Produkty zwolnione z podatku VAT

W Polsce podatek VAT został wprowadzony w 1993 roku. Czym on jest? To właściwie podatek od towarów i usług, inaczej danina, która dotyczy sprzedawców i nabywców. Wartość VAT doliczana jest do kwoty netto transakcji kupna-sprzedaży produktów i usług. Ciężar podatku jest więc w rzeczywistości przerzucony na konsumenta. 

Wysokość podatku VAT liczona jest według prostego wzoru – to iloczyn ceny netto produktu lub usługi oraz stawki daniny. Podstawowa wynosi obecnie 23 proc. 

Wyróżnia się dwa rodzaje podatku VAT – należny i naliczony. Jeśli chodzi o VAT należny, jest to kwota zobowiązania powstająca w momencie wystawienia faktury sprzedaży. Wartość VAT-u należnego jest wpłacana przez płatników do urzędu skarbowego. Natomiast podatek VAT naliczony jest wartością, o jaką nabywca ma możliwość obniżyć VAT należny w składanej deklaracji podatkowej. Można też w skrócie powiedzieć, że VAT należny jest daniną od sprzedaży, a VAT naliczony od zakupu. 

Regulacje dotyczące naliczania podatku VAT znalazły się w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Z przepisów wynika, że opodatkowane podatkiem VAT są:

• sprzedaż towarów i usług na terenie Rzeczpospolitej Polskiej,
• eksport towarów,
• import towarów,
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
• wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Produkty i usługi obciążone podatkiem VAT mogą korzystać z różnych stawek tego podatku wynoszących:

• 23 proc. – stawka podstawowa podatku VAT,
• 8 proc. – stawka obniżona podatku VAT, nakładana np. na roboty budowlano-montażowe, remonty, roboty konserwacyjne związane z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą, obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, ale z wyłączeniem lokali użytkowych, niektóre usługi gastronomiczne;
• 5 proc. – stawka obniżona, stosowana w przypadku sprzedaży produktów rolnych, inwentarza żywego, książek i czasopism specjalistycznych;
• 0 proc. – stawka obowiązująca dla wewnątrzwspólnotowej dostawy oraz eksportu towarów. 

Jak widać, nie zawsze podatek VAT będzie doliczony do ceny produktu lub usługi. Istnieją bowiem zwolnienia: podmiotowe i przedmiotowe. Te drugie dotyczyć mogą konkretnych produktów i usług. Sprawdź, jakie artykuły bez VAT możesz kupić do końca października 2022 roku oraz jakie usługi zwolniono z VAT.

Od lutego 2022 roku rząd zaoferował Polakom obniżenie stawek podatku VAT na niektóre grupy produktów lub usług. Tarcza antyinflacyjna zakładała obniżenie do zera stawki VAT na nawozy i niektóre kategorie produktów spożywczych. Do dnia 31 października bieżącego roku bez VAT możesz kupować takie produkty jak:

• mięso i podroby jadalne,
• ryby i skorupiaki, 
• produkty mleczarskie,
• jajka,
• miód naturalny,
• warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy jadalne,
• owoce i orzechy jadalne,
• zboża,
• mąkę,
• nasiona i owoce oleiste,
• tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego,
• przetwory z mięsa, ryb lub skorupiaków, 
• przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka,
• pieczywa cukiernicze,
• lody,
• wodę mineralną, gazowaną i niegazowaną,
• jogurty, maślanki, kefiry, mleko nieobjęte działem CN 04,
• napoje bezalkoholowe, w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego,
• preparaty do początkowego żywienia niemowląt.

Ponadto zgodnie z przepisami ustawy o VAT przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług medycznych, edukacyjnych lub finansowych korzystają z tego tytułu ze zwolnienia z VAT.