Nowy Skarbiec Koronny nawiązuje do znajdujących się na Wawelu dwóch historycznych instytucji: Skarbca oraz Archiwum Koronnego. Mieściły one najcenniejsze insygnia władzy królewskiej oraz klejnoty koronne, jak również najważniejsze dokumenty państwowe.
Więcej miejsca na eksponaty
- Nawet jeśli ktoś bardzo dobrze znał Skarbiec, będzie zaskoczony jego obecną odsłoną. Prace nad otwarciem trwały jedenaście miesięcy. Zamiast do czterech zapraszamy teraz do dwunastu nowo zaaranżowanych sal. To w większości dotychczas nieznana publiczności przestrzeń, w której do niedawna znajdowały się magazyny Archiwum Narodowego, przeniesione w 2020 roku do nowej siedziby. Jest to więc nie tylko znacząca różnica jakościowa, ale także ilościowa, ponieważ duża przestrzeń umożliwia pokazanie o wiele większej liczby eksponatów – mówi prof. Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.
– Prezentujemy rozmaite zabytki rzemiosła artystycznego – srebra, tkaniny, trofea, militaria, a także dzieła malarstwa. To zatem wystawa kompletna, która opowiada nie tylko dzieje samego Skarbca, ale też Rzeczypospolitej – dodaje dyrektor Zamku.
Mecenasem Edukacji Nowego Skarbca Koronnego jest PGE Polska Grupa Energetyczna, która jest jednym z największych mecenasów kultury w Polsce.
- Zainaugurowana w grudniu 2021 roku współpraca z Zamkiem Królewskim na Wawelu to ważny element działań PGE, mających na celu wsparcie i promocję polskiej kultury. Nowy Skarbiec Koronny, otwarty dzięki naszemu wsparciu, jest jedynym w skali kraju zbiorem unikatowych polskich pamiątek historycznych, wśród których znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków w Polsce - Szczerbiec - miecz koronacyjny królów Polski - – mówi Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Co zobaczymy w skarbcu
Pierwszy raz, w ramach ekspozycji muzealnej, wystawa Skarbiec Koronny została udostępniona w 1930 roku, a potem systematycznie wzbogacana. Nowa odsłona ekspozycji, która została właśnie udostępniona publiczności, prezentuje zbiór najbardziej reprezentacyjnych kosztowności w Polsce. Są to precjoza ze skarbców m.in. króla Jana III Sobieskiego, Radziwiłłów, Sapiehów czy Potockich, jak również pamiątki po monarchach, magnackich rodzinach i słynnych dowódcach, a także militaria, dary dyplomatyczne, trofea z odsieczy wiedeńskiej czy zbiór klejnotów i naczyń ze srebra i złota z okresu od XV do XVIII wieku. Wśród nich znajduje się także najważniejsza polska pamiątka historyczna – Szczerbiec. W nowym Skarbcu Koronnym, w dwunastu salach prezentowane są zarówno szeroko znane zabytki, jak i te, które dotychczas nie były dawno lub nawet nigdy wcześniej eksponowane. Dodatkowo wszystkie one zostały opatrzone komentarzami wyjaśniającymi ich znaczenie i walory.
Skarbiec dostępny dla wszystkich
Nowy Skarbiec Koronny jest dostępny dla wszystkich grup wiekowych i osób z niepełnosprawnościami. W ramach wystawy zostały udostępnione ścieżki zwiedzania i edukacyjne oraz infografiki. W przestrzeni wystawy znajdują się także punkty edukacyjne z informacjami na temat wybranych zabytków lub zagadnień. Dostępne są także kopie wybranych zabytków, aby można było dokładniej poznać technikę ich wykonania, fakturę, kształt czy ciężar.
W Nowym Skarbcu Koronnym na Wawelu znajduje się także pierwszy w Polsce, tablet dostępnościowy, który umożliwia osobom z niepełnosprawnością wzrokową, odkryć, jak wyglądają eksponaty oraz posłuchać o ich historii i znaczeniu.
Od 1 do 3 lipca od godz. 21.30 do północy na dziedzińcu arkadowym na Wawelu będzie wyświetlany mapping poświęcony historii Skarbca Koronnego Rzeczypospolitej. 2 lipca odbędzie się natomiast gra terenowa zatytułowana "Klucz do Skarbca", którą poprowadzą studenci historii Uniwersytetu Jagiellońskiego.