Z naszych podatków na dzieci idą ponad 52 miliardy złotych. Na jednego ucznia przypada ponad 9 tysięcy zł. To daje nam czwarte miejsce w Europie. Od końca.
Jutro rozpoczyna się rok szkolny. Money.pl postanowił sprawdzić, ile państwo wydaje na dzieci i młodzież.
Budżetowe wydatki to przede wszystkim pieniądze przeznaczone na szkolnictwo. Ale w grę wchodzą także ulgi i zasiłki na dzieci oraz stypendia dla najzdolniejszych uczniów.
Jak wyliczył portal Money.pl w zeszłym roku wydatki państwa na jedno dziecko wyniosły niemal 7,5 tysiąca złotych. W tym roku ta kwota urosła do 9270 złotych.
| Wydatki na dzieci w mln zł | |
|---|---|
| rodzaj wydatku | kwota |
| oświata - wg założeń budżetu | 36400 |
| dożywianie | 350 |
| podwyżki dla nauczycieli | 58,2 |
| wyprawki | 35 |
| stypendia | 600 |
| środki na organizację szkół dla sześciolatków | 347 |
| zasiłki | 8300 |
| ulga rodzinna | 6000 |
| suma | 52 090,2 |
Oświata kosztuje miliardy
W tym roku z budżetu państwa na oświatę pójdzie niemal 36,4 mld złotych. To o 2,8 mld więcej niż w roku ubiegłym.
Większą cześć tej kwoty stanowi subwencja oświatowa - czyli środki przekazane gminom na utrzymanie szkół. Teoretycznie utrzymanie szkół jest domeną samorządów - i to one powinny wykładać większość pieniędzy - jednak, ze względu na wysokie koszty, państwo co roku przekazuje im specjalną subwencję z budżetu.
| Wydatki budżetu i samorządów na utrzymanie szkół | |||
|---|---|---|---|
| Rok | Subwencja oświatowa z budżetu | wkład samorządu | subwencja budżetowa do wydatków własnych samorządu |
| 2004 | 25 mld | 11 mld | 1,4 |
| 2005 | 26 mld | 13 mld | 1,5 |
| 2006 | 27 mld | 14 mld | 1,5 |
| 2007 | 28 mld | 17 mld | 1,64 |
| 2008* | 31 mld | 18 mld | 1,7 |
| 2009* | 33 mld | 19 mld | 1,7 |
- dane dotyczące wkładu własnego samorządów za lata 2008 i 2009 szacunkowe źródło: Money.pl na podstawie Ministerstwa Finansów, MEN, GUS i projektów budżetów samorządowych
Bieżące wydatki na szkolnictwo to jednak nie wszystko. W tym roku startuje program_ sześciolatki do szkół _.
Po licznych protestach wysyłanie dzieci do szkoły o rok wcześniej zostało uznane za dobrowolne. Wprawdzie, jak wynika z wypowiedzi minister Katarzyny Hall zaledwie 5 procent rodziców zdecyduje się oddać sześciolatków do szkoły, jednak Ministerstwo Edukacji przeznaczyło już *347 mln zł *na _ zadania wynikające z obniżenia wieku szkolnego _.
Ministerstwo ma też pieniądze na podręczniki dla uczniów. W sumie przeznacza na to 35 milionów.
940 zł
tyle, wg UOKIK kosztowała wyprawka szkolna w ubiegłym roku
Rzecznik MEN'u Grzegorz Żurawski powiedział agencji PAP, że uczniowie ze szkół podstawowych mogą liczyć na dofinansowanie w wysokości 150 lub 170 złotych. Gimnazjaliści mogą liczyć na 280 złotych.
O takie dofinansowanie może się starać każda rodzina, której dochód na jednego członka nie przekracza 350 złotych. Wnioski w tej sprawie należy składać u dyrektora szkoły.
Jednak koszty są znacznie większe, i to nie tylko dla rodzin, które ministerialnego kryterium nie spełniają. Zmieniła się podstawa programowa, będzie trzeba kupić nowe podręczniki. Jak wyliczył portal iwoman.plkosztować to będzie rodziców o 2,5 tys. drożej.
Czy nauczyciele dostaną podwyżkę?
Na podwyżki dla nauczycieli zarezerwowano w tegorocznym budżecie 58,2 mln złotych.
W wyniku ubiegłorocznych negocjacji rząd zapowiedział w tym roku dwie podwyżki dla nauczycieli. Jedna z nich została już zrealizowana: wiosną płace zasadnicze nauczycieli stażystów wzrosły o 390 zł brutto, kontraktowych - o 220 zł brutto, mianowanych - o 100 zł brutto i dyplomowanych o 125 zł brutto. Teraz rząd chce wycofać się z dalszych podwyżek - protestuje jednak związek zawodowy nauczycieli.
W ogonie Europy
Pomimo tego, że kwoty przeznaczana na oświatę w Polsce rosną, w Unii Europejskiej na oświatę wydaje się średnio dwa razy więcej, niż u nas. W Stanach Zjednoczonych natomiast niemal trzy razy więcej.
źródło: Eurostat. Dane przeliczone są na moc nabywczą waluty danego kraju (wyrażone w PPS - umownej jednostce, która uwzględnia ceny towarów w poszczególnych państwach).
W wydatkach na wykształcenie w UE gorsza od nas jest jedynie Bułgaria, Rumunia i Litwa. Zobacz pełną tabelę.
Dzieci niżu
To, że na każdego ucznia wydajemy coraz więcej, wynika m.in. z tego, że z każdym rokiem uczniów ubywa. W ciągu roku liczba uczniów szkół podstawowych spadła o 3,5 procent.
źródło:GUS
Państwo chce dzieci
Niż demograficzny to zagrożenie dla kolejnych budżetów, które będą musiały dźwigać coraz to większe emerytury z mniejszą pomocą ze strony nowo zatrudnionych. Dlatego też państwo wspiera zakładanie rodzin i posiadanie dzieci. Podstawowym takim wsparciem jest ulga rodzinna w podatku dochodowym.
W ubiegłorocznych rozliczeniach dzięki niej zapłaciliśmy fiskusowi o 6 mld mniej. W tym roku ulga się zmniejszy - będzie rozliczana proporcjonalnie do urodzin dziecka, czyli za dzieci urodzone w grudniu odliczymy jedynie jedna dwunastą z 1112,04 zł przysługujących rocznie na dziecko.
Urodzenie dziecka budżet premiuje dodatkowo _ dodatkiem _ w wysokości tysiąca złotych, wynikającym z ustawy o świadczeniach rodzinnych. Do tego dołożyć się może gmina - w przypadku rodzin w trudnej sytuacji materialnej. Dla rodzin przewidziana jest jeszcze dodatkowa pomoc państwowa, realizowana przez gminy:
| Do świadczeń rodzinnych zaliczają się: |
| --- |
| * - dodatek z tytułu urodzenia dziecka * - dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu * wychowawczego * - dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka * - dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej * - dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka * - dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem * zamieszkania * - dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego |
Przed cięciami budżetowymi wysokość świadczeń rodzinnych zaplanowano na ponad 11 mld złotych. Po nowelizacji budżetu kwota ta spadła do 8,3 mld złotych.
*założenia- ustawa budżetowa, źródło: Ministerstwo Finansów
źródło: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Poza zasiłkami wsparcie przeznaczone jest głównie na dożywianie i stypendia. Na wsparcie Narodowego Programu Stypendialnego przeznaczono w budżecie MEN 599,6 mln złotych, na dożywianie uczniów *350 milionów *złotych.