Trzeba pospieszyć się z kredytem

Zaakceptowany przez rząd projekt zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych zakłada likwidację ulgi odsetkowej, która miała być rekompensatą za pozbawienie podatników starych ulg mieszkaniowych. Ulga odsetkowa, choć mniej korzystna, bo pozwala jedynie na odliczenie wydatków na spłatę odsetek, a nie kosztów całej inwestycji mieszkaniowej, i tak szybko zaczęła się cieszyć zainteresowaniem podatników. Niestety jej żywot okazał się bardzo krótki. W uzasadnieniu do projektu MF wyjaśnia, że likwidację ulgi odsetkowej wymuszają na Polsce regulacje unijne. Propozycja zawarta w projekcie jest więc związana z dostosowaniem przepisów polskich do prawa unijnego. Projektodawca podkreśla, że Komisja Europejska zarzuca Polsce naruszenie m.in. traktatu unijnego (naruszenie nr 2005/2428).

Wprowadzona od 1 stycznia 2002 r. możliwość odliczania odsetek ma zniknąć z ustawy z początkiem 2007 roku. Nie oznacza to jednak, że ulga w ogóle zniknie z podatkowego krajobrazu. Minister finansów zadbał o ochronę tzw. praw nabytych. Podatnicy, którzy planowali zakup mieszkania i wkalkulowali w inwestycję korzyści z długoletniego rozliczania ulgi odsetkowej, dostaną gwarancję kontynuowania tego prawa. Zgodnie z przepisem przejściowym każdy, komu w latach 2002-2006 został udzielony kredyt czy pożyczka mieszkaniowa, nadal będzie korzystał z odliczenia. Uprawnienie to będzie przysługiwało do upływu terminu spłaty określonego w umowie, nie dłużej jednak niż do końca 2027 roku.

Regulacja taka zmobilizuje rzesze podatników do inwestycji mieszkaniowych na kredyt. Pamiętamy niedawny boom na rynku remontowym. Ostatnie pół roku obowiązywania ulgi remontowej to czas pośpiesznych wydatków. Na koniec 2005 roku ekipy remontowe i handlowcy przeżyli istne oblężenie. Trudno się jednak dziwić, skoro każda faktura wystawiona do 31 grudnia 2005 roku w związku z zakupami materiałów do remontu czy modernizacji przekładała się na czysty zysk podatkowy w postaci odliczenia.

W przypadku ulgi odsetkowej będzie podobnie. Jednak podatnicy, którzy chcą zagwarantować sobie prawo do ulgi, nie powinni czekać na ostatnią chwilę. Żeby skorzystać z ulgi remontowej, wystarczy odpowiedni zakup udokumentowany fakturą VAT. Wystawienie faktury trwa kilka minut. Tymczasem żeby skorzystać z ulgi odsetkowej, trzeba zaciągnąć kredyt, a to jest już proces złożony i nawet w zaprzyjaźnionym banku może potrwać. Duży ruch na rynku mieszkań może też znacznie utrudnić szybkie znalezienie odpowiedniego lokum.

Ustawodawca określił rodzaje inwestycji mieszkaniowych, jakie mogą wchodzić w grę przy korzystaniu z ulgi odsetkowej. Jest to przede wszystkim nabycie mieszkań (w tym spółdzielczych) i domów, budowa domów i szeroko rozumiana adaptacja na cele mieszkaniowe. Mieszkania i domy muszą jednak pochodzić z rynku pierwotnego. Obecnie, zwłaszcza w Warszawie, znalezienie takiego lokum nie jest łatwe. Deweloperzy sprzedają mieszkania z nowych lokalizacji na pniu. Bywa, że rezerwacje planowanych dopiero inwestycji sprzedają się w ciągu jednego dnia.

Dodatkowo inwestycja musi dotyczyć domów lub lokali mieszkalnych położonych w Polsce na terenie przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod budownictwo mieszkaniowe, a w razie braku tego planu na terenie określonym w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Trzeba więc to sprawdzić. W przypadku nowych mieszkań na zamieszkałych już osiedlach na wszelki wypadek należy sprawdzić również rok zakończenia budowy. Ulga odsetkowa odnosi się bowiem do mieszkań i domów, których budowa zakończyła się najwcześniej w 2002 roku. Będą to zapewne sytuacje rzadkie, niemniej jednak nie można tego wykluczyć. A zaniedbanie w tym przypadku będzie kosztować utratę prawa do skorzystania z odliczenia.

