Urząd Regulacji Energetyki ustanowił Gaz-System operatorem polskiego odcinka jamalskiej magistrali gazowej. Gaz-System będzie zarządzać wolnymi mocami rurociągu i podpisywać nowe umowy przesyłowe.
"Wyznaczenie Gaz-Systemu na niezależnego operatora polskiego odcinka gazociągu jamalskiego to krok milowy w zmianie sposobu funkcjonowania polskiego rynku gazu" - powiedział w czwartek podczas konferencji prasowej wiceprezes Urzędu Regulacji Energetyki Marek Woszczyk.
Podkreślił, że do tej pory nie było na magistrali niezależnego operatora systemu, a istotą wyznaczenia Gaz-Systemu jest zagwarantowanie stronom trzecim, czyli dowolnym przedsiębiorstwom posiadającym gaz, dostępu do usługi transportu Jamałem. Gaz-System będzie operatorem gazociągu i infrastruktury towarzyszącej, m.in. światłowodu, w zakresie niezbędnym do przesyłu gazu.
Do tej pory polskim odcinkiem gazociągu jamalskiego, którym rosyjski gaz płynie w stronę Niemiec, zarządzał właściciel magistrali - należący głównie do PGNiG i Gazpromu EuRoPol Gaz. Pod koniec października EuRoPol Gaz i należący do Skarbu Państwa Gaz-System podpisały umowę ws. przekazania Gaz-Systemowi zarządzania rurociągiem. Zapis o tym znalazł się w umowie gazowej między rządami Polski i Rosji; niezależności operatora domagała się też Komisja Europejska. Wyznaczenia operatora wymagała też nowelizacja polskiego prawa energetycznego.
"W decyzji prezes URE był zobowiązany określić warunki realizacji niezależności operatora (...). Są to trzy zasady: otwartego rynku, niedyskryminacji (uczestników rynku - PAP) oraz zasada obiektywizmu i przejrzystości" - wymienił Woszczyk. Decyzja ma rygor natychmiastowej wykonalności.
Woszczyk poinformował, że wnioski do URE o ustalenie taryfy na przesył gazu tą magistralą, jako właściciel koncesji na przesył, będzie nadal składać EuRoPol Gaz. "Spółka SGT EuRoPol Gaz nadal (do 2025 r. - PAP) posiada koncesję na przesył paliw gazowych tym rurociągiem i zgodnie z polskim prawem do niej należy obowiązek opracowania i przedłożenia do prezesa URE tejże taryfy" - powiedział.
Dodał, że URE w przyszłym tygodniu spodziewa się korekty dotychczasowej taryfy EuRoPol Gazu. "Jesteśmy po wezwaniu tej spółki do przedłożenia nam korekty tak, żeby wszystkie usługi, także krótkoterminowe, mogły być oferowane przez operatora systemu" - powiedział Woszczyk. Usługi te mają obejmować m.in. wirtualny rewers, czyli możliwość odebrania zakupionego w Niemczech gazu z rosyjskich dostaw.
Umowy na nowe usługi będzie zawierał Gaz-System; będzie on też pobierał opłaty za przesył Jamałem według stawek określonych przez EuRoPol Gaz i zatwierdzonych przez URE. Później kwota ta będzie transferowana na rzecz EuRoPol Gazu.
Prezes Gaz-Systemu Jan Chadam podkreślił, że dla jego spółki funkcja operatora i Jamału to jednocześnie dodatkowe obowiązki i przychody z opłat. "Jeden strumień to jest opłata stała uzgodniona między spółkami (Gaz-System i EuRoPol Gaz - PAP), a druga część jest prowizyjna. Jest to pewien procent od wartości umów, które będą podpisane przez Gaz-System" - powiedział.
Gaz-System musi jeszcze przygotować instrukcję eksploatacji sieci przesyłowej, która określi zasady świadczenia usług przesyłowych polskim odcinkiem gazociągu. "Są pewne terminy, jeżeli chodzi o przygotowanie tego dokumentu, po przygotowaniu Gaz-System będzie musiał poddać go publicznym konsultacjom. Prawo energetyczne wymaga, by taki proces trwał co najmniej 14 dni. Po zebraniu wyników publicznych konsultacji operator przedstawia taki dokument do zatwierdzenia prezesa URE" - powiedział Woszczyk. Dodał, że takie postępowanie będzie prawdopodobnie trwać 2 miesiące.
Chadam poinformował, że Gaz-System już rozpoczął prace nad instrukcją. "Myślę, że pół roku jest terminem, który nie powinien być przekroczony" - powiedział. Gaz-System ma złożyć gotową instrukcję po konsultacjach z rynkiem do zatwierdzenia przez URE najpóźniej do końca drugiego kwartału 2011 r. (PAP)
jzi/ je/ mag/
