Ministerstwo Pracy pracuje nad utworzeniem państwowego funduszu emerytalnego, który ma być konkurencją dla OFE.
Według "Rzeczpospolitej", ministerstwo pracy kierowane przez minister Annę Kalatę zleciło Departamentowi Ubezpieczeń Społecznych napisanie odpowiedniego projektu zmian w ustawie o funduszach emerytalnych. Resort chce, aby powstał nowy fundusz, który miałby być konkurencją dla działających od 1999 roku Otwartych Funduszy Emerytalnych.
OFE - jak można się domyślić, - nie są zachwycone perspektywą ewentualnego powstania nowej instytucji, która również będzie mogła zarządzać pieniędzmi przyszłych emerytów. Robert Gwiazdowski, który jest przewodniczącym rady nadzorczej ZUS, uważa, że ludzie powinni mieć jednak wybór.
„Uważam, że powstanie takiego funduszu nie jest złym pomysłem pod warunkiem, że pozostaje przymus ubezpieczenia w OFE” – powiedział Money.pl Robert Gwiazdowski.
Zdaniem Gwiazdowskiego istnienie OFE na rynku samo w sobie jest już dyskusyjne, gdyż obecna ich działalność tylko zwiększa koszty utrzymania całego systemu emerytalnego.
„Jeżeli zakładamy, że mają pozostać na rynku OFE, to, dlaczego niektóre osoby nie mogłyby pozostać tylko w ZUZ-sie, jeżeli tego właśnie by chciały? Uważam, że ludzie powinni mieć wybór, tak jak robią to, w tej chwili przyszli emeryci wybierając na przykład pomiędzy OFE Bankowy, a OFE CU” – dodał.
Robert Gwiazdowski uważa, iż fakt obecnego istnienia przymusu ubezpieczenia nie gwarantuje, że zebrane aktywa są efektywnie zarządzane. „Wystarczy zobaczyć działalność Funduszu Rezerwy Demograficznej, który na przykład osiągał jedne z najlepszych wyników w 2005 r.” – wskazuje Gwiazdowski.
FRD został utworzony na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zarządza nim Zakład Ubezpieczeń Społecznych i jest, to jedyny fundusz ZUS, który dysponuje gotówką i może inwestować swoje środki. Celem funduszu jest gromadzenie rezerw finansowych przeznaczonych na uzupełnianie niedoborów funduszu emerytalnego po 2008 r., wynikających z przyczyn demograficznych.
Doświadczenie osób zarządzających FRD może być wykorzystane przy tworzeniu nowego państwowego funduszu.
„Jeżeli pomysł ten, ma na celu stworzenie pewnej konkurencji, to ja popieram taki projekt pod warunkiem, że nowy fundusz będzie działać na tych samych warunkach rynkowych, co pozostałe OFE. Jak ktoś chce i uważa, że państwowa instytucja będzie lepiej zarządzać jego środkami, to bardzo proszę ma wybór” - powiedział Money.pl, Marek Zuber, niezależny analityk.
Jego zdaniem fakt, że możemy mieć do czynienia z instytucją państwową może rodzić pewne poważne obawy i wątpliwości. „Co się na przykład stanie, jeżeli nowy fundusz będzie przynosił straty? Może, to rodzić chęć wsparcia działalności takiej instytucji publicznymi środkami” – rozważa Zuber.
Należy zauważyć, że wraz z reformą systemu emerytalnego narzucono poprzez odpowiednią ustawę OFE ograniczenia inwestycyjne. Fundusze nie tylko nie mogą więcej środków inwestować na zagranicznych rynkach kapitałowych, ale również w nieruchomości. Natomiast praktycznie bez ograniczeń mogą inwestować w papiery skarbowe emitowane przez państwo, które potrzebuje stałego dopływu gotówki do łatania dziury budżetowej.
Zakładając, że koalicja rządowa poprze taki projekt i dojdzie do powstania nowego funduszu, to przyszli emeryci będą mieli dłuższą listę instytucji, nad którą przyjdzie im spędzić nieco więcej czasu. Podstawowe pytanie będzie brzmiało, państwowe czy prywatne OFE? Natomiast te osoby, które już wybrały OFE, będą mogły zmienić fundusz na nowy za odpowiednią opłatą, lub bezpłatnie, jeżeli od momentu wcześniejszego wyboru upłynęło minimum dwa lata.