Ustawa zakłada cztery formy sprawowania opieki nad małymi dziećmi. Są to: żłobki, klubiki, opiekun dzienny oraz nianie. Żłobki przestaną być zoz-ami i przejdą pod opiekę samorządów. Żłobki i klubiki będą mogły tworzyć i prowadzić gminy, osoby fizyczne oraz każda inna jednostka organizacyjna, która zapewni dziecku opiekę zbliżoną do domowej oraz zagwarantuje właściwą opiekę pielęgnacyjną i edukacyjną. Ustawa zachęca do tworzenia żłobków i klubików przy zakładach pracy przez stworzenie zachęt finansowych określonych w ustawie.
W żłobkach będą mogły przebywać dzieci od 20. tygodnia życia do 3 lat oraz w niektórych przypadkach do lat 4. Żłobek zapewni opiekę do 10 godzin dziennie. Klubiki zapewnią opiekę dzieciom od roku do lat trzech lat. Będą mogły tam przebywać nie dłużej niż 5 godzin dziennie.
Jeden opiekun, zarówno w żłobku, jak i w klubiku będzie mógł się zajmować maksymalnie ośmiorgiem dzieci. Gdy w grupie znajduje się dziecko niepełnosprawne lub wymagające szczególnej opieki oraz dziecko, które nie ukończyło pierwszego roku życia, wtedy jeden opiekun ma zajmować się pięciorgiem maluchów.
Opiekun dzienny będzie mógł sprawować opiekę nad maksymalnie pięciorgiem dzieci w swoim domu. Zatrudni go gmina na podstawie umowy o świadczenie usług. Będzie mógł korzystać z pomocy wolontariuszy.
Rodzice będą mogli też zatrudnić nianię. Składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe niani pokryje ZUZ w części, która stanowi minimalne wynagrodzenie za pracę. Od nadwyżki tej kwoty składkę będą musieli pokryć rodzice. Składki na ubezpieczenie zdrowotne niani również opłacą prawni opiekunowie dziecka.
W ustawie zapisano, że gminy mogą otrzymać dotacje celowe z budżetu państwa na realizację ustawy. Wysokość dotacji nie może przekroczyć 50 procent kosztów realizacji zadania.
Przed głosowaniem wiceminister pracy Marek Bucior zapewnił, że rząd wesprze finansowo samorządy przy tworzeniu żłobków i innych form opieki przewidzianych w ustawie. Poinformował, że początkowo przeznaczono na ten cel 11 milionów złotych, ale podjęto już decyzję o zwiększeniu tej kwoty do 50 milionów.
Ustawę rozpatrzy jeszcze Senat.
