Zastaw rejestrowy – specyfika, ustanowienie i administrowanie

Zastaw rejestrowy zabezpiecza wierzytelność rzeczy ruchomych i zbywalnych praw majątkowych. Zastaw rejestrowy ma podobne zadanie jak hipoteka w przypadku zabezpieczenie np. kredytu.

Zastawem rejestrowym można objąć zbywalne prawa majątkowe i rzeczy ruchome dłużnika
Źródło zdjęć: © liz west/Flickr (CC BY 2.0)
Marlena Kostyńska

Zastaw rejestrowy to rzeczowe prawo ograniczone. Podstawowy cel zastawu rejestrowego to zabezpieczenie wierzytelności związanych z rzeczami ruchomymi i prawami majątkowymi.

Specyfika zastawu rejestrowego

Jeżeli należności będą egzekwowane przez kilku wierzycieli, to fakt ustanowienia zastawu daje możliwość egzekucji z pierwszeństwem. Zastawem rejestrowym można objąć wszystkie ruchome rzeczy dłużnika, a także zbywalne prawa majątkowe.* Specyfiką zastawu rejestrowego* jest to, że zastawca może korzystać z rzeczy, która jest obciążona. To wszystko sprawia, że zastaw może bardzo dobrze zabezpieczać przedsiębiorców. Wszystko przez to, że firma, która zaciąga zobowiązanie, z jednej strony poręcza je konkretnymi elementami należącymi do przedsiębiorstwa, a z drugiej może działać, korzystając z rzeczy, które podlegają zastawowi.

Zastawem rejestrowym nie mogą być objęte:

  • prawa, które można zaliczyć do hipoteki;
  • wierzytelności z ustanowioną hipoteką;
  • statki morskie, a także statki w budowie, które mogą być przedmiotem hipoteki morskiej.

Kolejnym ważnym elementem zastawu rejestrowego jest to, że roszczenie może być zaspokojone nie tylko wtedy, gdy sąd prowadzi postępowanie egzekucyjne. Zastaw pozwala więc dochodzić roszczeń w sposób skuteczniejszy i łatwiejszy. Można też zastaw rejestrowy sprzedać w formie publicznego przetargu prowadzonego przez notariusza albo komornika.

Jak ustanowić zastaw?

Żeby ustanowić zastaw, trzeba zawrzeć umowę zastawniczą i złożyć odpowiedni wniosek do sądu. O tym, że zastaw rejestrowy powstaje w momencie wpisu do rejestru zastawów. Umowa zastawnicza musi być koniecznie przygotowana w formie pisemnej. Oprócz daty zawarcia umowy, danych zastawcy i zastawnika, trzeba opisać przedmiot zastawu. Jeśli wierzytelność jest zabezpieczona zastawem, to trzeba oznaczyć jej wysokość i stosunek prawny. Może to być też najwyższa suma zabezpieczenia, jeżeli zabezpieczeniu podlega przyszła wierzytelność albo jej wartość nie jest ustalona w momencie, gdy zawierana jest umowa zastawnicza. Dzięki temu można zabezpieczyć kwotę odsetek, czy innych opłat, które będą musiały być zapłacone w przyszłości.

Zastaw rejestrowy nie wymaga tego, żeby wydany był przedmiot zabezpieczenia. W zamian wpisuje się go do rejestru zastawów. Rejestr zastawów prowadzony jest przez 11 sądów rejonowych.

Kto administruje zastawem?

Zastawem administruje jeden z wierzycieli, który jest wskazany w umowie. Prawo pozwala wskazać administratora zastawu np. w sytuacji, gdy wierzytelność przysługuje kilku wierzycielom. Administrator może zbyć zastaw wierzytelności. W takiej sytuacji jednak skutki takiej transakcji wystąpią dopiero w momencie, gdy zostanie ona wpisana do rejestru. Przez to dłużnik może zajrzeć do rejestru i dowiedzieć się, kto administruje taką wierzytelnością. Wykluczono więc możliwość, żeby dłużnik spłacił zobowiązanie złemu podmiotowi.

Wybrane dla Ciebie

Bezdzietni zapłacą podwójną składkę emerytalną? We wtorek Sejm zajmie się petycją
Bezdzietni zapłacą podwójną składkę emerytalną? We wtorek Sejm zajmie się petycją
Radio Wolna Europa wygrało z Trumpem. Jest decyzja sądu
Radio Wolna Europa wygrało z Trumpem. Jest decyzja sądu
Kobiety w polskim wojsku. Są ich tysiące. "Ogromna zmiana w ciągu dwóch dekad"
Kobiety w polskim wojsku. Są ich tysiące. "Ogromna zmiana w ciągu dwóch dekad"
PiS już szykuje się na wybory. "W społeczeństwie jest chęć stworzenia czegoś nowego"
PiS już szykuje się na wybory. "W społeczeństwie jest chęć stworzenia czegoś nowego"
"Tylko tego nie zepsuć". Tak polska gospodarka odbiła po pandemii
"Tylko tego nie zepsuć". Tak polska gospodarka odbiła po pandemii
Nie tylko bursztyn. Polska skrywa bogactwo: złoto, szafiry i minerały promieniotwórcze
Nie tylko bursztyn. Polska skrywa bogactwo: złoto, szafiry i minerały promieniotwórcze
Dwaj ekonomiści ostrzegają USA i świat: idzie kolejny "chiński szok"
Dwaj ekonomiści ostrzegają USA i świat: idzie kolejny "chiński szok"
Tak Rosja i Korea Północna zacieśniają więzi. To już nie tylko wojskowa współpraca
Tak Rosja i Korea Północna zacieśniają więzi. To już nie tylko wojskowa współpraca
W Polsce pojawiają się choroby, których nie było. "Społeczeństwo musi być poinformowane"
W Polsce pojawiają się choroby, których nie było. "Społeczeństwo musi być poinformowane"
Rząd się rozpadnie? Zapytali Polaków. Jest świeży sondaż
Rząd się rozpadnie? Zapytali Polaków. Jest świeży sondaż
Tego nie było od ponad 50 lat. Wielki sukces Polaków na prestiżowej olimpiadzie matematycznej
Tego nie było od ponad 50 lat. Wielki sukces Polaków na prestiżowej olimpiadzie matematycznej
Obowiązkowa fotowoltaika na dachach budynków? Mamy wyjaśnienia resortu
Obowiązkowa fotowoltaika na dachach budynków? Mamy wyjaśnienia resortu