Ułatwienie dostępu do zawodów prawniczych, możliwość przymusowego leczenia pedofilów, poszerzenie dostępu do akt IPN oraz odebranie przywilejów emerytalnych funkcjonariuszom aparatu bezpieczeństwa PRL - przewiduje projekt zmian w konstytucji autorstwa PiS,
Projekt trafił do laski marszałkowskiej w październiku 2008 roku. Sejm zajmie się nim na najbliższym posiedzeniu rozpoczynającym się we wtorek.
Projekt zmian w konstytucji proponowany przez PiS umocowuje w ustawie zasadniczej Instytut Pamięci Narodowej.Zmiany przewidują dodanie do art 61 konstytucji mówiącego o prawie do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne art. 61a.
Wprowadza on _ prawo do pełnej wiedzy _ o prowadzonych przed 1 stycznia 1990 r. działaniach partii komunistycznej i podporządkowanego jej aparatu bezpieczeństwa wymierzonych m.in. w prawa obywateli, prawa Kościoła oraz były wymierzone w dążenia Narodu do wolności i niepodległości. W myśl projektu realizacja tego prawa należy w szczególności do IPN.
Jak podkreślono w uzsadnieniu do nowelizacji, uzupełnienia do rozrachunku z komunistyczną przeszłością projekt wprowadza do art. 60 (prawo do dostępu do służby publicznej) oraz 67 (prawo do zabezpieczenia społecznego zwłaszcza w sferze emerytalnej). W pierwszym przypadku - czytamy - _ chodzi o dopuszczenie regulacji ustawowych na rzecz dekomunizacji życia publicznego _.
PiS chce w konstytucji umieścić możliwość zakazu pełnienia funkcji publicznych przez funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa PRL, zarówno cywilnych jak i wojskowych, a także zapis wprowadzający możliwość odebrania przywilejów emerytalnych tym funkcjonariuszom
PiS proponuje również umieszczenie w konstytucji zapisu uniemożliwiającego korporacjom zawodowym blokowanie dostępu do zawodów zaufania publicznego, w tym m.in. prawnikom i architektom. O naborze do takich zawodów miałyby decydować instytucje państwowe, ale w taki sposób, by nie mogły wpływać na to samorządy zawodowe.
Tę sprawę uregulować miałyby zmiany w art. 17 i 65 konstytucji. W art. 17 , według autorów projektu, powinno znaleźć się zastrzeżenie, że samorządy zawodowe _ nie mogą ograniczać wolności wyboru zawodu _.
W projekcie zmiany konstytucji autorzy zakładają dodanie do art 39 (który mówi, że nikt nie może być poddany eksperymentom naukowym, w tym medycznym, bez dobrowolnie wyrażonej zgody) ustępu, zakładającego, że sąd _ może nakazać poddanie osoby, która ze względu na zaburzenia psychiczne stwarza zagrożenie dla życia, zdrowia lub nietykalności cielesnej innych osób, zabiegom medycznym służącym zmniejszeniu tego zagrożenia _.
Jak tłumaczył na konferencji prasowej w październiku 2008 r. szef klubu PiSPrzemysław Gosiewski, zmiana taka _ umożliwi wprowadzenie takich kar jak trwała kastracja _.
Zmiany zaproponowane przez PiS skrytykowała m.in. Krajowa Rada Notarialna, Krajowa Rada Komornicza, Naczelna Rada Lekarska i Polska Izba Inżynierów Budownictwa.