7 KROKÓW

1 Określ cel kredytu
Odliczeniu podlega tylko spłata odsetek od kredytu zaciągniętego na jeden z celów wymienionych w ustawie o PIT.

2 Znajdź bank lub SKOK
Podatnik, który chce skorzystać z ulgi odsetkowej, musi swoją inwestycję sfinansować pieniędzmi pożyczonymi od profesjonalisty.

3 Zadbaj o odpowiednie zapisy w umowie
Z umowy kredytu musi jasno wynikać, że dotyczy on jednej z inwestycji wymienionych w umowie. Odliczeniu podlegają tylko te odsetki, które zostały faktycznie zapłacone.

4 Poszukaj domu lub mieszkania w Polsce
Inwestycja finansowana z kredytu musi dotyczyć budynków lub lokali mieszkalnych położonych na terytorium Polski. Warto też sprawdzić, czy jest to grunt przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w razie braku takiego planu - w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

5 Za grunt zapłać gotówkąOdliczeniu w ramach ulgi odsetkowej podlegają tylko odsetki od kredytu zaciągniętego na inwestycję mieszkaniową. Nie odliczamy odsetek na przykład od części finansującej zakup garażu, miejsca parkingowego czy pomieszczenia gospodarczego. Bez odliczenia pozostaną również odsetki od części kredytu przeznaczonej na sfinansowanie zakupu gruntu.

6 Nie odliczaj odsetek za wcześnie
Odliczenia ulgi odsetkowej dokonuje się najwcześniej za rok podatkowy, w którym została zakończona dana inwestycja. W przypadku mieszkań decyduje o tym umowa ostatecznie przenosząca własność mieszkania.

7 Wypełnij PIT-2K
Odliczając po raz pierwszy ulgę odsetkową, podatnik musi wypełnić nie tylko PIT/D, ale także oświadczenie o wysokości wszystkich poniesionych wydatków związanych z inwestycją mieszkaniową (PIT-2K).

Podatnik powinien podjąć też decyzję, w co chce zainwestować. Zgodnie z przepisami z umowy kredytu (pożyczki) musi wynikać, że dotyczy on jednej z inwestycji związanych z ulgą odsetkową. Udając się po pieniądze na sfinansowanie inwestycji mieszkaniowej, powinniśmy wiedzieć, czy będzie to zakup domu czy mieszkania. Wszystko po to, by negocjując warunki umowy, zastrzec odpowiedni zapis w umowie.
Oczywiście po kredyt (pożyczkę) musimy zwrócić się do profesjonalisty. Odliczeniu podlegają tylko odsetki od kredytów i pożyczek udzielonych przez podmiot uprawniony na podstawie przepisów prawa bankowego albo przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych do udzielania kredytów (pożyczek). Pieniądze muszą więc pochodzić z banku lub SKOK-u.

Z zaciągnięciem kredytu warto pospieszyć się jeszcze z jednego powodu. Gwarancję kontynuowania ulgi odsetkowej będą mieli podatnicy, którym udzielono kredytu. Trudno dziś powiedzieć, jak będą interpretowały to organy podatkowe i czy stwierdzą, że kredyt udzielony to taki, co do którego została podpisana umowa, czy taki, który został uruchomiony. Z ostrożności warto więc na tyle wcześnie podpisać umowę, żeby do końca 2006 roku pieniądze wyszły z banku.

Odliczeniu od dochodu podlegają tylko wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi, na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z: budową budynku mieszkalnego albo wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku. Odliczeniu podlegają też wydatki na zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego od gminy albo od dewelopera. Odliczyć można też wydatki na nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne lub przebudowę (przystosowanie) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne.

Podatnicy korzystają często z ulgi odsetkowej, mimo że:

1. kupili mieszkanie z rynku wtórnego
2. pieniądze pożyczyli od rodziny lub znajomych
3. budowa mieszkania została skończona zbyt wcześnie, a dom był budowany zbyt długo
4. formalnie nie zakończyli inwestycji
5. sami korzystali ze starych ulg mieszkaniowych albo korzystał z nich małżonek
6. kredyt przeznaczyli na zakup gruntu
7. zaciągnęli inny kredyt na spłatę wcześniejszego kredytu mieszkaniowego