Idea bezwarunkowego dochodu podstawowego (BDP), czyli świadczenia wypłacanego przez Państwo każdemu obywatelowi – bez żadnych obostrzeń i kryteriów – z początku wydawała się utopijnym pomysłem, lecz powoli wchodzi do mainstreamu. Popierają ją tacy przedsiębiorcy jak Mark Zuckerberg czy Elon Musk.
Rozwiązanie to testowane jest już w Finlandii i kanadyjskim stanie Ontario. Czy to realna perspektywa dla Polski? Porozmawiać o tym będzie można podczas 8 Kongresu Innowacyjnej Gospodarki 9 listopada w Warszawie.
Bezwarunkowy dochód podstawowy traktowany jest jako odpowiedź na zmiany, jakie zachodzą na rynku pracy: postępujące zmniejszanie się miejsc pracy ze względu na automatyzację, uelastycznianie form zatrudnienia i konieczność częstego przekwalifikowywania się, a także pogłębiające się nierówności społeczne. Pozwala on też znacznie uprościć system świadczeń socjalnych. Przedstawiany jest jako element świata przyszłości, w którym praca będzie przywilejem nielicznych, bo produkcją i usługami zajmą się maszyny sterowane sztuczną inteligencją.
Jednakże, rozwiązanie to testowane jest już dziś. W Finlandii programem objęto 2 000 losowo wybranych bezrobotnych, którzy przez 2 lata zamiast zasiłku będą otrzymywać 560 euro miesięcznie – nawet, jeśli w tym czasie znajdą pracę. Prawicowy rząd Finlandii wierzy, iż może to okazać się skuteczniejsze od tradycyjnego systemu aktywizacji bezrobotnych. Wyniki eksperymentu zostaną opublikowane po jego zakończeniu w 2018 roku. Już 9 listopada podczas Kongresu Innowacyjnej Gospodarki będzie można jednak dowiedzieć się o nim więcej z pierwszej ręki. O programie opowie Hanna Lehtinen, Ambasador Finlandii w Polsce.
Idea bezwarunkowego dochodu podstawowego ma swoich przeciwników. Niektórzy ekonomiści wskazują, że idea ta jest utopijna. Twierdzą, iż państw nigdy nie będzie stać na wprowadzenie programu w pełnej formie i na szeroką skalę, obejmującą wszystkich obywateli. Zwracają też uwagę, że wynagrodzenie w świadomości społecznej związane jest ściśle z zapłatą za wykonaną pracę i rozerwanie tego stosunku może być nieakceptowalne społecznie lub doprowadzić do rewolucji w podejściu do pracy. W Szwajcarii idea wprowadzenia bezwarunkowego dochodu podstawowego została poddana głosowaniu w referendum i została odrzucona.
Głosy za i przeciw idei usłyszeć będzie można podczas debaty oksfordzkiej, która odbędzie się podczas 8 Kongresu Innowacyjnej Gospodarki. Idei bronić będzie Maciej Szlinder, prezes polskiej Sieci Dochodu Podstawowego, a krytykować ją Sebastian Stodolak, dziennikarz „Dziennika Gazety Prawnej”. Dyskusja jest częścią kongresowego bloku tematycznego poświęconego zmianom na rynku pracy i możliwym odpowiedziom na nie. W jego ramach debatowana będzie też idea akcjonariatu pracowniczego.
Kongres, organizowany przez Krajową Izbę Gospodarczą, skupi się na zmianach społecznych i gospodarczych w trzech obszarach: systemu gospodarczego, rynku pracy i komunikacji. Udział we wszystkich wydarzeniach Kongresu jest bezpłatny. Obowiązuje rejestracja online na stroniewww.kongresig.pl.
Materiał przygotowany we współpracy z organizatorem konferencji Kongres Innowacyjnej Gospodarki