Rząd przyjmie nowęlę - Prawo wodne w IV kw. 2018 r.

Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie wymienia:

1. Zapewnienie stabilnego źródła finansowania służb państwowych w celu zapewnienia tym służbom środków finansowych na realizację zadań ustawowych.

1. Dyrektywa Komisji 2017/845/UE z dnia 17 maja 2017 r. zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE w odniesieniu do przykładowych wykazów elementów branych pod uwagę przy opracowaniu strategii morskich zmienia załącznik III do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiającej ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej; Dz. Urz. UE L 164 z 25.06.2008, str. 19).

Przegląd załącznika III do dyrektywy 2008/56/WE był konieczny, aby dopełnić przeglądu decyzji 2010/477/UE ustanawiającej kryteria i standardy metodologiczne dotyczące dobrego stanu środowiska wód morskich (Decyzja Komisji z dnia 1 września 2010 r. w sprawie kryteriów i standardów metodologicznych dotyczących dobrego stanu środowiska wód morskich) oraz w celu ujednolicenia metody monitorowania i oceny.

1. Zadania w zakresie wykonywania praw właścicielskich Skarbu Państwa względem śródlądowych dróg wodnych, obejmujących także śródlądowe drogi wodne o szczególnym znaczeniu transportowym, są rozproszone pomiędzy dwa podmioty, mianowicie: Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie i ministra właściwego do spraw żeglugi śródlądowej. Faktycznie jednak, z uwagi na brak wyodrębnienia śródlądowych dróg wodnych o szczególnym znaczeniu transportowym, przedmiotowe kompetencji wykonuje wyłącznie Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Ta państwowa osoba prawna posiada specjalistów z wiedzą i doświadczeniem, zapewniających prawidłowe wykonywanie praw właścicielskich w stosunku do śródlądowych dróg wodnych oraz prawidłowe i sprawne zarządzanie mieniem Skarbu Państwa.

Z uwagi na przejęcie w 2018 r. przez Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej działu administracji rządowej - gospodarka wodna, ten organ uzyskał odpowiednie uprawnienia nadzorcze i tym samym wpływ na wykonywanie przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie uprawnień właścicielskich na śródlądowych drogach wodnych (obecnie faktycznie obejmujących także śródlądowe drogi wodne o szczególnym znaczeniu transportowym). Wprowadzenie powyższego rozwiązania pozwoliło ministrowi gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej realizować zamierzoną politykę w zakresie rozwoju dróg wodnych w Polsce, m.in. poprzez podejmowanie działań nadzorczych nad Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie w zakresie wykonywania uprawnień właścicielskich na śródlądowych drogach wodnych.

W związku z powyższym, w obecnym stanie faktycznym skupienie uprawnień właścicielskich względem śródlądowych dróg wodnych w ramach Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie stanowi odpowiednie rozwiązanie pozwalające uwzględnić różne interesy, które powinno zostać utrzymane przez wprowadzenie odpowiednich regulacji.

1. Niedostosowanie zakresu działania państwowej służby do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących do jej realnych możliwości.

1. Zmiany w zakresie wykonywania prawa pierwokupu, w celu wykluczenia wątpliwości interpretacyjnych.

1. Problemem pozostają spory kompetencyjne pomiędzy Inspekcją Ochrony Środowiska a Wodami Polskimi w zakresie wykonywania kontroli gospodarowani wodami w przypadku podmiotów, które nie posiadają wymaganych prawem pozwoleń.

1. Problem pozostają wątpliwości interpretacyjne dot. naliczania opłat zmiennych za usługi wodne w przypadku hodowli ryb łososiowatych.

1. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne nie rozwiązała sytuacji, w których pozwolenia wodnoprawne wydane na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne nie określały maksymalnej ilości pobieranej wody oraz wprowadzanych ścieków w m3 na sekundę (ustawa nie zawierała takiego wymogu), podczas gdy składową wzoru służącego wyliczeniu opłaty stałej za pobór wód, odprowadzanie wód do wód oraz wprowadzanie ścieków jest maksymalna ilość wody lub ścieków wyrażonej w m3 na sekundę (art. 271 ust. 2 - 5 ustawy - Prawo wodne).

