Znalezienie mieszkania, które można kupić na tzw. kredyt z dopłatą nadal graniczy z cudem, zwłaszcza w dużych miastach - wynika z analiz przeprowadzonych przez Expandera. Nieco lepiej jest w mniejszych miejscowościach. Liberalizacja ustawy o dopłatach nie przyniosła spodziewanych efektów.
Nowe przepisy wchodzą w życie w najbliższą środę, 15 sierpnia. Chodzi o ustawę o finansowym wspieraniu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania. Reguluje ona zasady dopłat z BGK do odsetek od kredytów mieszkaniowych. Podwyższeniu o 30 proc. ulega maksymalna kwota m.kw. mieszkania, przy której otrzymanie dopłat jest możliwe. Jednak nawet po podwyżce dopłaty są dostępne tylko dla nielicznych.
ZOBACZ TAKŻE:
Kredyt z wyższą dopłatąExpander sprawdził, ile wynoszą średnie ceny metra kwadratowego w 13 wybranych miastach Polski. Tylko w jednym przypadku - Katowice - cena jest niższa od nowego limitu, umożliwiającego skorzystanie z dopłaty. Najgorzej jest we Wrocławiu, Gdyni i Gdańsku. Tam, przeciętna cena jest blisko dwa razy wyższa od limitu.
Na tym nie koniec. Trudności w znalezieniu lokalu kwalifikującego się do skorzystania z dopłaty mogą mieć nawet mieszkańcy mniejszych miast, np. Białej Podlaskiej.
| Dla kogo dopłata? |
| --- |
| Rodziny lub osoby samotnie wychowujące dzieci, które kupią lub zbudują tanie mieszkanie czy dom mogą liczyć na zwrot z budżetu państwa połowy odsetek kredytowych w pierwszych 8 latach spłaty długu. Mieszkanie nie może być jednak większe niż 75 m.kw., a powierzchnia domu nie może przekroczyć 140 metrów. Sama dopłata obejmie 50 lub 70 metrów powierzchni odpowiednio: mieszkania lub domu. Dopłaty można uzyskać tylko zaciągając kredyt w złotych. |
Największe możliwości skorzystania z dopłat mają za to osoby mieszkające w najmniejszych miejscowościach oraz mieszkańcy tzw. otoczenia dużych miast (obowiązują tam niższe limity - takie jak dla pozostałej części województwa, a nie stolicy regionu). Poza tym, bardziej dostępne od dopłat do mieszkań są dopłaty do domów, które w przeliczeniu na metr kwadratowy kosztują mniej.
Są dwa podstawowe powody takiej sytuacji: wzrost cen nieruchomości oraz sposób liczenia maksymalnej ceny metra kwadratowego umożliwiającej skorzystanie z dopłaty. Wyliczany przez GUS wskaźnik opiera się na koszcie budowy mieszkań czy domów, a nie cenie sprzedaży.
Poza tym, nie uwzględnia w dostateczny sposób dysproporcji w cenach lokali między dużymi i małymi miejscowościami (w każdym województwie obowiązują dwa wskaźniki: jeden dla stolicy województwa i drugi dla pozostałych miejscowości).
ZOBACZ TAKŻE:
Dopłaty do kredytów z problemamiOto przykłady. W Warszawie ustawowy limit po zmianie to 6340 zł za metr, podczas gdy średnia rynkowa to 8800 zł. W Krakowie dysproporcja jest jeszcze większa - 3883 zł wobec 8005 zł na rynku (w tabeli obok prezentujemy zestawienie urzędowych wskaźników w relacji do cen rynkowych zaczerpniętych z raportu Expandera i Szybko.pl).
W efekcie, jeśli dołożyć ograniczenie powierzchni nieruchomości okaże się, że nieruchomości spełniających warunki jest niewiele. Są to zazwyczaj mieszkania o niskim standardzie, zlokalizowane w najmniej popularnych dzielnicach.
| Gdzie po dopłaty? |
| --- |
| Kredyt z dopłatami można uzyskać w dowolnym banku, który podpisze umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Obecnie są to: PKO Bank Polski, Pekao SA, Bank Pocztowy, Gospodarczy Bank Wielkopolski, Bank Polskiej Spółdzielczości oraz wybrane Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe i bank spółdzielcze. Dopłaty są dla wszystkich banków na tym samym poziomie. Jednak odsetki, jakie dostajemy z budżetu odejmowane są od raty pobieranej przez dany bank. W efekcie: im tańszy kredyt w banku, tym niższa będzie rata także po dopłatach. Uwaga! Do kredytów z dopłatami banki stosują z reguły wyższe oprocentowanie (o 0,5-1 pkt. proc.) niż w przypadku kredytów na zwykłych zasadach. |
Expander sprawdził, jak w poszczególnych miastach po 15 sierpnia kształtuje się stosunek wyznaczonego ustawą limitu do średniej rynkowej ceny nieruchomości.
Autorzy raportu przyjęli, że jeśli obliczony wskaźnik jest wyższy niż 80% wtedy w danym mieście istnieje możliwość zakupu mieszkania z kredytem z dopłatą. W większości przypadków bowiem cena średnia mkw. nie odbiega od cen najtańszych mieszkań o więcej niż 20 procent.
Gdy limit jest niższy od średniej ceny w danym mieście, wtedy osoba, która chce skorzystać z dopłaty może wybierać tylko w tańszych mieszkaniach zlokalizowanych w gorszych dzielnicach. Taka sytuacja dotyczy Łodzi, Torunia i Białej Podlaskiej.
| Miasto | Limit ceny m.kw. przed 15 sierpnia (zł) | *Limit ceny m.kw. po 15 sierpnia (zł) * | *Średnia cena m.kw. (zł) * | *Stosunek limitu do średniej ceny m.kw. (proc.) * |
|---|---|---|---|---|
| Warszawa | 4 877,50 | 6 340,75 | 8 809,00 | 72,0 |
| Biała Podlaska | 2 122,30 | 2 758,99 | 3 200,00 | 86,2 |
| Gdańsk | 3 013,50 | 3 917,55 | 6 590,00 | 59,4 |
| Gdynia | 2 780,00 | 3 614,00 | 6 666,00 | 54,2 |
| Katowice | 3 233,00 | 4 202,90 | 4 188,00 | 100,4 |
| Kraków | 2 987,00 | 3 883,10 | 8 005,00 | 48,5 |
| Łódź | 2 951,00 | 3 836,30 | 728,00 | 81,1 |
| Olsztyn | 2 598,00 | 3 377,40 | 5 409,00 | 62,4 |
| Opole | 2 568,50 | 3 339,05 | 4 314,00 | 77,4 |
| Poznań | 3 555,00 | 4 621,50 | 6 552,00 | 70,5 |
| Szczecin | 2 990,00 | 3 887,00 | 5 111,00 | 76,1 |
| Toruń | 2 671,50 | 3 472,95 | 4 067,00 | 85,4 |
| Wrocław | 2 890,00 | 3 757,00 | 7 015,00 | 53,6 |
Generalnie w mniejszych miastach mieszkania z dopłatami powinny być bardziej dostępne. Nie sprawdza się to jednak w każdym przypadku. Do zestawiania wybrano Białą Podlaską, 60-tysięczne miasto powiatowe zlokalizowane w północnej części województwa lubelskiego. Średnia cena m.kw. mieszkania w tym mieście wynosi 3200 zł i także jest wyższa niż limit w województwie lubelskim - 2758,99 zł.