Jedna nacja upodobała sobie Polskę. Wzrost migracji o 40 proc.

Według stanu na 31 grudnia 2023 r. populacja cudzoziemców pracujących w gospodarce narodowej i wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych w Polsce liczyła ponad 1 mln osób - podaje GUS w najnowszym raporcie. Urząd zaznacza, że zastosowana metodyka identyfikacji cudzoziemców wykonujących pracę pozwala prezentować dane z uwzględnieniem podziału na płeć, wiek, sekcje PKD, obywatelstwo, a także w układzie powiatów i miast na prawach powiatu.

Jak wynika z raportu, w 2022 r. i 2023 r. sukcesywnie z miesiąca na miesiąc rosła liczba cudzoziemców wykonujących pracę, którzy z tego tytułu podlegali ubezpieczeniom społecznym. "Na koniec grudnia 2023 r. analizowana populacja cudzoziemców liczyła 1015,1 tys. osób. Wobec ostatniego dnia stycznia 2023 r. ich liczba wzrosła o 40,7 tys., tj. o 4,2 proc." - czytamy. GUS wskazuje też, że na ostatni dzień 2023 r. wśród analizowanej populacji cudzoziemców 395,6 tys. wykonywało pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. W porównaniu do stycznia 2023 r. ich liczba zmniejszyła się o 3,0 proc.

Urząd podkreśla, że przedstawione informacje są częścią pracy eksperymentalnej mającej na celu określenie na podstawie źródeł administracyjnych liczby cudzoziemców wykonujących pracę w Polsce.

"Zgodnie z obowiązującą w statystyce publicznej definicją, do pracujących w gospodarce narodowej nie są zaliczane osoby wykonujące umowy cywilnoprawne" - zaznacza GUS.

Dodaje, że prezentowane w pracy eksperymentalnej dane dotyczą osób wykonujących pracę, czyli pracujących w gospodarce narodowej oraz osób wykonujących umowy cywilnoprawne możliwe do zidentyfikowania w rejestrach administracyjnych. "Osoby sklasyfikowane jako pracujące, które jednocześnie wykonują umowy cywilnoprawne, są liczone tylko raz i zaliczane do grupy pracujących" - wyjaśnia Urząd. Zaznacza też, że analizowana zbiorowość nie obejmuje właścicieli, współwłaścicieli i dzierżawców gospodarstw indywidualnych w rolnictwie (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin), a także osób wykonujących umowy o dzieło i pomocników rolnika.

Jak podaje GUS, wraz ze wzrostem liczebności populacji cudzoziemców wykonujących pracę, wzrastał również ich udział w ogólnej liczbie wykonujących pracę w Polsce - z 6,4 proc. w końcu stycznia 2023 r. do 6,6 proc. w końcu grudnia 2023 r. Według raportu, w analizowanej grupie cudzoziemców większość stanowili mężczyźni. W 2023 r. ich udział zwiększył się z 58,6 proc. w końcu stycznia do 59,2 proc. w końcu grudnia.

"Tak jak w przypadku ogółu cudzoziemców wykonujących pracę, również wśród obywateli Ukrainy w strukturze płci dominowali mężczyźni, choć ich udział był niższy" - czytamy. GUS informuje, że w końcu stycznia 2023 r. mężczyźni stanowili 51,8 proc. wykonujących pracę obywateli Ukrainy, natomiast w pozostałej grupie cudzoziemców 75,7 proc. "W kolejnych miesiącach 2023 r. zarówno w grupie cudzoziemców nie będących obywatelami Ukrainy, jak i wśród obywateli Ukrainy, struktura płci nie ulegała zasadniczym zmianom" - wskazuje Urząd.

Jak wynika z raportu, obcokrajowcy wykonujący pracę pochodzili z ponad 150 państw. W 2023 r. obywatele Ukrainy stanowili zdecydowaną większość analizowanej populacji cudzoziemców. Ich udział w ogólnej liczbie cudzoziemców wykonujących pracę w poszczególnych miesiącach 2023 r. oscylował wokół 69 proc.

"Drugą pod względem liczebności grupą obcokrajowców wykonujących pracę w Polsce byli obywatele Białorusi. Według stanu na 31 grudnia 2023 r. stanowili oni 11,5 proc. analizowanej populacji" - podaje GUS. Urząd zaznacza, że obywatele każdego z pozostałych państw stanowili po mniej niż 3 proc. ogółu opisywanej grupy cudzoziemców, ale to wśród nich wzrost liczby wykonujących pracę w 2023 r. były największy.

