Ile wynosi luka VAT? Rząd gubi się w zeznaniach

Dr Sławomir Dudek, ekonomista Forum Obywatelskiego Rozwoju, zauważył, że po jego pytaniach zadanych pod profilem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na Twitterze, z serwisu zniknęła jedna z grafik. Pojawiła się za to inna, ale pytania pozostały bez odpowiedzi.

Dudek podkreśla, że to już druga wersja wykresu pokazującego lukę VAT w ciągu 11 dni. Ale - jego zdaniem - największym problemem jest brak powołania się na jakieś źródło danych. Oba wykresy - stary i nowy - pokazują jedynie, że według rządu luka zmniejszyła się o połowę.

- Warto raz jeszcze podkreślić, że luka w VAT, którą odziedziczyliśmy po PO, po tamtych rządach, była jedną z najwyższych w Europie – mówił na początku lutego 2021 na specjalnej konferencji prasowej premier Morawiecki. Pokazał wtedy jeden ze slajdów, który - zdaniem Dudka i innych ekonomistów - był mało precyzyjny.

Jednym z błędów jest pokazanie na wykresie 185,4 mld zł wpływów z VAT w 2019 roku. Tymczasem według danych Ministerstwa Finansów wpływy te wyniosły 180,9 mld zł. Slajd na profilu KPRM został poprawiony, ale pytania Dudka pozostały aktualne.

Jednym z ważniejszych pytań jest to, które dotyczy źródła danych. Nie jest nim Ministerstwo Finansów, bo według jego informacji luka VAT w Polsce rośnie a nie utrzymuje się na tym samym poziomie od 3 lat - jak na slajdzie KPRM.

Reportaż podgrzał sprawę

Luka VAT stała się gorącym tematem po reportażu "Superwizjera": "Kłamstwo vatowskie" wyemitowanym w sobotę na antenie TVN24. Reportaż dotyczył przestępców podatkowych oraz zakładania spółek mających wyłudzać VAT.

W opisie reportażu czytamy: "w latach 2018-2019 Skarb Państwa, według Ministerstwa Finansów, na oszustwach vatowskich stracił prawie 17 miliardów złotych, a odzyskał zaledwie 150 milionów. To mniej niż jeden procent kwoty. Z kolei Prokuratura Krajowa nie potrafi podać dokładnych danych na temat strat".

Do materiału odniósł się na swoim Facebooku premier Mateusz Morawiecki. Napisał, że twórcy najnowszego wydania "Superwizjera" w TVN24 "podjęli tyleż brawurową, co totalnie zafałszowaną próbę zdyskredytowania polityki fiskalnej rządów Zjednoczonej Prawicy".

Morawiecki podkreślił, że jego rząd od 2015 roku zmniejszył lukę VAT o około połowę. "To nie jest zmiana statystyczna. To jest prawdziwa rewolucja w zarządzaniu budżetem państwa. Tylko w okresie 2016-2019 wpływy z poszczególnych podatków wzrastały następująco: wpływy z VAT o 47 proc., z PIT o 46,7 proc., z CIT o 54,7 proc." - dodał.

"Ktoś powie, że to tylko liczby. Otóż wcale nie. To są realne pieniądze, które zasiliły wszystkie programy społeczne i inwestycyjne w ostatnich latach. Bez nich Program 500 Plus, Program 300 Plus, 13. Emerytura, Program Maluch Plus czy ogromny, o ok. 90 proc., przyrost wydatków na cele związane z osobami niepełnosprawnymi (z 15,5 do ponad 29 mld) - te działania po prostu nie mogłyby zostać zrealizowane" - podkreślił Morawiecki.

Warto jednak zauważyć, że prezentowana na rządowych wykresach luka VAT zmniejszyła się o ok. 22 miliardy złotych. Tymczasem sam program 500 plus kosztuje budżet państwa ponad 40 miliardów złotych.