Czy warto zmienić nazwisko po rozwodzie?

Po rozwiązaniu małżeństwa każda osoba, która po ślubie zmieniła swoje nazwisko, ma prawo wrócić do nazwiska, które nosiła jeszcze przed ślubem. Zgodnie z art. 59 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozwiedziony małżonek, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił dotychczasowe nazwisko, może w ciągu trzech miesięcy od czasu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego wrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem związku małżeńskiego. 

Zmiana nazwiska po rozwodzie nie jest konieczna. Jest to dobrowolna decyzja każdego z małżonków. Często jednak to kobieta jest stroną, która podczas zawierania związku małżeńskiego decyduje się na zmianę nazwiska, dlatego przy rozwodzie często chce powrócić do swojego nazwiska panieńskiego. Zgodnie ze wspomnianym wyżej artykułem Kodeksu Rodzinnego i opiekuńczego ma na to trzy miesiące. Czy jednak po takim czasie nadal ma szansę wrócić do noszonego wcześniej nazwiska? 

W normalnej procedurze zmiana nazwiska po rozwodzie w wyznaczonym terminie wymaga jedynie złożenia oświadczenia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem. Potrzebne są odpowiednie dokumenty, uiszczenie opłaty, a następnie złożenie dokumentów w dowolnym urzędzie stanu cywilnego przed kierownikiem lub przed konsulem w przypadku przebywania za granicą.

Po upływie trzech miesięcy nie można zmienić nazwiska jedynie poprzez złożenie oświadczenia, ale możliwa jest administracyjna zmiana nazwiska. Oznacza to, że osoba zainteresowana powróceniem do starego nazwiska musi złożyć wniosek w tej sprawie do kierownika urzędu stanu cywilnego. Opłata skarbowa jest w tym przypadku wyższa i wynosi 37 zł. W standardowej procedurze porozwodowej jest to jedynie 11 zł. 

Jeśli dana osoba chce powrócić do nazwiska noszonego przed ślubem, musi przygotować wymagane dokumenty. Jest to przede wszystkim dokument tożsamości, czyli dowód osobisty lub paszport potrzebny do okazania, by potwierdzić tożsamość. Należy mieć ze sobą także dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Można zapłacić w kasie urzędu lub zrobić przelew na konto urzędu. Potrzebne będą także informacje o miejscu, w którym sporządzono akt małżeństwa i dacie uprawomocnienia się orzeczenia sądu o rozwodzie.

Wystarczy przekazać je kierownikowi USC ustnie, ale warto je wcześniej sprawdzić i przygotować. W przypadku składania oświadczenia przed konsulem wymagany jest odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie lub odpis zupełny aktu małżeństwa ze wpisem o rozwodzie. Jeśli wymagane będą inne dodatkowe dokumenty to kierownik USC lub konsul o tym poinformuje. Ma to miejsce np. wtedy, gdy rozwód został orzeczony przez zagraniczny sąd. 

Na zmianę nazwiska nie trzeba czekać. Przyjęcie przez kierownika USC lub konsula oświadczenia jest równoznaczne z powrotem do nazwiska noszonego przed ślubem. Urzędnik sporządzi protokół i od tego momentu można posługiwać się starym nazwiskiem. 

Małżonek nie może domagać się od drugiego powrotu do swojego nazwiska, ponieważ Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie przewiduje takiej możliwości. Oznacza to, że jeśli małżonek żąda pozbawienia drugiego noszonego w trakcie trwania małżeństwa nazwiska, nie ma do tego prawa. Jest to niezależna i samodzielna decyzja każdego z małżonków. Jeśli więc któryś z nich zmienił nazwisko, wchodząc w związek małżeński, po rozwodzie może przy nim pozostać lub powrócić do nazwiska noszonego przed ślubem. 

Trzeba jednak pamiętać o tym, że zmiana nazwiska po rozwodzie wiąże się z obowiązkiem zaktualizowania swoich danych. Oznacza to, że należy wymienić m.in. dowód osobisty, paszport, prawo jazdy czy dowód rejestracyjny. Jeśli małżonkowie po rozwodzie nadal są studentami, należy także poinformować o tym uczelnię i wymienić legitymację studencką. Należy powiadomić również pracodawcę i inne instytucje. Warto dopilnować tego, by zaktualizować swoje dane w banku, a także przekazać informacje podmiotom, z którym zawarte są umowy długoterminowe np. operatorów sieci czy innych dostawców usług.