Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach to wspaniały skansen techniki, która odeszła w przeszłość - odwadniania kopalń. Czynny obecnie odcinek ma 600 m długości i stanowi fragment najdłuższej sztolni odwadniającej w tym rejonie. Otwartą w 1957 r. podziemną trasę turystyczną pokonuje się łodziami. Niedaleko znajduje się druga z podziemnych atrakcji Tarnowskich Gór - trasa turystyczna w Kopalni Zabytkowej Rud Srebronośnych.
Powstanie i rozwój Tarnowskich Gór było związane z odkryciem i eksploatacją rud ołowiowo-srebrowych. W XVI w. osada była największym ośrodkiem górniczym na Śląsku. Dwa wieki później odkryto następne bogate złoża i miasto rozwijało się nieprzerwanie do 1912 r. Sztolnię Czarnego Pstrąga, dziś znajdującą się na terenie prawie 200-hektarowego parku w dzielnicy Repty, zaczęto drążyć w 1821 r. Na początku schodziła na głębokość 56 m i miała ok. 4,5 km długości. Pod koniec XIX w. była najdłuższą sztolnią w regionie - miała prawie 15 km długości. Szerokość chodnika sztolniowego waha się dziś od 1,2 do 2,5 m, wysokość dochodzi do 4 m, a głębokość wody wynosi ok. 1 m.
| Sztolnia Czarnego Pstrąga |
| --- |
| ul. Gliwicka 2, 032 285 49 96, VI-VIII 10.00-17.00, IV-V, IX-X 10.00-16.00 (sb., nd., święta), I-III , XI-XII 11.00-15.00 (sb., nd., święta), bilet normalny 13,5 zł, ulgowy 10 zł, zwiedzanie trwa ok. 1 h, temperatura w Sztolni ok. 10° C, dojście z parkingu ok. 700 metrów |
Pobliska Kopalnia Zabytkowa Rud Srebronośnych to obiekt dawnego górnictwa kruszcowego - unikalny nie tylko w kraju, ale i w całej Europie. Oferuje jedyną w Polsce podziemną trasę turystyczną o długości 1700 m i głębokości 40 m w dawnej kopalni kruszców srebronośnych. Fragment szlaku (270 m) pokonuje się łodziami. Zrekonstruowane wyrobiska pochodzą z XVII i XIX w. Ich największą atrakcją jest Srebrna Komora o powierzchni 500 m2 (przetrwała w pierwotnym stanie) z urokliwym, małym jeziorem. Odtworzono tu stanowisko pracy dawnych górników.
Przed zjazdem w podziemia można zwiedzić wystawę minerałów, narzędzi i urządzeń górniczych, a po wyjeździe skansen maszyn parowych. Pod względem liczby osób zwiedzających turystyczne obiekty podziemne Kopalnia Zabytkowa i Sztolnia Czarnego Pstrąga znajdują się na drugim miejscu w Polsce, tuż po Kopalni Soli w Wieliczce.
| Kopalnia Zabytkowa |
| --- |
| ul. Gliwicka 2, 032 285 49 96, IX-V 9.00-15.00, VI-VIII 9.00-15.00 (pn.-pt.), 9.00-17.00 (sb.-nd.), bilet normalny 11 zł, ulgowy 8,5 zł (trasa krótka), bilet normalny 18 zł, ulgowy 14,5 zł (trasa długa), trasa dostępna dla osób niepełnosprawnych |
kopalnia węgla * kamiennego Królowa LuizaPółtorakilometrowa trasa turystyczna schodząca pod ziemię na głębokość 35 m to główna atrakcja *Skansenu Górniczego Królowa Luiza w Zabrzu. Część ekspozycji naziemnej skupia się wokół dawnego szybu Carnall, a podziemna - w pobliżu nieistniejącego już szybu Wilhelmina.
Najcenniejszym zabytkiem naziemnej części skansenu jest jedyna tego typu w Europie parowa maszyna wyciągowa, wyprodukowana w 1915 r. w Niemczech.
Aż do 1990 r. obsługiwała szyb Carnall, dzięki niej windy opuszczano pod ziemię z prędkością 10 m/sek. Nadal odbywają się pokazy jej działania. W muzeum zgromadzono również wiele historycznych pamiątek z nieistniejących już kopalń regionu, m.in. wentylator systemu Guibald z 1907 r., jedyną zachowaną w Polsce bębnową maszynę wyciągową z 1910 r. czy też wspaniałą fontannę w formie rzeźby z 2. połowy XIX w. Przechowanych jest tu aż 32 tys. wartościowych eksponatów.
| Skansen Górniczy Królowa Luiza |
| --- |
| ul. Wolności 410, 032 370 11 27, 8.00-14.00 (pn.-pt.), o 11.00 (każda ostatnia nd. miesiąca), bilet normalny 10 zł, ulgowy 8 zł |