Producenci tytoniu od ponad dwóch lat odnotowują spadek sprzedaży papierosów. Średnio około stu milionów paczek rocznie. Na rynku wzrasta natomiast zapotrzebowanie na tytoń fajkowy, z którego palacze skręcają również papierosy.
Mimo wzrostu akcyzy rynek tytoniu w Polsce od kilku lat jest w miarę stabilny. Liczba wypalanych papierosów (w paczkach i skręcanych) w ubiegłym roku zrównała się z tą sprzed pięciu laty i wynosi 76,2 miliarda sztuk.
Wzrost akcyzy i dalsze zapowiedzi jej zwiększenia powodują jednak na rynku pewne zmiany. Od ponad dwóch lat spada sprzedaż papierosów, a od pięciu tytoniu do palenia. Systematycznie rośnie natomiast sprzedaż tytoniu fajkowego, na którego fiskus nakłada niższy podatek. Co więcej od kilku lat pozostaje on na tym samym poziomie - około 60 proc. maksymalnej ceny detalicznej.
To się jednak zmieni, bo rząd planuje ustalić jedną stawkę kwotowo-procentową dla tytoniu do palenia i tytoniu fajkowego.
Ostatnie rozporządzenie podnoszące akcyzę na papierosy i tytoń do palenia o 23,3 proc. doprowadziło do zwiększenia stawek kwotowych i procentowych liczonych od ceny detalicznej odpowiednio: z 80,87 zł. do poziomu 91,00 zł/ 1000 szt. i 33,70 proc. do 37,92 proc. na papierosy oraz 56,80 zł do 65,62zł/kg i 23,67 proc do 27,34 proc. na tytoń do palenia.
Stawka na pozostałe wyroby tytoniowe pozostała natomiast bez zmian.
W minionym roku Polacy kupili 69,9 mld sztuk papierosów. W porównaniu do roku 2006 oznacza to spadek sprzedaży o 3,5 proc. Aż o 35 proc. zwiększyła się natomiast sprzedaż grubiej ciętego tytoniu fajkowego.
Nieco innymi danymi dysponuje British American Tobacco. Choć szacuje sprzedaż papierosów z ostatnich dwóch lat na tym samym poziomie co PM, to dynamika wzrostu pozostałych wyrobów tytoniowych jest już znacznie mniejsza.
Z danych, które otrzymaliśmy od BAT wynika, że w 2005 roku było to 1,7 mld sztuk. Rok później 2,3 mld, a w 2007 r. 2,7 mld sztuk.
Producenci jednak podkreślają, że dane te nie uwzględniają nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi. Konkretnej liczby nikt nie jest w stanie podać, jednak według różnych szacunków może on sięgać od kilkunastu do nawet trzydziestu procent całkowitej konsumpcji.
Papierosy leczą budżet państwa
Wzrost zainteresowania tytoniem fajkowym w żadnym razie nie powinien jednak martwić Ministerstwa Finansów. Z roku na rok wpływy do budżetu z tytuły akcyzy na wyroby tytoniowe systematycznie rosną.
W związku z podwyżką i przewidywanym wzrostem sprzedaży resort finansów szacuje, że dodatkowe wpływy z tytułu podatku od wyrobów tytoniowych wyniosą ok. 2.309 mln zł. więcej niż w ubiegłym roku.
Oznacza to, że tylko w tym roku palacze podreperują budżet państwa łączną kwotą prawie 16 mld złotych.
To jednak nie koniec podwyżek. Zgodnie z prawem europejskim do 1. stycznia 2009r. Polska musi osiągnąć minimalną stawkę akcyzy na wyroby tytoniowe. Wynosi ona 64 euro na tysiąc sztuk papierosów i musi stanowić co najmniej 57 proc. ostatecznej ceny sprzedaży.
Podwyżka akcyzy nie przyniesie jednak znaczących strat dla producentów tytoniu. Z raportu "Ekonomiczne aspekty palenia tytoniu " opublikowanego przez Tobaccoevidence blisko 3/4 palaczy w żaden sposób nie zareaguje na jej wzrost.
| Hubert Zawadzki, Philip Morris Polska |
| --- |
| Rozwój rynku tytoniowego w Polsce w ostatnich latach charakteryzuje utrzymanie dużego udziału tanich marek papierosów i znaczny wzrost sprzedaży alternatywnych wyrobów tytoniowych, głównie tytoniu fajkowego wykorzystywanego przez konsumentów do ręcznego skręcania papierosów. Jest to efekt obecnej struktury podatku akcyzowego, która zachęca producentów do wprowadzania na rynek tanich marek papierosów i alternatywnych wyrobów tytoniowych ze względu na niższe opodatkowanie. Projekt zmiany struktury akcyzy jest korzystny, gdyż zapewni mniej gwałtowne podwyżki podatku i większą przewidywalność wpływów do budżetu państwa. |
Druga strona medalu
Według raportu _ Ekonomika profilaktyki i leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu _ leczenie chorób wywoływanych paleniem tytoniu m.in. chorób serca kosztuje rocznie kilkanaście miliardów.
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na świecie jest ponad miliard palaczy. W Polsce według różnych szacunków liczba ta sięga nawet 10 milionów.
Palenie tytoniu to najczęstsza przyczyna przedwczesnych zgonów. Z danych Instytutu Onkologii w Warszawie przytaczanych przez edukacyjny serwis medyczny portalu Esculap.pl wynika, że każdego roku aż 100 tys zgonów w naszym kraju ma bezpośredni związek ze skutkami palenia tytoniu, a sześćdziesiąt procent z nich dotyczy osób w wieku 35-69 lat.
Problem palenia w istotny sposób dotyka również nieletnich. W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 chłopców i dziewcząt, a rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.