Będzie powszechne ubezpieczenie zdrowotne. ZUS przejmie pałeczkę od urzędów pracy
ZUS przejmie od urzędów pracy ubezpieczanie zdrowotne bezrobotnych. Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii pracuje nad nowymi przepisami, które pomogą walczyć z fikcyjnym bezrobociem.
Osoba bez pracy, która będzie chciała mieć ubezpieczenie zdrowotne, będzie musiała się zgłosić do ZUS.
Rośnie liczba osób długotrwale poszukujących pracy. Za takie uznaje się osoby, które szukają zatrudnienia od co najmniej 12 miesięcy. Z danych GUS wynika, że na koniec IV kwartału 2020 było 514,5 tys. takich osób. Stanowiły one blisko 40 proc. ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych. To dużo. Bardzo dużo. A liczba ta stale rośnie. Rok do roku liczba długotrwale bezrobotnych zwiększyła się o 86,6 tys. osób, czyli aż o 26,3 proc.
Z danych GUS wynika, że długotrwałe bezrobocie częściej występuje wśród kobiet. Prawie 43,7 proc. kobiet zarejestrowanych w urzędach pracy w końcu grudnia 2020 r. pozostawała bez zatrudnienia przez okres powyżej 12 miesięcy. Wśród mężczyzn w końcu IV kwartału 2020 r. odsetek długotrwale bezrobotnych wyniósł 35,1 proc.
Rekordzistka widniejąca na liście bezrobotnych pochodziła z powiatu szydłowieckiego. Bez pracy pozostawała 25 lat, 23 lata widniała w rejestrze urzędu pracy. Powiat szydłowiecki od lat boryka się z wysokim bezrobociem. W styczniu stopa bezrobocia wynosiła tu 25,3 proc. w porównaniu do 6,1 proc. dla całego kraju.
Praca zdalna wciąż bez przepisów. "Pracownicy chcą pracować zgodnie z prawem, a my nie mamy wykładni"
Ale o rekordy sięgające 20 lat wcale nietrudno w innych regionach Polski. – Z naszego doświadczenia wynika, że nie dla wszystkich osób rejestrujących się w urzędzie priorytetem jest znalezienia zatrudnienia. Część spośród zarejestrowanych osób bezrobotnych nie jest zainteresowana podjęciem pracy w ogóle lub podjęciem pracy legalnej – mówi Jolanta Tulkis, rzecznik prasowy Powiatowego Urzędu Pracy w Białymstoku. Jak dodaje, osoby takie przed doradcą pozorują chęć poszukiwania pracy, natomiast u pracodawcy robią wszystko, żeby tej pracy nie dostać.
Urszula Murawska, kierownik działu marketingu w Urzędzie Pracy m.st. Warszawy, przypomina, że status osoby bezrobotnej (niezależnie od tego, czy towarzyszy mu prawo do zasiłku dla bezrobotnych czy nie) jest jednym z tytułów do uzyskania uprawnień do bezpłatnej opieki zdrowotnej. Powiatowy urząd pracy opłaca składkę zdrowotną za osobę zarejestrowaną jako bezrobotna w przypadku braku innej podstawy do objęcia jej obowiązkiem ubezpieczenia.
– Taki stan prawny, w wielu przypadkach powoduje, że w rejestrach osób bezrobotnych jest liczna grupa klientów, którzy nie spełniają podstawowego warunku, a więc nie są gotowi do podjęcia pracy, udziału w programach aktywizacyjnych, zaś status jest im potrzebny nie tylko po to, by mieć dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej, ale również do transferów społecznych, których wypłata jest związana z posiadaniem tego statusu. Wśród osób, które rejestrują się tylko dla ubezpieczenia, jest również grupa klientów, którzy są jak najbardziej aktywni zawodowo, gotowi i zdolni do podejmowania pracy, ale uczestniczą w rynku pracy, wykonując pracę na czarno – twierdzi.
Reforma rynku pracy
Problem fikcyjnego bezrobocia narasta od lat. I mimo wielu zapowiedzi poprzednich rządów nie został rozwiązany. Za tę kwestię ma zabrać się rząd PiS. Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii pracuje nad projektem ustawy o wspieraniu zatrudniania. Nowe przepisy zastąpią ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Jednym z celów zmiany jest wprowadzenie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.
– Przewidziano w niej oddzielenie statusu osoby bezrobotnej od ubezpieczenia zdrowotnego. Po zmianach sprawami ubezpieczenia zdrowotnego będzie się zajmował ZUS, a nie urząd pracy. Ubezpieczenie zdrowotne będzie nadal dostępne dla każdego, kto nie pracuje. Osoba taka będzie składała odpowiedni wniosek przez system ZUS (PUE ZUS), a dla osób wykluczonych cyfrowo – taki wniosek będzie można złożyć stacjonarnie w oddziale ZUS – informują money.pl przedstawiciele biura prasowego resortu pracy.
Jeśli ktoś pracuje, będzie ubezpieczony tak, jak obecnie, z tytułu pracy (np. umowy o pracę, czy zlecenia), a gdy ktoś straci pracę, to będzie składał wniosek w ZUS i uzyska od państwa ubezpieczenie zdrowotne do czasu znalezienia pracy lub przejścia na emeryturę.
– Zmiana dla osób bezrobotnych lub biernych zawodowo, którzy nie chcą korzystać z usług urzędów pracy, będzie taka, że nie będą musieli się rejestrować tylko w celu uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego. Taki wniosek będą mogli złożyć w ZUS. Jak zaczną pracować lub przejdą na emeryturę, to ich tytuł do ubezpieczenia ulegnie zmianie automatycznie. Planujemy, że uzgodnienia i konsultacje projektu rozpoczną się na przełomie czerwca/lipca – słyszymy w biurze prasowym.
Nie tylko dla zasiłków
Urszula Murawska z Urzędu Pracy m.st. Warszawy zwraca uwagę, że kwestia długoletniego widnienia w rejestrach nie jest czarno-biała. – Nie można wprost wywieść tezy, że wszystkie osoby długotrwale bezrobotne pozostają w rejestrze wyłącznie z uwagi na ubezpieczenie. Barier w powrocie czy wejściu na rynek pracy jest wiele, to bardzo zróżnicowana i indywidualna kwestia. Wiele osób nie radzi sobie z nowymi wyzwaniami zarówno zawodowymi, jak i osobistymi. Ich deklarowana chęć i gotowość niestety napotyka na różne problemy. Naszym zadaniem jest przywrócenie i wsparcie ich w odnalezieniu ścieżki zawodowej. Często może to trwać dość długo. Wymaga to diagnozy, długotrwałej pracy doradczej, wsparcia psychologicznego, by w końcu odnaleźć cel i sposób dotarcia do zatrudnienia – uważa.
