Dochody z podatku VAT były w zeszłym roku o 24 proc., czyli o 30 mld zł wyższe niż w 2016 r. nie tylko dzięki dobrej koniunkturze, ale także dzięki zwiększonej ściągalności. NIK chwali aparat skarbowy za skuteczność w zapobieganiu wyłudzeniom VAT.
W opublikowanym we wtorek raporcie Najwyższa Izba Kontroli wskazuje, że w latach 2013-2015 zjawisko wyłudzania VAT występowało na szeroką skalę, a administracja podatkowa i skarbowa nie była wystarczająco skuteczna w zwalczaniu fikcyjnych faktur i karuzel podatkowych.
Zobacz także: Uczciwe firmy podwójnie wkręcone w VAT. Ministerstwo przygotowało wytyczne, jak z nimi postępować
"Ministerstwo Finansów konsekwentnie wdrażało zmiany legislacyjne i organizacyjne, mające przeciwdziałać wyłudzeniom podatku od towarów i usług. W kontrolowanym okresie, od 1 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2017 r., opracowano i wprowadzono różnorodne narzędzia mające ograniczyć oszustwa VAT" - podkreśla NIK.
Jedną z ważniejszych zmian według Izby było wprowadzenie Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK), czyli elektronicznej ewidencji sprzedaży i zakupów VAT, przesyłanej fiskusowi co miesiąc. Dzięki temu Ministerstwo Finansów może prowadzić analizy w celu identyfikacji podmiotów podejrzewanych o nieprawidłowości w rozliczeniach podatkowych.
Kolejnym istotnymi narzędziami walki z nadużyciami podatkowymi są pakiet paliwowy, energetyczny przewozowy. Według Ministerstwa Finansów, dzięki nim tylko w I półroczu 2017 r. firmy posiadające koncesję na obrót paliwami i składające pliki JPK_VAT zapłaciły o 2,5 mld zł wyższy VAT niż rok wcześniej.
Połączenie od 1 marca 2017 r. administracji podatkowej, Służby Celnej i kontroli skarbowej w Krajową Administrację Skarbową pozwoliło zwiększyć skuteczność tych służb w zwalczaniu oszustw podatkowych. "Dzięki m.in. KAS wykryto karuzele podatkowe, w których brało udział co najmniej 170 firm polskich i 55 zagranicznych" - pisze NIK.
NIK pisze, ze w 2017 r. wszedł w życie szeroki pakiet zmian uszczelniających VAT, których celem była eliminacja oszustw i poprawa ściągalności tego podatku. W ramach pakietu uszczelniającego wprowadzono też zmiany w zakresie rejestracji i wykreślania podatnika z rejestru podatników VAT - urzędnik może nie zarejestrować podmiotu, gdy okaże się, że nie istnieje, albo nie ma możliwości skontaktowania się z nim.
Jak wskazano w raporcie, oprócz rozwiązań prawnych stopniowo wprowadzano także narzędzia informatyczne, wykorzystujące dane z obowiązkowo składanych przez podatników informacji o prowadzonej ewidencji na potrzeby VAT - m.in. JPK_Analizer i JPK_Lunetka.
Nie wszystko w działach administracji podatkowej i skarbowej zasłużyło na pochwałę NIK.
"We wszystkich kontrolowanych urzędach skarbowych z opóźnieniem sprawdzano i wykreślano z rejestrów podatników VAT, co do których wystąpiły ku temu przesłanki. W rezultacie rejestry nie zawsze były dostatecznie szybko aktualizowane" - wskazano w raporcie. Według NIK świadczy to o niewystarczającym nadzorze Ministra Finansów i o nierzetelnym działaniu urzędów, w których taka nieprawidłowość wystąpiła.
Według NIK niezadowalające było tempo reakcji na zidentyfikowane zagrożenia. "W połowie zbadanych przez NIK urzędów skarbowych, w których przeanalizowano ponad 130 spraw, kontrole podejmowano kilka miesięcy po ustaleniu istotnych przesłanek do ich przeprowadzenia" - wskazano.
NIK zwraca uwagę, że wyraźny wzrost dochodów budżetu państwa z podatku od towarów i usług w 2017 r. wystąpił w okresie dobrej - kolejny rok z rzędu - sytuacji gospodarczej. Zdaniem NIK za wcześnie, aby stwierdzić, że osiągnięta poprawa ściągalności VAT będzie trwała.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl