Jak zarobić 850 tys. na emeryturę

Tak niewielkim kosztem godziwą starość mogą jednak zapewnić sobie tylko ludzie młodzi. Im mniej lat do emerytury, tym większe kwoty trzeba odkładać.

Jednak o swojej przyszłości pomyślało zaledwie 123 tys. młodych ludzi (do 30 roku życia). Tyle ma Indywidualne Konta Emerytalne.

Uzbieranie nawet 850 tys. zł, nie oznacza, że będziemy bogaci na emeryturze - znaczy tylko, że nie zbiedniejemy. Będziemy mogli w wieku 70 lat żyć na takim samym poziomie, jak w wieku 60 lat. Na taki "luksus" większość emerytów nie będzie mogła liczyć. Dostaną emerytury w wysokości 40-60 procent ostatniej pensji. Innymi słowy, wraz z zakończeniem kariery zawodowej, trzeba obciąć wydatki o około połowę.

_ Jedna piąta Polaków nawet nie może myśleć o oszczędzaniu, gdyż żyje w ubóstwie. Według GUS-u, tak duży był zasięg ubóstwa w 2005 roku (chodzi o tak zwane ubóstwo relatywne, czyli życie czteroosobowej rodziny za poniżej 1,3 tys. zł miesięcznie). Jednak kilka milionów osób na pewno może coś odłożyć. _

Sytuacja jest taka, że mimo wysokich składek płaconych na I i II filar, dodatkowe oszczędzanie jest niezbędne. Dlatego zaskakuje fakt, że wprowadzone w 2004 roku IKE okazały się porażką.

Pracujących Polaków jest ponad 13 mln, a czynnych Indywidualnych Kont Emerytalnych 840 tysięcy. O emeryturze pomyślało więc 6,5 proc. osób zarabiających pieniądze. Odłożyli łącznie 1,3 mld złotych, czyli średnio na osobę wypada po półtora tysiąca złotych (dane KNF za 2006 rok).

Porażkę IKE obwieściła też "Rzeczpospolita", która wyliczyła, że przez pierwsze półrocze tego roku przybyło zaledwie około 50 tys. nowych IKE (oficjalnych danych za I półrocze z Komisji Nadzoru Bankowego jeszcze nie ma).

W 2004 roku ówczesny minister polityki społecznej Krzysztof Pater zakładał, opierając się na badaniach Pentora, że IKE będzie dwa miliony i to do końca 2004 roku.

Źródło: KNF
*szacunek "Rzeczpospolitej"

Założenie IKE wiąże się z jednym przywilejem - od zysku z oszczędności nie trzeba płacić tzw. podatku Belki. To niewielka zachęta, aczkolwiek odgrywa pewną rolę - młoda osoba, która przez 40 lat odkłada po 100 zł, przechodząc na emeryturę nie musi płacić fiskusowi 150 tys. zł - właśnie taką miałaby należność, gdyby oszczędzała poza IKE.

Poza tym oszczędzamy jak zwykle, czyli lokując pieniądze w banku, w funduszach inwestycyjnych, w akcjach spółek giełdowych, wykupując ubezpieczenie lub kupując obligacje.

Nie ma też ograniczeń, poza rocznym limitem wpłat - w każdej chwili można pieniądze wycofać. Jedyna "kara", jaką się ponosi, to konieczność zapłacenia podatku od zysków kapitałowych, jeśli w momencie wypłaty nie mamy 55 lat lub nie jesteśmy wcześniejszymi emerytami.

*Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej planuje znaczące podwyższenie limitu, ale nie ma jeszcze ostatecznej decyzji

Największy sens ma oszczędzanie drobnych kwot w przypadku osób, które są młode i rozpoczynają pierwszą pracę. Jeśli we wrześniu 2004 roku (kiedy wystartowały IKE) 25-letni mężczyzna zaczął pracę i zaczął oszczędzać, zapewni sobie godną starość.

_ Do wyliczeń stopy zwrotu wzięliśmy wyniki funduszu Skarbiec Akcja - w okresie od września 2004 do lipca 2007 stopa zwrotu wyniosła 102,16 proc. (po uwzględnieniu prowizji). _

Załóżmy, że we wrześniu 2004 roku wpłacił na fundusz akcji 500 zł (z reguły jest to minimalna pierwsza wpłata). Później regularnie co miesiąc wpłacał po 100 zł. Wybrał fundusz akcji ani najlepszy, ani najgorszy - ze środka stawki - i do końca lipca tego roku zarobił ponad 102 procent. Ma już (po uwzględnieniu prowizji) 6,8 tys. zł. Ale przed nim jeszcze 37 lat oszczędzania.

Przyjęliśmy ostrożne założenie, że przez tak długi czas fundusz akcji da mu średnio 12 procent zysku w skali roku. Od dziś do 2044 roku powinien zatem uzbierać 834 269 zł (po odjęciu prowizji). Z uzbieraną od września 2004 roku kwotą, będzie miał ponad 841 tys. zł. Gdyby oszczędzał poza IKE, od takiej kwoty musiałby zapłacić ponad 150 tys. zł podatku od zysków kapitałowych, czyli jego kapitał zmalałby do kwoty 690,5 tys. zł.

Stopy zwrotu funduszy inwestycyjnychTrzeba pamiętać o inflacji. Zaoszczędzone ponad 800 tys. zł dziś jest imponującą kwotą, ale za 37 lat będzie znacznie mniej warte. Ale też gdy uwzględni się inflację, to z roku na rok maleją wpłaty na IKE. Comiesięczne wpłacanie 100 złotych w 2004 roku było większym wyrzeczeniem, niż będzie w 2024, a najprawdopodobniej w latach 40. będzie to już symboliczna kwota. Z roku na rok oszczędzanie coraz mniej nas kosztuje.

Choć te 830 tys. nie będzie tak imponująca kwotą, jaką jest dziś, okaże się jednak niezbędne - pierwsza emerytura tego pana (z I i II filaru), będzie stanowić zaledwie 65 proc. ostatniej pensji.

Dziś zarabia średnią krajową. W 2044 roku *zarabiać będzie *5,3 tys. zł na rękę, a emerytury z obowiązkowych składek otrzyma niecałe 3,5 tys. zł.

Dzięki zaoszczędzonemu kapitałowi, bohater naszych wyliczeń nie będzie musiał przeprowadzać się do mniejszego i tańszego mieszkania oraz sprzedawać samochodu.

_ Uzbierane pieniądze można też stopniowo przejadać. Starczy ich na 15 lat (dłużej, niż statystycznie żyje mężczyzna na emeryturze) jeśli będzie wypłacane po 4,6 tys. zł miesięcznie. Może też za te 841 tys. zł wykupić ubezpieczenie emerytalne i zakład będzie mu wypłacał co miesiąc stałą kwotę. Może też otworzyć lokatę rentierską. Możliwości jest wiele. _

Uzbierany kapitał może zachować w funduszu. Wtedy z zysków miałby (po opłaceniu podatku Belki, który musiałby wtedy płacić) 6,8 tys. zł miesięcznie. Kapitał pozostałby nienaruszony (w spadku mogą otrzymać go dzieci), a standard życia emeryta byłby więcej niż przyzwoity.

Taki scenariusz ma oczywiście minusy - przyjęliśmy, że stopa zwrotu zainwestowanych pieniędzy to 12 proc., ale to średnia. W czasie bessy może on przynosić straty. Wtedy emeryt przez kilka miesięcy, może parę lat, musiałby wypłacać sobie pieniądze uszczuplając kapitał. Jednak w czasie hossy, przy kilkudziesięcioprocentowych wzrostach, nie musi wypłacać całego zysku i uszczerbek w kapitale zostanie odbudowany.

Opisany przykład pokazuje, jak ważne jest wczesne rozpoczęcie oszczędzania. Tylko wtedy odkładanie małych kwot ma sens. Dlatego niepokoi fakt, że wśród posiadaczy IKE jest tylko 14,7 proc. ludzi do 30 roku życia, czyli najwłaściwszych adresatów tego typu oszczędzania.

Na przykładzie 35-letniej kobiety można wykazać, że zbyt późne rozpoczęcie oszczędzania nie przynosi już tak dobrych rezultatów. Przyjęliśmy, że od dziś zaczyna odkładać po 200 zł miesięcznie (pierwsza wpłata 500 zł). Zostało jej 25 lat oszczędzania, więc przy takich samych założeniach, jak wyżej, uzbiera (po uwzględnieniu prowizji) 365 343 zł.

Choć oszczędzanie w jej przypadku wiąże się z większymi wyrzeczeniami, to jednak każdy grosz jej się przyda. Odchodząc na emeryturę w 2032 roku *dostanie *1477 zł, czyli zaledwie 42 procent ostatniej pensji.

Dzięki oszczędnościom nie będzie żyła w luksusie, ale zostawiając pieniądze w funduszu i żyjąc z wypracowanego zysku, dołoży sobie do emerytury 3,6 tys. zł. Jednak wystarczy, żeby co miesiąc wypłacała sobie 2 tys. zł, a już będzie żyła na takim poziomie, jak wcześniej z pensji.

Starość więc przeżyje godnie, jednak za dwa razy wyższą cenę, niż jej młodszy kolega. Nie tylko wcześniej zaczął oszczędzać, ale będzie pracował 5 lat dłużej.

Źródło: KNF

Polacy, jeśli już oszczędzają w IKE, to nieczęsto decydują się na opisany przez nas agresywny wariant. Dominują ubezpieczenia, a najmniej jest rachunków maklerskich. Drobni inwestorzy giełdowi niechętnie część swojej działalności prowadzą w ramach IKE. Na około 300 tys. aktywnych rachunków w biurach maklerskich, zaledwie 8 prowadzonych jest w ramach IKE.

Źródła:

Dane Komisji Nadzoru Finansowego

Kalkulatory Money.pl

Kalkulator przyszłej emerytury Komisji Nadzoru Finansowego