Abonament RTV. Zaległości ma niemal 3 miliony Polaków

Od końca 2005 r. abonamentowe zaległości Polaków wzrosły o ponad 1,5 mld zł. W ciągu ostatnich 12 miesięcy zwiększyły się o ponad 125 mln zł. Rośnie też średnia kwota zaległości przypadająca na jednego dłużnika - w 2005 r. było to 402,34 zł, na koniec ub.r. - już 773,78 złotych.

Według danych GUS telewizor posiada 98 proc. z ok. 13 mln polskich gospodarstw domowych. Zgodnie z prawem każde z nich powinno zarejestrować odbiornik i opłacać z tego tytułu abonament. Przyjęto domniemanie, że odbiornika używa każda osoba, która posiada takie urządzenie w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu.

Zarejestrowany odbiornik - według danych KRRiT - posiada jednak nieco ponad 6,9 mln abonentów. W ciągu ostatniego roku ich liczba zwiększyła się co prawda o 42 tys., jednak jeszcze na koniec 2008 r. było ich ponad 7,3 mln.

Z 6,9 mln osób, które zarejestrowały odbiornik, ponad 2,7 mln jest zwolnionych z opłat. Oznacza to, że abonament powinno płacić prawie 4,2 mln osób. Faktycznie robi to jednak niespełna 1,3 mln abonentów (niespełna 1,1 mln w gospodarstwach domowych i 191,5 tys. abonentów instytucjonalnych), a ponad 2,9 mln zalega z opłatami. W ciągu roku liczba opłacających abonament zmniejszyła się o prawie 54 tys.

Zgodnie z obowiązującym prawem środki z abonamentu, który opłaca się za używanie odbiorników rtv, są przeznaczane na realizację misji publicznej przez publiczną telewizję i radiofonię.

W ub.r. na konta spółek mediów publicznych trafiło z tytułu abonamentu w sumie 563,2 mln zł. To o 93 mln zł więcej niż zakładały pierwotne prognozy KRRiT. Telewizja Polska otrzymała z tej kwoty 253,9 mln zł (o 93 mln zł więcej niż rok wcześniej). Do spółek publicznej radiofonii trafiło 309,3 mln zł (o 44,5 mln zł więcej niż w 2011 r.), z czego 156,9 mln zł do tzw. dużego radia, a 152,4 mln zł - do regionalnych rozgłośni.

W porównaniu z poprzednimi latami przychody publicznych mediów z abonamentu znacznie jednak spadły. W 2003 r. TVP otrzymała z tego tytułu 919 mln zł, a publiczna radiofonia - 380,7 mln zł.

Wysokość uzyskanych w 2012 r. opłat abonamentowych to pierwszy od 2003 r. przypadek, kiedy były one nominalnie wyższe niż rok wcześniej. W 2003 r. wyniosły 905,1 mln zł, w 2004 r. - 898,7 mln zł, w 2005 r. - 892,9 mln zł, w 2006 r. - 888,8 mln zł, w 2007 r. - 887,2 mln zł, w 2008 r. - 726 mln zł, w 2009 r. - 622,9 mln zł, w 2010 r. - 552,3 mln zł, a w 2011 r. - 470 mln zł.

Na 2013 rok KRRiT prognozowała pozyskać z abonamentu 401 mln zł. Po analizie wpływów za zeszły rok Rada podniosła planowaną kwotę do 529 mln zł. W br. miesięczna opłata za używanie odbiornika radiowego to 5,65 zł (61 zł rocznie), a telewizyjnego i radiowego - 18,65 zł (201,40 zł za cały rok). Opłatę roczną należy wnieść do 25 stycznia br. Opłaty abonamentowe w Polsce należą do najniższych w Europie. Polska ma też najniższy odsetek ich ściągalności.

Politycy od lat mówią o potrzebie uchwalenia nowej ustawy medialnej, która m.in. zmieniłaby sposób finansowania mediów publicznych. W marcu ub.r. minister administracji i cyfryzacji Michał Boni zapowiedział, że projekt takiej ustawy powstanie do końca sierpnia. W wyznaczonym terminie ocenił jednak, że w 2012 i 2013 r. nie ma potrzeby dokonywania zmian systemowych w mediach publicznych. Dodał, że _ dziś warto rozpocząć debatę na temat zadań i finansowania radia i telewizji, tak aby te rozwiązania wprowadzać w życie np. od 2015 roku _.

Nad nowymi rozwiązaniami pracuje resort kultury i dziedzictwa narodowego. Kierujący nim Bogdan Zdrojewski powiedział we wrześniu PAP, że za dwa lata abonament mógłby zostać zastąpiony niższą, ale bardziej powszechną i łatwiejszą do egzekucji opłatą audiowizualną. Zniknąć miałby też obowiązek rejestrowania odbiorników rtv.