Iwiński: Nie atakujmy Rosjan tylko z nimi rozmawiajmy

Tadeusz Iwiński, poseł SLD, ekspert w sprawach międzynarodowych, sekretarz stanu odpowiedzialny za sprawy międzynarodowe w rządach Leszka Millera i Marka Belki: Nie oceniam tego w ten sposób, że Rosjanie idą w zaparte. Moim zdaniem popełnili błąd przedstawiając niepełny raport MAK. Ale pamiętajmy i na to zwrócił uwagę Igor Lewitin, minister transportu, że formalnie MAK to nie jest instytucja państwowa, tylko międzynarodowa.

Tak, bo tak naprawdę Rosja dopiero zajmie stanowisko. Mniej więcej tydzień temu Miedwiediew powołał tak zwany komitet śledczy Federacji Rosyjskiej, na którego czele stanął były przewodniczący komitetu śledczego prokuratury generalnej. I tu jest jeszcze duże pole manewru, to znaczy szansa na rozmowy ekspertów. Bo Rosja tak na dobrą sprawę nie zajęła jeszcze stanowiska, zwłaszcza jeśli chodzi o odpowiedzialność za tę tragedię.

Ja widzę możliwość osiągnięcia porozumienia przez ekspertów w wątku politycznej odpowiedzialności. Myślę, że Rosjanie chcą tego.

Mieliśmy kolejne próby porozumienia. Od wizyty Putina 1 września 2009 na Westerplatte i później po katastrofie smoleńskiej, gdy Polacy zobaczyli taką empatyczną, spontaniczną reakcję zwykłych ludzi w Rosji. Niewiele osób o tym wie, ale w skład Federacji wchodzą 83 podmioty i gdy trzy tygodnie przed katastrofą był zamach terrorystyczny w moskiewskim metrze, gdzie zginęło 40 osób, to Miedwiediew proklamował żałobę tylko na terenie Moskwy i dwóch sąsiednich obwodów. Natomiast po katastrofie proklamowano żałobę na terenie całego kraju.

Dalej, jakby tego nie oceniać, to Miedwiediew był jednym z niewielu czołowych polityków, którzy przyjechali na pogrzeb Kaczyńskiego, mimo wybuchu islandzkiego wulkanu. Wykonali więc dużo ruchów.

Polsko-rosyjska komisja do spraw trudnych przełamała kolejne bariery. Tworzy się sieć wspólnych instytucji. Teraz w Sejmie dopinana jest kwestia centrum dialogu społecznego polsko-rosyjskiego. Także Rosjanie są zainteresowani, żeby tego nie przewrócić, żeby to się nie cofnęło.

Oczywiście te stosunki są trudniejsze, jednak gdyby to się cofnęło, to była by to wielka strata. Ja wierzę, że się nie pogorszą. Rosjanie bardzo się tą sprawą interesują. Dlatego dobrze by było rozwiązać tę sprawę jak najszybciej, dopóki po drugiej stronie utrzymuje się dobra wola, zamiast zwracać się w sprawie arbitrażu do ICAO.

To, co mówi rzecznik ICAO, nie jest obowiązujące. To jest jedyna organizacja, do której należymy my i Rosja. Jeśli więc byśmy się do niej zwrócili, to oni tak, czy inaczej muszą nam odpowiedzieć. Mogą co prawda nie przyjąć tego do arbitrażu, ale muszą na pewno odpowiedzieć. Ale ja uważam, że byłoby lepiej ominąć ten etap ponieważ arbitraż międzynarodowy to sprawa strasznie długa, może trwać nawet kilka lat.

Tak, najlepsze byłoby porozumienie. Być może państwa mogłyby wydać jakiś wspólny komunikat, w którym zostałoby określone, za co odpowiadają Polacy a za co Rosjanie. To zamykałoby sprawę i to pozwoliłoby dalej normalnie współpracować.