Warszawę oblegają związkowcy. Do stolicy zaczęli zjeżdżać się wczoraj, ale na dziś zapowiedzieli najintensywniejsze protesty. Protestujących ma być sto tysięcy i mają obalić rząd. Dlaczego? O co poszło? Konflikt narastał stopniowo, a zaczęło się od pakietu antykryzysowego.
Ogólnopolskie Dni Protestu przeciwko polityce rządu organizują trzy największe centrale związkowe - NSZZ Solidarność, OPZZ i Forum Związków Zawodowych. W Warszawie zostanie zorganizowanych 17 manifestacji. Tylko wczoraj było ich sześć, powstało też miasteczko namiotowe przed Sejmem. Słowem, związki walczą z całą determinacją.
Od Syzyfa do pętakaDlaczego Piotr Duda (Solidarność), Jan Guz (OPZZ) i Tadeusz Chwałka (FZZ) postanowili w końcu dać upust rosnącemu niezadowoleniu z działań rządu? Ostatecznym powodem była nowelizacja Kodeksu Pracy.
Podpisana w czerwcu przez prezydenta ustawa wydłuża okres rozliczeniowy czasu pracy z 4 do 12 miesięcy, _ jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi lub technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy _. Nowe zasady rozliczania i rozkładu czasu pracy mogą zostać wprowadzone w firmie w układzie zbiorowym lub w porozumieniu ze związkami zawodowymi albo przedstawicielami pracowników.
Związki rozjuszył też fakt, że nowe prawo zostało wprowadzone bez konsultacji w Komisji Trójstronnej - co było jednym z powodów, dla których związki zawodowe zawiesiły swój udział w jej pracach w czerwcu tego roku. Ten sprzeciw to był kolejny krok do wojny na linii związkowcy-rząd, która właśnie się rozpętała. Drugim powodem był postulat usunięcia z Komisji Trójstronnej ministra pracy Władysława Kosiniaka-Kamysza, którego związki uznały za winnego podniesienia wieku emerytalnego w kraju do 67 lat.
Oliwy do ognia dolały też wcześniejsze przepychanki i sprzeczki personalne. Waldemar Pawlak - jeszcze gdy był wicepremierem - obwieścił, że ma już dość przewodniczenia w Komisji, bo minister finansów i tak nie respektuje jej ustaleń. Wieloletnim problemem była na przykład kwestia corocznego ustalenia płacy minimalnej. Gdy okazało się, że nikt nie chce Pawlaka zastąpić, związki poczuły się urażone i zaczęły głośno utyskiwać na sposób pracy w Komisji.
Do tego wszystkiego Donald Tusk w trakcie debaty sejmowej nad podniesieniem wieku emerytalnego nazwał szefa Solidarności Piotra Dudę pętakiem. To był definitywny kres jako takich stosunków szefa związku i prezesa Rady Ministrów.
Psuć się jednak zaczęły one dużo wcześniej - a mianowicie w czerwcu 2009 roku, kiedy to rząd wprowadził pakiet antykryzysowy. To właśnie on doprowadził do większego rozluźnienia stosunków pracy i jeszcze większej popularności tak zwanych umów śmieciowych. To właśnie przeciw nim związki skierowały swoją pierwsza dużą ofensywę pod wodzą Piotra Dudy. Kampania _ Stop umowom śmieciowym _, której symbolem był Syzyf daremnie wpychający na górę wielką skałę, była też pierwszym dużym starciem Solidarności Dudy i rządu.
Związki frontem, rząd flankujeNa dotychczasowych starciach się nie kończy. Poseł Michał Jaros z Platformy, który jest przewodniczącym Zespołu Parlamentarnego ds. Wolnego Rynku, szykuje ustawę mającą jeszcze bardziej ograniczyć rolę związków zawodowych w sferze publicznej. Jak? Poprzez likwidację tzw. etatów związkowych w przedsiębiorstwach, pozbawienie związków prawa do pomieszczeń na terenie zakładu pracy i wreszcie zabronienie pracodawcy pobierania składek związkowych i odprowadzania ich na rachunki związków zawodowych.
To mógłby być gwóźdź do trumny związków. Od początku lat 90., zarówno Solidarność i OPZZ, sukcesywnie się kurczą. Tuż po przełomie roku 89. suma członków obu organizacji wynosiła 7,5 miliona. Dziś oba związki mają ich 1,5 miliona. To pięć razy mniej. W ogóle wszystkich związkowców - łącznie z szacunkową liczbą ponad 300 niezrzeszonych w trzech największych centralach - jest około 2 milionów.
