Czeski prezydent Vaclav Klaus mianował w środę na stanowisko premiera przywódcę prawicowej Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS) Mirka Topolanka i powierzył mu misję utworzenia rządu.
Wcześniej tego dnia Klaus przyjął z rąk socjaldemokraty Jirziego Paroubka dymisję jego rządu, powierzając jednocześnie dotychczasowym ministrom pełnienie obowiązków do czasu utworzenia nowego gabinetu.
Topolanka czeka trudne zdanie, ponieważ w 200-mandatowej niższej izbie
_ 50-letni Topolanek jest z wykształcenia inżynierem i biznesmenem. Na stanowisko szefa ODS wybrano go w roku 2002. _parlamentu ODS razem z dwoma centrowymi sojusznikami dysponuje taką samą liczbą głosów co lewica.
"Utworzenie rządu jeszcze trochę potrwa, nie sądzę, aby premier miał w kieszeni listę ministrów, ale mam nadzieję, że nowy rząd ma już swoją strukturę" - zaznaczył Klaus na krótkim spotkaniu z prasą.
Po przedstawieniu składu rządu przez Topolanka i mianowaniu przez prezydenta nowych ministrów, premier będzie mieć 30 dni na otrzymanie wotum zaufania. Ewentualny rząd nie może zatem powstać i normalnie funkcjonować bez przynajmniej milczącego wsparcia socjaldemokratów z CSSD.
Ustąpienie dotychczasowego rządu przybliża przełamanie kryzysu politycznego, spowodowanego patowym rezultatem czerwcowych wyborów do czeskiej Izby Poselskiej. Najwięcej głosów zdobyła w nich ODS, która zamierzała rządzić w ramach centroprawicowej koalicji z Unią Chrześcijańsko-Demokratyczną - Czechosłowacką Partią Ludową (KDU-CSL) i Partią Zielonych.
Koalicja taka dysponowałaby jednak tylko dokładnie połową miejsc w 200-osobowej Izbie Poselskiej - tak samo jak Czeska Partia Socjaldemokratyczna (CSSD) wraz z kokietowaną przez nich Komunistyczną Partią Czech i Moraw (KSCM).
Pierwszym bodźcem w kierunku przełamania impasu było wybranie w ostatni poniedziałek socjaldemokraty Miloslava Vlczka na tymczasowego przewodniczącego Izby Poselskiej. Izba nie może bowiem podejmować żadnych głosowań, także w sprawie zatwierdzenia nowego rządu, bez ukonstytuowania się jej prezydium.
Jak podaje agencja CTK, Topolanek najprawdopodobniej zrezygnuje z tworzenia centroprawicowej koalicji na rzecz powołania mniejszościowego rządu ODS. W ubiegłym tygodniu Paroubek zasugerował możliwość wsparcia takiego rządu przez socjaldemokratów - o ile wśród ministrów znajdą się bezpartyjni fachowcy. Obecnie deklaruje, iż tolerowanie prawicowego mniejszościowego gabinetu mogłoby trwać dwa lata - aż do przedterminowych wyborów.
Topolanek uchodzi za pragmatycznego polityka. Popiera rozszerzenie Unii Europejskiej, ale sprzeciwia się głębszej integracji. Twierdzi jednak, że wejście do strefy euro będzie konieczne dla zapewnienia długoterminowej stabilizacji finansowej kraju.