Jak czytamy w raporcie, w tym czasie liczba obywateli Filipin wykonujących pracę zwiększyła się o blisko 40 proc. (2,7 tys. osób), wśród obywateli Indii o ponad 23 proc. (3,6 tys. osób), a wśród obywateli Białorusi - o 14,7 proc. (14,9 tys. osób). "W analizowanym roku zasadniczo nie zmieniała się liczba wykonujących pracę obywateli Ukrainy" - dodaje GUS.

Urząd podkreśla, że cudzoziemcy wykonujący pracę w 2023 r. byli młodsi niż analogiczna populacja obywateli Polski. "Wskazują na to zarówno średnia, jak i mediana wieku. W końcu grudnia 2023 r. średnia wieku opisywanej grupy cudzoziemców w Polsce była niższa w porównaniu do wykonujących pracę obywateli Polski (37,8 lat wobec 42,8 lat)" - czytamy.

GUS zaznacza, że wśród cudzoziemców wykonujących pracę obywatele Ukrainy byli z kolei starsi niż cudzoziemcy z pozostałych państw. "Średnia wieku obywateli Ukrainy analizowanej populacji wyniosła 38,2 lat wobec 36,8 lat w przypadku pozostałych cudzoziemców" - wskazuje Urząd. Jak podaje, podobnie układały się zależności wyrażone medianą wieku.

"Na koniec grudnia 2023 r. mediana wieku wykonujących pracę obywateli Polski wyniosła 42,0 lata i była większa od mediany wieku cudzoziemców, która wyniosła 37,0 lat. W opisywanej grupie cudzoziemców mediana wieku obywateli Ukrainy wyniosła 38,0 lat i była o 3 lata wyższa od mediany wieku cudzoziemców z pozostałych państw" - czytamy.

Według raportu, w ostatnim dniu grudnia 2023 r. niemal co piąty spośród ogółu cudzoziemców wykonujących pracę mieszkał w regionie warszawskim stołecznym (19,1 proc.). "Natomiast najmniej spośród analizowanej populacji cudzoziemców mieszkało w regionie świętokrzyskim (poniżej 1,0 proc.)" - dodaje GUS.

Jak wynika z opracowania, w układzie powiatów i miast na prawach powiatu relatywnie wysokim udziałem cudzoziemców w ogólnej liczbie wykonujących pracę charakteryzowały się powiaty i miasta na prawach powiatu województwa lubuskiego. GUS podkreśla, że w większości powiatów i miast na prawach powiatu wśród mieszkających tam cudzoziemców wykonujących pracę przeważali obywatele Ukrainy. "Ich udział wahał się od 94,8 proc. w powiecie bieszczadzkim w województwie podkarpackim do 17,0 proc. w mieście na prawach powiatu Biała Podlaska w województwie lubelskim" - czytamy.

Urząd zaznacza też, że w końcu grudnia 2023 r. w 5 powiatach i miastach na prawach powiatu wśród mieszkających tam cudzoziemców wykonujących pracę obywatele Ukrainy stanowili ponad 90 proc.

Z raportu wynika, że na koniec grudnia 2023 r. relatywnie najwięcej cudzoziemców wykonujących pracę odnotowano w podmiotach gospodarki narodowej prowadzących działalność w sekcji "Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca" (sekcja ta obejmuje m.in. działalność agencji zatrudnienia świadczących usługi pośrednictwa pracy) - co czwarta osoba posiadała obywatelstwo inne niż polskie. "W sekcji 'Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi' oraz w sekcji 'Transport i gospodarka magazynowa' udział cudzoziemców w ogólnej liczbie wykonujących pracę wynosił odpowiednio 15,4 proc. i 14,3 proc. W pozostałych sekcjach ich udział nie przekraczał 11,0 proc., a w trzech sekcjach był mniejszy niż 1,0 proc." - podaje GUS.

Jak czytamy w raporcie, najwięcej cudzoziemców wykonujących pracę odnotowano w sekcji "Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca" - 217,7 tys. "Około 38 tys. mniej cudzoziemców było w sekcji 'Przetwórstwo przemysłowe' i o około 68 tys. mniej w sekcji 'Transport i gospodarka magazynowa'" - wskazuje Urząd.

GUS podkreśla, że niemal we wszystkich sekcjach PKD wśród ogółu cudzoziemców wykonujących pracę najliczniejszą grupę stanowili obywatele Ukrainy. "Wyjątkiem była sekcja 'Informacja i komunikacja', gdzie przeważali obywatele Białorusi" - dodaje.