Luka VAT w Polsce. Eksperci informują o poprawie
Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego, luka VAT w Polsce w 2024 r. zmniejszyła się do 10,9 proc., co jest znaczącym spadkiem z 16 proc. w 2023 r. Think tank ocenia w swojej analizie, że ta tendencja jest m.in. wynikiem spadku liczby upadłości i niewypłacalności podatników.
Polski Instytut Ekonomiczny przedstawia dane dot. luki VAT na podstawie szacunków Komisji Europejskiej.
Eksperci PIE zaznaczają, że rok 2023 charakteryzował się słabszą kondycją gospodarczą, co wpływało na wzrost luki VAT. W tamtym czasie wzrost PKB spadł do 0,2 proc., a konsumpcja gospodarstw domowych obniżyła się do -0,3 proc.
Poza tym udział usług w gospodarce wzrósł do 64,4 proc., tymczasem sektor ten według raportu KE "cechuje się relatywnie wyższym ryzykiem niezgodności podatkowej". Wzrosła też liczba upadłości firm, co pogarsza ściągalność zobowiązań podatkowych.
Problem z walutą euro. Ekspert wskazuje na przykład Niemiec
Rok 2023 był również okresem, w którym liczba upadłości firm wzrosła, co komplikowało ściągalność zobowiązań podatkowych. Problem ten nie był odosobniony do Polski - w całej Unii Europejskiej średnia luka VAT wzrosła do 9,5 proc. potencjalnych wpływów, będąc równocześnie najwyższą od lat.
Austria i Finlandia z najmniejszymi lukami VAT
Wśród krajów UE, które w 2023 r. zanotowały największe luki VAT, znalazły się Rumunia i Malta, z poziomami odpowiednio 30 proc. i 24,2 proc. Natomiast kraje takie jak Austria i Finlandia utrzymywały najniższe wskaźniki, odpowiednio 1 proc. i 3 proc.
"Równolegle zmniejsza się tzw. luka polityczna, czyli część ubytku VAT wynikająca z decyzji o stawkach i zwolnieniach. W Polsce VAT policy gap spadła z 53,6 proc. w 2022 r. do 50,8 proc. w 2023 r. i 49,8 proc. w 2024 r., co należy do największych spadków w UE" – napisano w publikacji PIE.
Polski Instytut Ekonomiczny zaznacza, że czynniki cykliczne i systemowe wspomagały te pozytywne zmiany. W szczególności, zmniejszenie liczby upadłości firm o 3,2 proc. ograniczyło straty wynikające z niewypłacalności podatników, co miało korzystny wpływ na ściągalność VAT w Polsce.
Źródło: PAP