Na stronach Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej opublikowane zostały informacje, jak w praktyce wyglądają zasady wypłaty świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego 500+ po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.
Podstawowa zasada jest taka, że prawo Unii Europejskiej w dalszym ciągu znajdują zastosowanie do obywateli UE, obywateli Wielkiej Brytanii i innych osób (np. członków rodzin), którzy z końcem okresu przejściowego nieprzerwanie będą znajdować się w sytuacji dotyczącej jednocześnie państwa członkowskiego i Zjednoczonego Królestwa.
Tłumacząc to prostszym językiem: jeżeli członek rodziny rozpoczął przebywanie na terytorium Wielkiej Brytanii przed zakończeniem okresu przejściowego, czyli przed 31 grudnia 2020 r. i przebywa tam nadal, a pozostali członkowie rodziny zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie świadczeń rodzinnych oraz świadczenia wychowawczego (świadczenia 500+) nieprzerwanie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Wnioskodawca jest zobowiązany do poinformowania organu prowadzącego postępowanie o zmianach mogących mieć wpływ na prawo do tych świadczeń – również w przypadku, kiedy postępowanie zostało już zakończone i świadczenia są wypłacane. Taką istotną zmianą jest np. powrót do kraju po zakończeniu zatrudnienia w Wielkiej Brytanii.
Przepisy w praktyce
Aby unaocznić, jak będzie teraz wyglądała sytuacja rodzin, w których jeden rodzic pracuje w Wielkiej Brytanii, ministerstwo przedstawiło dwa przykłady.
Pierwszy dotyczy żony obywatela polskiego, który nieprzerwanie zamieszkuje w Wielkiej Brytanii. Rodzic z przykładu składa w lutym 2021 r. wniosek o świadczenie „500+” na dziecko.
W sprawie złożonego wniosku znajdują zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, zatem rozstrzygnięcie w sprawie zostanie wydane przez wojewodę na podstawie regulacji unijnych.
I drugi przykład: w styczniu 2021 r. wnioskodawczyni pobierająca 500+, której mąż pracował w Wielkiej Brytanii, składa oświadczenie, że od 10 stycznia 2021 r. mąż powrócił do Polski i nie pobiera brytyjskiego zasiłku dla bezrobotnych. Składając nowy wniosek o 500+ w marcu 2021 r., wnioskodawczyni oświadcza, iż od 27 lutego 2021 r. mąż znowu podjął zatrudnienie na terytorium Wielkiej Brytanii.
W sprawie nowego wniosku nie będą miały zastosowania przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, gdyż nastąpiło przerwanie okresu, o którym mowa w umowie wyjścia, a zatem właściwym do rozpatrzenia sprawy będzie urząd gminy, w którym złożono wniosek, wyłącznie na podstawie regulacji krajowych.