W Płocku odbyła się w niedzielę inscenizacja, będąca przypomnieniem ważnego historycznego wydarzenia - odznaczenia miasta przez marszałka Józefa Piłsudskiego Krzyżem Walecznych za bohaterską postawę podczas obrony przed armią bolszewicką w 1920 r.
Inscenizację wizyty marszałka Józefa Piłsudskiego, którą zaprezentowano na płockim Starym Rynku w 90. rocznicę tego wydarzenia, przygotowali aktorzy tamtejszego Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego.
Pod pomnikiem marszałka Piłsudskiego odbył się apel poległych. Przed jego rozpoczęciem minutą ciszy uczczono pamięć ofiar katastrofy smoleńskiej.
Przemawiając podczas uroczystości, prezydent Płocka Andrzej Nowakowski podkreślił, że obrona miasta i Krzyż Walecznych zostały okupione wysoką ceną: życiem wielu poległych i rannych, a także losem wziętych do niewoli. "Marszałek Piłsudski docenił obronę Płocka, +utajone zwycięstwo cywilizacji nad nicością+, jak mówiono wówczas" - powiedział Nowakowski.
W trakcie wcześniejszej inscenizacji Nowakowski wcielił się w postać prezydenta Płocka z 1921 r. Antoniego Michalskiego, który witał wówczas przybywającego do miasta marszałka Piłsudskiego - w tej roli wystąpił aktor Krzysztof Bień.
Płock jest drugim po Lwowie miastem, które za swą bohaterską postawę w wojnie obronnej 1920 r. otrzymało od marszałka Piłsudskiego odznaczenie wojskowe - Krzyż Walecznych. 10 kwietnia 1921 r. odwiedzając miasto marszałek Piłsudski odznaczył także jego obrońców, nadając im Krzyże Virtuti Militari i Krzyże Walecznych.
Pośmiertnie odznaczony został wówczas najmłodszy z obrońców Płocka, który poległ podczas walk o miasto - 14-letni harcerze Antolek Gradowski. Odznaczenia otrzymali wtedy także jego koledzy Józef Kaczmarski i Tadeusz Jeziorowski - obaj zginęli we wrześniu 1939 r. Podczas wizyty w 1921 r. płoccy radni wręczyli marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu tytuł pierwszego Honorowego Obywatela Miasta Płocka.
Armia bolszewicka, chcąc przedostać się na tyły wojsk polskich zaatakowała Płock 18 sierpnia 1920 r. Walka o miasto i przyczółek mostu przez Wisłę trwała 21 godzin. W obronie wzięli udział wszyscy płocczanie, w tym kobiety i dzieci. Na ulicach wzniesiono barykady. W bitwie zginęło 250 osób, w tym 100 cywilów, a 400 zostało rannych. Kilkuset mieszkańców miasta trafiło do niewoli, większość została później rozstrzelana.
Dzięki bohaterskiej postawie mieszkańców, Płock pozostał niezdobyty, a bolszewicy zmuszeni zostali do odwrotu. (PAP)
mb/ abe/
