PO oraz posłowie sejmowej komisji Przyjazne państwo. Oba projekty posłowie rozpatrywali łącznie.
Ze względu na jedną autopoprawkę dotyczącą zmian ws. przekształcania się kolegiów, zgłoszoną przez posła PO Tomasza Kuleszę, Sejm skierował projekty do dalszych prac sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.
Zgodnie z planowanymi zmianami, samorządy oraz osoby fizyczne lub osoby prawne, np. fundacje i stowarzyszenia, będą mogły przyznawać stypendia studentom i doktorantom.
Kulesza przypomniał, że w ten sposób projekty usuwają lukę prawną, którą wytknął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie. W 2008 r. sąd uchylił uchwałę lubelskiego magistratu, powołującą do życia miejski program stypendialny dla wybitnych studentów lubelskich uczelni. W uzasadnieniu wyroku sąd wskazał na brak podstawy prawnej do wypłacania przez gminy tego rodzaju świadczeń.
Według posłów PO, projektowane przepisy umożliwią samorządom przyznawanie stypendiów bezpośrednio, czyli z pominięciem skomplikowanej procedury prawnej.
W przypadku darczyńców takich jak np. stowarzyszenia czy fundacje projekty umożliwiają im przyznawanie stypendiów dla studentów czy doktorantów dopiero po zatwierdzeniu przez właściwego ministra oraz zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Stypendia te mają promować jedynie wyniki w nauce.
W poselskim projekcie nowelizacji znajdują się także przepisy dotyczące włączania "publicznych szkół pomaturalnych, kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych, kolegiów pracowników służb społecznych" w strukturę uczelni.
Projekt określa zasady przejęcia pracowników i słuchaczy tych placówek, kierunki i specjalności studiów, na które słuchacze tych placówek będą przejmowani oraz tryb ukończenia studiów pierwszego stopnia.
Zgodnie z propozycją, staną się one częścią uczelni, do której zostaną włączone przy jednoczesnym zachowaniu dokonań i dorobku kolegiów (w szczególności kolegiów językowych) w wykształceniu i dobrym przygotowaniu do zawodu nauczycieli języków obcych i pracowników socjalnych.
Zaproponowana przez posła Kuleszę poprawka m.in. wydłuża z 2012 do 2014 r. okres przejściowy, w którym szkoły pomaturalne i kolegia będą mogły dokonywać zmian. Ponadto - jak mówił poseł PO - umożliwi im przekształcanie się w publiczne uczelnie zawodowe.
W projekcie wprowadzono także przepis, który umożliwi ministerstwu nauki zlecanie uczelniom wojskowym i służb państwowych, artystycznym, medycznym i morskim realizacji tzw. kierunków zamawianych, czyli tych, które są strategiczne dla gospodarki kraju.
Zmiana ta spowoduje, że uczelnie te będą mogły finansować ze środków unijnych za pośrednictwem MNISW realizację takich kierunków, jak np. budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka, elektrotechnika, matematyka, biotechnologia, mechanika i budowa maszyn.
Kolejną propozycją zmian jest uzyskanie możliwości pozostawienia do dyspozycji uczelni środków finansowych przeznaczonych na inwestycje, a niewykorzystanych w danym roku. Zdaniem posłów PO, przepis ten ułatwi uczelniom prowadzenie długoletnich procesów inwestycyjnych.
W projekcie zakłada się także przesunięcie o dwa lata (z 30 czerwca 2010 r. na 30 czerwca 2012 r.) terminu dostosowania nazw uczelni do stanu posiadanych przez nie uprawnień. Proponowana zmiana dotyczy w szczególności tzw. "młodych uniwersytetów" takich jak np. Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Rzeszowski czy Uniwersytet w Białymstoku.
Wyraz "uniwersytet" przysługuje tylko tym uczelniom, które posiadają uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora, co najmniej w dwunastu dyscyplinach. Obecna ustawa nakazuje dostosować nazwy uczelni do ich uprawnień do 30 czerwca 2010 r. (PAP)
nno/ ls/ gma/ gma/
