Czym jest downsizing?
Idea miniaturyzacji jest nam doskonale znana, zwłaszcza w obrębie nowoczesnych technologii. Jednak o ile zmniejszanie urządzeń elektronicznych i ich podzespołów może odbywać się z korzyścią dla kupujących, o tyle downsizing już nie.
Definicja downsizingu wskazuje, że masz do czynienia z pomniejszaniem, redukcją wielkości danego produktu. Z perspektywy działań marketingowych to celowe zmniejszanie przez producenta wagi lub ilości oferowanego artykułu.
Idea downsizingu opiera się na przekonaniu, że nieznaczne zmniejszenie masy produktu nie zostanie zauważone przez klienta, a może przynieść pozytywne skutki dla firm. Jakie? Dlaczego decydują się one na taki krok?
Czemu firmy decydują się na downsizing?
Głównym powodem dokonywania downsizingu produktów jest zachowanie ich dotychczasowej ceny pomimo zmieniających się warunków rynkowych, np. drożejących surowców do produkcji.
Na przykład masło w kostce było niegdyś oferowane w gramaturze 250 g, podczas gdy obecnie w sklepach standardowa kostka ma zaledwie 200 g. Innym przykładem downsizingu produktów jest zmniejszenie rozmiarów tabliczki czekolady. Jeszcze do niedawna tabliczka miała 100 g, a obecnie właściwie bez zmiany szaty graficznej produktu czołowi producenci czekolady oferują tabliczki po 80-90 g, w tej samej cenie co dotychczasowa tabliczka 100-gramowa.
Downsizing dotyczy zresztą nie tylko produktów spożywczych, jak mleko, chleb czy masło, ale również detergentów, a nawet leków. Liczba tabletek w opakowaniu zbiorczym leku bywa dziś niemal o połowę niższa niż jeszcze przed rokiem.
Dzięki downsizingowi producenci są w stanie osiągnąć wymierne korzyści. Klienci częściej wybierają produkty, których cena nie rośnie. Błędem jest jednak to, że sami nie sprawdzamy, czy masa lub liczba produktów w pudełku albo innym opakowaniu nie uległa zmianie na naszą niekorzyść.
Downsizing a inflacja
Od 2021 roku stale rośnie inflacja w Polsce. W 2022 roku przekroczyła 10 proc. i jest galopująca. Przekłada się szybko rosnące ceny. Za tę samą kwotę pieniędzy możesz dzisiaj kupić znacznie mniej niż przed rokiem, a nawet przed miesiącem. W lutym 2023 roku GUS podał, że inflacja styczniowa wyniosła 17,2 proc. W lutym według przewidywań ekspertów nastąpił szczyt inflacyjny na poziomie około 20 proc.
Podwyżki cen to jedno, ale producenci wielu produktów decydują się na zmniejszenie ich masy, by utrzymać dotychczasową cenę. Dzięki temu konsumenci nadal chętnie wybierają taki produkt, ale często nie wiedzą, że jest on mniejszy niż artykuły konkurencji.
W Polsce zjawisko downsizingu w okresie najwyższej inflacji, z jaką mamy do czynienia w 2022 i 2023 roku, jest powszechne, a konsumenci już je dostrzegają. "Rzeczpospolita" zleciła UCE Research przeprowadzenie sondażu dotyczącego tej kwestii. Zdecydowana większość, bo 90 proc. respondentów, deklaruje, że dostrzega podczas dokonywania codziennych zakupów zjawisko downsizingu. Ponad połowa ankietowanych odpowiedziała, że w ciągu ostatnich 6 miesięcy wyraźnie widać, że produkty spożywcze zmniejszyły objętość.
Innym określeniem downsizingu produktów, które wiąże się także z inflacją, jest shrinkflacja. Termin ten pochodzi z języka angielskiego i jest połączeniem dwóch słów: shrink – kurczyć się oraz inflation – inflacja. Należy je rozumieć jako wzrost ceny produktu przy jednoczesnym kurczeniu się jego masy.