Jakie są warunki do nabycia prawa do emerytury? Czy wystarczy wyłącznie osiągnięcie ustawowego wieku emerytalnego, czy też trzeba mieć jeszcze odpowiedni staż pracy?
Odpowiedź zależy od wieku pytającego. Są bowiem *dwa rodzaje emerytur: *
- emerytury ustalane według starych zasad dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r.
- i nowe, wprowadzone przepisami reformy emerytalnej, dla urodzonych po 31 grudnia 1948 r.
„Stara" emerytura przysługuje ubezpieczonym, którzy osiągnęli tzw. powszechny wiek emerytalny i mają wymagany staż pracy.
Dla kobiety ten powszechny wiek wynosi 60 lat a wymagany staż ubezpieczeniowy (czyli tzw. okresy składkowe i nieskładkowe) co najmniej 20 lat. Mężczyźni muszą przekroczyć 65 lat oraz zgromadzić co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Na „starych" zasadach przyznaje się także prawo do *wcześniejszych emerytur *(oprócz osób urodzonych przed 1949 r. mają do nich prawo także osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. o ile *do końca 2007 r. *spełnią warunki wymagane do tej emerytury).
ZOBACZ TAKŻE:
Jak zarobić 850 tys. zł na emeryturę Wysokość „starego" świadczenia zależy od wysokości tzw. podstawy wymiaru emerytury (czyli procentowego stosunku zarobków wnioskodawcy do przeciętnego wynagrodzenia) oraz długości okresów składkowych i nieskładkowych (czyli, najogólniej mówiąc, długości stażu pracy).
Do ustalenia podstawy wymiaru wnioskodawca sam wskazuje zarobki z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat sprzed roku, w którym złożono wniosek o emeryturę.
Można również wykazać zarobki z 20 lat (nie muszą następować bezpośrednio po sobie) dowolnie wybranych z całego stażu pracy
Emerytura wynosi: 24 proc. kwoty bazowej (to tzw. część socjalna emerytury), po 1,3 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy, po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych z uwzględnieniem pełnych miesięcy.
Emeryturę na „nowych" zasadach oblicza się osobom urodzonym po 1948 r. - o ile zdecydowały się przystąpić do nowego systemu - i obowiązkowo wszystkim urodzonym po 1968 r. Uzyskanie prawa do tej emerytury zależy tylko od osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat kobieta i 65 lat mężczyzna).
Wysokość tej emerytury zależy głównie od kwoty zgromadzonych składek emerytalnych na indywidualnym koncie w ZUS (czyli tzw. I fi larze) oraz w otwartych funduszach emerytalnych (czyli tzw. II fi larze).
Osobom urodzonym po 1948 r., które nie miały obowiązku przystąpienia do nowego systemu i nie zrobiły tego, ale nie przeszły na emeryturę na starych zasadach, ZUS obliczy świadczenie według tzw. systemu mieszanego.