Fundacja rodzinna to w wielu europejskich krajach podstawowe narzędzie do przeprowadzania sukcesji, zwłaszcza firm familijnych. Pomaga np. w sytuacji, gdy dzieci nie chcą przejąć przedsiębiorstwa od rodziców, a ci z kolei liczą na swoje wnuki.
- Z fundacji rodzinnych korzystają właściciele największych firm na świecie - twierdzi Paweł Tomczykowski, partner zarządzający Kancelarią Ożóg Tomczykowski, ekspert ds. sukcesji rodzinnej w Konfederacji Lewiatan oraz współautor pierwszego projektu ustawy o fundacji rodzinnej.
Prawnik wyjaśnia, że tego typu podmioty przez lata pomagały w godzeniu ze sobą "trzech światów", czyli firmy, jej właściciela oraz rodziny. - A także chroniły przedsiębiorstwa przed niepotrzebnym rozdrobnieniem własności, zapewniając akumulację kapitału w rękach wąskiego grona rodzinnego - tłumaczy Tomczykowski.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Ministerstwo Finansów zaskoczyło ws. fundacji rodzinnych
W maju 2023 r. możliwość stworzenia fundacji rodzinnej będzie także w Polsce. Ustawa była jednak krytykowana przez ograniczenia podatkowe, które wprowadza. Chodziło m.in. o to, że każdy, kto jest beneficjentem lub fundatorem fundacji rodzinnej, nie będzie mógł być wspólnikiem spółek opodatkowanych estońskim CIT, czyli zryczałtowaną, korzystną formą podatku dochodowego od osób prawnych.
- Przyjęte regulacje stanowią pewną pułapkę dla podatników. Wyznaczenie na beneficjenta fundacji osoby, która jest udziałowcem w spółce z estońskim CIT, automatyczne pozbawia ją tego statusu i oznacza konieczność rozliczenia się podatkowo wstecz, tak jakby w ogóle nie była objęta tym ryczałtem - wyjaśnia Jarosław Szatański, dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów (MF).
Resort finansów zaskoczył jednak przedsiębiorców. Ministerstwo planuje wprowadzić korzystne poprawki, dotyczące opodatkowania fundacji. Plany pozytywnie zaopiniowała już Komisja Finansów Publicznych. Jedna z poprawek zapowiada zniesienie ograniczeń wniesionych do przepisów o tzw. estońskim CIT - informuje "Puls Biznesu".
- Zaproponowana poprawka umożliwia posiadanie jednocześnie tytułu udziałowca spółki estońskiej i fundatora lub beneficjenta fundacji rodzinne - tłumaczy Szatański.
Ulgi podatkowe dla dalszej rodziny
Korzystne zmiany nie dotyczą tylko tzw. estońskiego ryczałtu, ale również podatku PIT członków dalszej rodziny założyciela fundacji, czyli z reguły założyciela firmy rodzinnej.
Jak czytamy w "Pulsie Biznesu", zgodnie z obecną wersją ustawy beneficjenci fundacji należący w relacjach z nim do tzw. grupy zero - zdefiniowanej w przepisach o podatku od spadków i darowizn - zostali zwolnieni z PIT. Tym samym małżonek, "dzieci oraz dalsi zstępni, rodzice i dalsi wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha oraz fundatorzy nie muszą płacić osobistego podatku od świadczeń uzyskiwanych od fundacji" - informuje dziennik.
Dalsi krewni, do których zalicza się m.in. teściów, dzieci rodzeństwa, małżonków rodzeństwa czy rodzeństwo rodziców, w myśl obecnej wersji ustawy mają płacić 15-procentowy podatek PIT od świadczeń otrzymywanych z fundacji. "Po proponowanych zmianach nadal będą opodatkowani, ale stawką 10 proc." - pisze "PB".
Czym jest fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna to przede wszystkim podmiot posiadający osobowość prawną. Do jego zadań należy gromadzenie majątku, zarządzanie nim oraz oferowanie różnego rodzaju świadczeń na rzecz beneficjentów.
Jak wyjaśnia Kancelaria Ożóg Tomczykowski, fundacja może im np. wypłacać co miesiąc określoną kwotę, finansować edukację, koszty leczenia czy współfinansować inwestycje. Istotą funkcjonowania fundacji rodzinnej jest odseparowanie majątku - w tym pieniędzy, udziałów czy akcji - od jej założyciela, czyli fundatora.
Fundacja staje się właścicielem rodzinnych aktywów (akcji, nieruchomości czy dzieł sztuki), chroniąc je przed zawirowaniami gospodarczymi i prawnymi.
Jak? W zamian za majątek nie wydaje akcji czy udziałów - jak w przypadku wniesienia aportu do spółki kapitałowej - które w przyszłości mogłyby podlegać zajęciu lub egzekucji. Majątek ten nie wchodzi też w skład masy spadkowej fundatora, a fundacja nie odpowiada za jego zobowiązania. Co więcej, odpowiednie zapisy w statucie fundacji rodzinnej mogą zapewnić realizację przemyślanej filantropii przez kolejne pokolenia.
Jeśli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami ekonomicznymi i biznesowymi, skorzystaj z naszego Chatbota, klikając tutaj.