Członkostwo Polaków w związkach zawodowych w 2012 roku | ||
---|---|---|
Związek zawodowy | Liczba członków (w tys.) | Odsetek dorosłej populacji |
NSZZ _ Solidarność _ | 680 | 1,1 proc. |
OPZZ | 792,5* | 1,6 proc. |
FZZ | 408,1 | 1,4 proc. |
Pozostałe związki | Około 311 | 0,4 proc. |
Razem | Około 2000 | 4,6 proc. |
*Dane za 2011 rok
Źródło: Historia i teraźniejszość związków zawodowych w Polsce, Money.pl i dane CBOS
Dwie trzecie Polaków uważa, że związki zawodowe to organizacje o niskiej skuteczności, jeśli chodzi o obronę praw pracowniczych. Przeciwnego zdania jest tylko jedna czwarta badanych. Większość respondentów CBOS uznaje też, że związki zawodowe mają zbyt mały wpływ na decyzje polityczne.
Procent populacji deklarujący członkostwo w związkach zawodowych | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
1991 | 1995 | 2000 | 2005 | 2010 | 2012 | 2013 |
19 | 11 | 9 | 9 | 7 | 6 | 5 |
Źródło: CBOS
Fatalnie wypadamy też na tle Europy. Jeśli chodzi o procent zatrudnionych, którzy są zrzeszeni w związkach zawodowych, to jesteśmy w ogonie Starego Kontynentu. Gorzej jest tylko w Estonii, Litwie i Francji.
Procent zatrudnionych zrzeszonych w związkach | |
---|---|
Finlandia | 74% |
Szwecja | 70% |
Dania | 67% |
Cypr | 55% |
Norwegia | 52% |
Malta | 51% |
Belgia | 50% |
Luksemburg | 41% |
Włochy | 35% |
Rumunia | 33% |
Irlandia | 31% |
Austria | 28% |
Słowenia | 27% |
Wielka Brytania | 26% |
Grecja | 25% |
Bułgaria | 20% |
Holandia | 20% |
Portugalia | 19% |
Hiszpania | 19% |
Niemcy | 18% |
Czechy | 17% |
Słowacja | 17% |
Łotwa | 13% |
Węgry | 12% |
Polska | 12% |
Estonia | 10% |
Litwa | 10% |
Francja | 8% |
Średnia unijna | 23% |
Źródło: worker-participation.eu
Atakując słabe już związki, Platforma pokazuje nakłady, jakie ponoszą zakłady utrzymujące związki zawodowe. Roczne utrzymanie związków zawodowych w spółkach z udziałem Skarbu Państwa kosztuje ponad 50 mln zł.
Jak ustalił Money.pl Piotr Duda zarabia 10 936 zł brutto. Poborów Jana Guza OPZZ nie podaje do wiadomości publicznej. W Solidarności natomiast przewodniczący zarządu regionu, który liczy powyżej 100 tys. członków zarabia 9051 złotych brutto. Członek prezydium komisji krajowej - 8749 złotych brutto.
Komentarz Money.pl src="http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=1346968800&de=1347055140&sdx=0&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=EURCHF&colors%5B0%5D=%231f5bac&w=600&h=300&cm=0&lp=1&rl=1"/> Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej
Czytaj więcej w Money.pl | |
---|---|
[ ( http://static1.money.pl/i/h/15/m259343.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/zwiazkowcy;w;warszawie;gras;premier;nie;spotka;sie;z;protestujacymi,104,0,1379944.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) | _ Postulatem związków jest obalenie rządu _ Szef rządu przychodził na obrady Komisji Trójstronnej, ilekroć był na nie zapraszany, a to strona związkowa z dialogu w komisji zrezygnowała. |
[ ( http://static1.money.pl/i/h/120/m190328.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/umowy;smieciowe;trzeba;ograniczyc,255,0,1380095.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) | Ograniczyć umowy śmieciowe! Zmiany... Ruch Palikota chce przedstawić związkowcom propozycje zmian kodeksu pracy. |
[ ( http://static1.money.pl/i/h/171/m276651.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/protesty;zwiazkowcow;rpo;apeluje;o;pokojowy;przebieg,4,0,1379844.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) | 17 protestów w 4 dni. Apel o pokojowy przebieg Dziś odbędzie się ich sześć. Zaplanowano m.in. pikiety przed niektórymi ministerstwami. Po południu zostanie rozbite miasteczko namiotowe przed Sejmem. |