Budżet domowy. Charakterystyka
Co to jest budżet domowy? Każdy zna to pojęcie, ale w rzeczywistości niewiele gospodarstw domowych decyduje się go prowadzić. Co jest jego podstawą? Budżet domowy składa się przede wszystkim z przychodów i wydatków domowników. Ich zestawienie pomoże racjonalnie kontrolować przepływ pieniędzy na koncie. Pozwoli też ocenić, które wydatki są niezbędne, a na których warto zaoszczędzić. Budżet domowy najczęściej ustala się raz w miesiącu, ale istnieje także plan roczny.
Nie musisz mieć zdolności analitycznych, aby kontrolować wydatki. Czasem wystarczy kontrola i spisywanie najważniejszych wydatków, by zyskać świadomość, na co faktycznie wydajesz swoje pieniądze i gdzie szukać idealnych fundamentów pod oszczędzanie.
Jak zacząć prowadzić budżet domowy?
Prowadzenie budżetu domowego to podstawa, jeśli chcesz mieć pod kontrolą swoje wydatki i racjonalnie oszczędzać pieniądze. Pierwszym krokiem jest jego zaplanowanie i to jest najprostszy etap. Trzymanie się go to prawdziwe wyzwanie. Jak zaplanować budżet domowy?
Punkt wyjściowy to zawsze określenie przychodów. Zliczenie wpływów pochodzących z kilku źródeł lub gromadzonych na kilku rachunkach bankowych. Dolicz do tego środki, które pozostały z poprzedniego miesiąca. Jest to ta przyjemniejsza część planowania, niestety po niej następuje ustalenie wszystkich najważniejszych wydatków.
Najlepiej podzielić je na dwie grupy. Pierwsza to wydatki stałe, czyli opłaty podstawowe. Składają się na nie opłaty takie jak media, woda, internet itp. Czynsz, raty kredytu, ubezpieczenie, karta miejska, pieniądze przeznaczone na paliwo. Wszystkie te wydatki, które należy opłacać regularnie w podobnej kwocie, co poprzednio. Na koniec je zsumuj.
Druga grupa to wydatki nieregularne przeznaczone na konsumpcję. Będą to zakupy spożywcze, jedzenie, ale też rozrywka, kultura, sport itp. Analizując rachunki ze sklepów, historię płatności na koncie oszacuj, ile planujesz wydać w danym miesiącu w sklepach, na kosmetyki, bilety do kina, spotkania towarzyskie, basen itp. Chodzi tu o zbliżone szacunki – wiadomo, że nie da się dokładnie przewidzieć, ile wydasz na odpoczynek, hobby czy spontaniczne wyjścia na miasto.
Niesystematyczne wydatki stanowią jednak dość ważną oraz sporą część domowych finansów. Szczególnie że należy doliczyć do nich takie niespodziewane wydatki jak: prezenty, wizyty u lekarza, przeglądy samochodu, wyjazdy urlopowe, remonty itp. Ich podliczenie pokaże ci, ile musisz zaoszczędzić, aby je pokryć.
Najważniejsza część planowania budżetu to analiza nadprogramowych funduszy. Jeśli z powyższych obliczeń została ci nadwyżka, oznacza to, że przychodów jest więcej niż planowanych wydatków. Kluczowym elementem budżetu domowego jest umiejętne rozplanowanie, ile nadwyżki uzyskasz i co z nią zrobić. W przeciwnym wypadku pieniądze przeznaczone na oszczędności łatwo się rozchodzą, a ty możesz nawet nie zdawać sobie sprawy z ich potencjału. Co zrobić z nadwyżką? Środki mogą trafić na konto oszczędnościowe lub zasilić fundusz, na którym będziemy odkładać pieniądze na ważny planowany zakup.
Jakie są wyzwania w prowadzeniu budżetu domowego?
Jak zrobić dobry budżet domowy, który będzie dawał efekty? Największym wyzwaniem w jego prowadzeniu jest systematyczność i konsekwentność. Ważne jest nie tylko poświęcenie jednej godziny w miesiącu na obliczenia i ustalenie celów budżetowych. Najważniejsze to wydawać pieniądze zgodnie z wyznaczonymi celami. Jeśli brakuje ci motywacji, spróbuj raz rozplanować sobie budżet i zobacz, czy przynosi to wyczekiwane korzyści. Jeśli tak, warto zrobić z tego nawyk. Pamiętaj, by brać pod uwagę wpływy i wydatki każdego w gospodarstwie domowym.
Wiesz już, jak kontrolować wydatki, teraz warto zastanowić się, jak zacząć. Budżet domowy możesz prowadzić w zwykłym zeszycie lub użyć do tego specjalnych aplikacji mobilnych, takich jak Wallet czy Pan Paragon. Osoby zorganizowane mogą dokonywać obliczeń i planować budżet domowy w Excelu.
Czy prowadzenie budżetu domowego się opłaca?
Co da ci prowadzenie budżetu domowego? Wielu zniechęca się już na starcie, uważając, że w planowaniu miesięcznych wydatków jest tyle zmiennych, że nie da się racjonalnie tego oszacować. To prawda, niemożliwym jest zaplanowanie każdego najmniejszego zakupu.
Ogromnym plusem w prowadzeniu budżetu są jednak wiedza i kontrola. Możliwość określenia kosztów życia i ich optymalizacja. Po rozpisaniu wszystkich kosztów okazuje się, że drobne wydatki, które w trakcie miesiąca są prawie niezauważalne, zajmują sporą jej część domowego budżetu. Dzięki szacunkom możesz rozpoznać, które z nich nie są niezbędne, rozdzielając potrzeby od zachcianek. Świadoma rezygnacja z niewinnych (na pierwszy rzut oka) przyzwyczajeń pomoże ci w większym oszczędzaniu.
Budżet domowy jako metoda walki z inflacją
Inflacja dotyka po kieszeniach każdego z nas. Jak sobie z nią poradzić? Nie ma się co oszukiwać, że zaciskanie pasa nie wystarczy, by ją zwalczyć. Planowanie wydatków może jednak pomóc zaoszczędzić kilka złotych. Nawet prosty budżet domowy spisany na kartce papieru da ci wgląd w to, o ile wzrastają twoje wydatki w skali ostatnich miesięcy. Systematyczne projektowanie i realizowanie budżetu pomoże ci sprawować większą kontrolę nad niezbędnymi i zbędnymi wydatkami.
Analiza zmiennych i realne oszczędzanie ważne jest szczególnie w dobie rosnących cen. Wiedza, jak kształtują się twoje wydatki i które najszybciej rosną, da ci lepsze rozeznanie i pomoże ci zaplanować nadchodzące miesiące. Możesz także kontrolować, czy wydatki zwiększyły się, bo ceny poszły w górę, czy dlatego, że w danym miesiącu było więcej powodów do wydawania pieniędzy. Obserwacje portfela dadzą ci wiedzę, jaką rentowność powinny mieć Twoje oszczędności, by ochronić je przed inflacją.
Jak oszczędzać pieniądze? Budżet domowy to jeden z podstawowych kroków ku lepszej ochronie twoich funduszy. Każdy specjalista finansowy zwraca uwagę, jak dużą rolę w oszczędzaniu i rozsądnym wydawaniu pieniędzy odgrywa dobrze rozplanowany budżet domowy.