1. Problemem pozostają wątpliwości interpretacyjne w zakresie potwierdzania reprezentacji Skarbu Państwa przez Wody Polskie oraz koszty zastępstwa procesowego ponoszone przez Wody Polskie na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

Wśród rozwiązań ujętych w projekcie są:

1. Rekomendowanym rozwiązaniem jest zapewnienie finansowania służb państwowych z budżetu państwa.

1. W związku z koniecznością wprowadzenia w życie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych do wykonania dyrektywy 2017/845/UE konieczna jest nowelizacja ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne w zakresie zmieniającym przepisy określające zawartość wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich.

1. Rekomendowanym rozwiązaniem jest przekazanie uprawnień właścicielskich Skarbu Państwa względem śródlądowych dróg wodnych o szczególnym znaczeniu transportowym do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. W celu zapewnienia temu podmiotowi, który prowadzi samodzielną gospodarkę finansową, odpowiednich środków na wykonywanie tych kompetencji należy także przekazać wpływy uzyskiwane z tego tytułu do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

1. Rekomendowanym rozwiązaniem jest wskazanie rodzajów budowli piętrzących, o wymienionych parametrach, podlegających obowiązkowemu badaniu i pomiarom pozwalającym opracować ocenę stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa tych budowli. Wykonana ocena stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa danej budowli przekazywana ma być, przez jej właściciela, państwowej służbie do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących.

1. Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 217 ust. 17 ustawy - Praw wodne z chwilą złożenia oświadczenia grunt staje się własnością Skarbu Państwa, a oświadczenie notariusz doręcza sprzedającemu. Rozwiązanie to należy dostosować do mechanizmu doręczania oraz publikacji oświadczenia uprawnionego w Biuletynie Informacji Publicznej Starostwa Powiatowego do aktualnie obowiązanych rozwiązań przyjętych w innych przypadkach ustawowego prawa pierwokupu, np. w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego. Potrzeba taka wynika z usprawnienia wykonania prawa pierwokupu oraz z ujednolicenia obowiązujących w tym zakresie rozwiązań z rozwiązaniami stosowanymi przy innych przypadkach ustawowego prawa pierwokupu służącego Skarbowi Państwa. Różnica między regulacjami Prawa wodnego a regulacjami pozostałych ustaw w tym zakresie nie ma uzasadnienia celowościowego ani aksjologicznego, a będzie niezrozumiała dla przeciętnego obywatela uczestniczącego w obrocie takim gruntem.

1. Rekomendowanym rozwiązaniem jest umożliwienie Inspekcji Ochrony Środowiska prowadzenia kontroli gospodarowania wodami w przypadku podmiotów, które nie posiadają wymaganych prawem pozwoleń.

1. Rekomendowanym rozwiązaniem jest korekta przepisów dot. naliczania opłaty stałej w przypadku hodowli ryb łososiowatych poprzez właściwe określenie jednostek miary w zakresie poboru wody.

1. Z uwagi na przedmiot regulacji zasadne jest usunięcie dotychczasowych wątpliwości interpretacyjnych i dodanie do Prawa wodnego przepisu, jednoznacznie wskazującego wartość, którą należy przyjąć do ustalenia opłaty stałej w przypadku wydanych na podstawie przepisów dotychczasowych pozwoleń wodnoprawnych albo pozwoleń zintegrowanych które nie określały maksymalnej ilości poboru wód, maksymalnej ilości odprowadzanych wód, a także maksymalnej ilości ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi, wyrażonej w m3/s.

1. Rekomendowanym rozwiązaniem jest wprowadzenie deklaratoryjnego charakteru decyzji wojewody w zakresie stwierdzenia reprezentacji Skarbu Państwa przez Wody Polskie, jak również rozszerzenie możliwości reprezentacji Skarbu Państwa przez Wody Polskie w celu obniżenia kosztów ponoszonych przez Wody Polskie w zakresie zastępstwa procesowego prowadzonego przez Prokuratorię Generalną SP.