Państwo musi pożyczyć na emerytury

Na zdjęciu prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Zbigniew Derdziuk.

I czytanie projektu odbyło się dziś w sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Posłowie przyjęli go bez poprawek i skierowali do drugiego czytania, planowanego na środowe posiedzenie Sejmu.

Zgodnie z obecnymi przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, na dochody FUS składają się składki pracowników oraz dotacje z budżetu państwa. Jeżeli jednak FUS brakuje pieniędzy, może zaciągać pożyczki w bankach komercyjnych. Nie ma natomiast możliwości uzyskania kredytu z budżetu państwa, podczas gdy ma ją Narodowy Fundusz Zdrowia.

Fundusz Ubezpieczeń Społecznych jest państwowym funduszem celowym, z którego wypłacane są emerytury i renty. Dysponentem FUS jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Na koniec 2009 r. kredyty zaciągnięte przez FUS wyniosą ponad 4 mld zł, zaś na koniec 2010 r. szacowane są na ponad 3,7 mld zł. Ich obsługa w 2009 r. ma kosztować 20,1 mln zł zaś w 2010 r. 164,5 mln zł. Projekt rządowy przewiduje, że w przypadku pojawienia się trudności finansowych, FUS będzie mógł dostać z budżetu nieoprocentowaną pożyczkę. Musi być ona jednak wykorzystana wyłącznie na wypłatę świadczeń emerytalno-rentowych oraz zasiłków gwarantowanych przez państwo.

Rząd zaproponował również, by FUS mógł zaciągać nieoprocentowane kredyty z Funduszu Rezerwy Demograficznej. Miałby takie prawo nie tylko wtedy, gdy niedobory w FUS wynikałyby z przyczyn demograficznych, ale także w innych wypadkach. Istotne byłoby tylko to, by pożyczka miała na celu poprawę płynności finansowej FUS i została zwrócona do FRD najpóźniej w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania.

Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

_ - To kolejny przykład psucia systemu, który miał zapewnić w przyszłości Polakom pieniądze na godną starość. Pieniądze leżące na koncie Funduszu Rezerwy Demograficznej miały w tym czasie pracować na rzecz przyszłych emerytów, a nie stać się źródłem uzupełniania niedoborów w systemie świadczeń społecznych i ratować płynność FUS - _uważa Magdalena Janczewska, ekspert ds. społeczno-gospodarczych Konfederacji Pracodawców Polskich.

Jak twierdzi KPP w dłuższej perspektywie pożyczanie pieniędzy w żaden sposób nie zmieni bowiem stanu finansów FUS.

_ - Przepisy mówią jasno. FUS może pożyczać pieniądze tylko od instytucji działających na zasadach wolnorynkowych, albo dostawać dotacje od państwa. Nie oprocentowana pożyczka z FRD to tak naprawdę sposób na rozmywanie prawa - _ uważa Janczewska.

KPP podkreśla także fakt, że kolejny raz tak ważna nowelizacja ustawy jest uchwalana w trybie pilnym i w związku z tym nie trafiła do konsultacji społecznych. _ -To bardzo niepokojący sygnał dla partnerów społecznych i pogwałcenie zasad dialogu społecznego _, mówi Janczewska.

KPP nie uspokaja zastrzeżenie zawarte w nowelizacji, które mówi, że pożyczone środki zostaną zwrócone do FRD w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia ich otrzymania. - _ Skoro nie wdraża się postępowania naprawczego i nie reformuje systemu finansów publicznych, to trudno sobie wyobrazić taki scenariusz. Zdecydowanie bardziej realne jest kolejne przerzucenie pieniędzy z jednego koszyka do drugiego, a przecież nie o to nam chodzi - _ twierdzą eksperci KPP.