W teksie stwierdza się, że proces ten zaczął być widoczny pięć lat temu po śmierci Jana Pawła II. Od tego czasu Kościół tak na prawdę pozostał bez przywództwa, a ludzie nie wiedzą, kogo mają słuchać.
Zdaniem autora korespondencji, Kościół nie potrafił znaleźć dla siebie miejsca w odbudowującym się demokratycznym społeczeństwie i popełnił szereg błędów. Dlatego obecnie systematycznie traci wpływy. Wydarzenia po katastrofie smoleńskiej umocnily te tendencje - uważa autor. Według niego, protesty przeciwko fundamentalistycznym środowiskom popierających tak zwanych obrońców krzyża wychodziły z samego Kościoła i spośród świeckich, głownie młodych ludzi z nim związanych. Dowodem na te zmiany jest też obecny ton dyskusji na temat in vitro.
W korespondencji przytaczana jest też opinia, że za 10-15 lat sytuacja Kościoła w Polsce będzie podobna do jego położenia w Hiszpanii i innych państwach Europy Zachodniej. Większość młodych mieszkańców tych krajów określa się jako niepraktykujący, niewierzący.
