Na rynku Forex kursy walut są odnoszone do najbardziej płynnej waluty na świecie, czyli amerykańskiego dolara. Wartości wszystkich innych par walutowych obliczane są na podstawie ich kursów wobec amerykańskiej waluty. Inwestorzy, znając tę relację, mogą obliczyć każde połączenie. Na przykład, znając notowania USD/PLN i USD/CHF, można obliczyć kurs CHF/PLN. Zazwyczaj wyliczeniami zajmują się systemy komputerowe, warto jednak znać ten mechanizm.
Waluta bazowa, nazywana też stałą, to pierwsza waluta w kwotowaniu. Walutą kwotowaną, lub zmienną, nazywamy drugą walutę w kwotowaniu. Na przykład w parze USD/PLN dolar amerykański jest walutą bazową, a polski złoty walutą kwotowaną. EUR/USD oznacza, że euro jest walutą bazową, a dolar amerykański walutą kwotowaną.
Każde kwotowanie na rynku Forex podawane jest w postaci dwóch cen. Pierwsza to cena, po której kwotujący chce kupić walutę – BID. Druga to cena, po której kwotujący chce sprzedać określoną kwotę waluty – ASK. Na przykład kwotowanie EUR/USD 4,0987 - 4,1244, oznacza 4,0987 - kurs kupna dolara przez bank, 4,1244 – kurs sprzedaży dolara przez bank.
Kursy BID i ASK należy rozpatrywać w czterech scenariuszach. Jeśli chodzi o kurs kupna BID: kreatorzy rynku, czyli banki, zamierzają kupić euro lub sprzedać dolara amerykańskiego. Natomiast uczestnicy mogą po tej cenie kupić dolara amerykańskiego lub sprzedać euro. Z kolei kurs sprzedaży ASK oznacza, że kreatorzy rynku zamierzają kupić dolara amerykańskiego lub sprzedać euro. Natomiast uczestnicy rynku mogą kupić euro lub sprzedać dolara amerykańskiego.
Z punktu widzenia kraju, w którym waluta jest kwotowana, wyróżnia się dwa rodzaje: kwotowania bezpośrednie i pośrednie. Kwotowanie pośrednie polega na kwotowaniu stałej ilości waluty krajowego względem zmiennej ilości waluty obcej. Innymi słowy, wartość waluty krajowej wyrażona jest w jednostkach waluty zagranicznej. W przypadku kwotowania bezpośredniego, stała ilość waluty obcej jest kwotowana względem zmiennej ilości waluty krajowej. Innymi słowy, ilość jednostek waluty krajowej przypadająca na stałą ilość jednostek waluty zagranicznej.
Na przykład kurs PLN/EUR jest w Polsce kwotowaniem pośrednim, zaś EUR/PLN jest kwotowaniem bezpośrednim. Odwrotnie na przykład we Francji. PLN/EUR jest kwotowaniem bezpośrednim, zaś EUR/PLN kwotowaniem pośrednim.
Jak obliczyć wartość aprecjacji waluty bazowej? To prosty iloraz, w którym w liczniku jest różnica nowej wartości waluty bazowej w walucie kwotowanej i jej stara wartość. W mianowniku jest zaś stara wartość waluty. Na przykład kurs EUR/PLN zmienił się w ciągu dnia z 4,1675 do 4,1711. Po podstawieniu wartości do powyższego wzoru, aprecjacja waluty bazowej – czyli euro, wyniosła 0,09 proc.
Na rynku teoretycznie możliwa jest wymiana pomiędzy dwoma dowolnymi walutami. Żeby jednak zredukować liczbę kursów wymiany, na rynkach finansowych kwotuje się większość walut w stosunku do dolara amerykańskiego. Cenę dowolnej pary walutowej można jednak wyliczyć z ich kursów do dolara lub innej – tej samej – waluty. Taki kurs nazywa się kursem krzyżowym (cross-rate). Obliczaniem par krzyżowych zajmują się zazwyczaj komputery. Warto jednak poznać sposób, w jaki zostały zaprogramowane.
Jeśli mamy dwa kursy walutowe, w których wspólna waluta w obu przypadkach jest walutą bazową, to aby obliczyć ich kurs krzyżowy, należy podzielić walutę bazową przez walutę bazową w odpowiedniej kolejności: kupno kwotowanej / sprzedaż bazowej – sprzedaż kwotowanej / kupno bazowej. Rozpatrzmy to na przykładzie. EUR/USD kwotowany jest 1,3453 – 1,3497, zaś kwotowanie EUR/PLN wynosi 4,1672 – 4,1786. Chcemy obliczyć parę USD/PLN. Należy podzielić w następującej kolejności: 4,1672/1,3497 – 4,1786/1,3453. Wynik to 3,0875 – 3,1061.
Nieco inaczej należy postępować, jeśli inwestor ma dwa kursy walutowe, w których wspólna waluta jest kwotowaną. W tym przypadku, obliczając cross-rate należy podzielić przez nową walutę kwotowaną w odpowiedniej kolejności: kupno bazowej / sprzedaż kwotowanej – sprzedaż bazowej / kupno kwotowanej. I tak na przykład mamy CHF/HUF i EUR/HUF, które kwotowane są odpowiednio 238,2500 – 238,6600 i 297,0200 – 297,4900. Aby wyliczyć kurs EUR/CHF, należy wykonać następujące obliczenia: 238,66/297,02 - 238,25/297,49, a następnie podzielić przez nie 1. Wynik to 1,2445 – 1,2486.
Ostatni przypadek to sytuacja, w której wspólna waluta w jednej parze jest walutą kwotowaną, a w drugim walutą bazową. W tym przypadku, należy pomnożyć kursy kupna i sprzedaży w następującej kolejności: kupno bazowej x kupno kwotowanej – sprzedaż bazowej x sprzedaż kwotowanej. Rozpatrzmy przypadek obliczenia cross-rate dla EUR/PLN z USD/PLN i EUR/USD, kwotowanych odpowiednio 3,1022 – 3,1112 oraz 1,3499 – 1,3519. Należy obliczyć 1,3499 x 3,1022 - 1,3516 x 3,1112. Wynik to 4,1877 – 4,2051.
Należy jednak pamiętać, że w praktyce ceny BID i ASK kursów krzyżowych obliczone ręcznie będą się nieznacznie różnić od tych rynkowych, bowiem spread pary krzyżowej jest zawężany w stosunku do tego, który wychodzi z obliczeń.