Chiny podnoszą wiek emerytalny. Czy Polska pójdzie tą drogą?

Jak informuje Reuters, wiek emerytalny w Chinach zostanie podniesiony dla mężczyzn z 60 do 63 lat, natomiast dla kobiet wykonujących pracę umysłową z 55 do 58 lat. Wiek emerytalny dla kobiet wykonujących pracę fizyczną zostanie podniesiony z 50 do 55 lat. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2025 r. i będą wdrażane przez 15 lat.

Obecnie obowiązujący w Chinach wiek emerytalny jest jednym z najniższych na świecie. W Polsce należy zacząć, a następnie wdrożyć reformę mającą na celu wyrównywanie i podwyższanie wieku emerytalnego.

Chińskie władze spodziewają się, że liczba osób w wieku 60 lat i starszych wzrośnie z 280 milionów do ponad 400 milionów do 2035 r., co odpowiada łącznej populacji Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Reforma związana z podwyższaniem wieku emerytalnego jest pilna, ponieważ średnia długość życia w Chinach wzrosła do 78 lat w 2021 r. z około 44 lat w 1960 r. i przewiduje się, że przekroczy 80 lat do 2050 r. Jednocześnie zmniejsza się liczba osób pracujących, które muszą utrzymać osoby starsze.

Warto przypomnieć, że populacja Chin w ostatnich latach zaczęła się zmniejszać. Jak na początku 2024 r. informował chiński urząd statystyczny, w 2023 roku populacja tego kraju zmniejszyła się o 2,08 mln i wynosi obecnie ok. 1,409 mld. Zarówno w 2022 jak i w 2023 roku liczba mieszkańców Chin zmniejszyła się. Spadek liczby mieszkańców w 2023 roku był wyższy, od tego w 2022 roku, kiedy liczba mieszkańców zmniejszyła się o 850 tysięcy.

Pamiętając, że wiek emerytalny w Chinach jest jednym z najniższych na świecie, tego rodzaju reforma jest potrzebna, żeby spróbować zmniejszyć negatywne konsekwencje związane z szybko starzejącym się społeczeństwem. Państwowa Chińska Akademia Nauk stwierdziła, że system emerytalny wyczerpie się do 2035 r. bez dalszych reform. Ruch Chin bardziej zbliża go do regionalnych odpowiedników, Japonii i Korei Południowej, gdzie ludzie mogą otrzymywać emerytury odpowiednio w wieku 65 i 63 lat.

Reuters poinformował cytując chińską oficjalną agencje prasową, że najwyższy organ ustawodawczy Chin zatwierdził propozycję podniesienia wieku emerytalnego w kraju. Zmiany mają na celu przyspieszenie przeglądu obowiązujących od dziesięcioleci przepisów w celu rozwiązania problemu presji ekonomicznej wynikającej z kurczącej się siły roboczej.

W Polsce również potrzebujemy zmian mających na celu przede wszystkim stopniowe wyrównywanie wieku emerytalnego. Obecnie obowiązujący wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn. Zmiany i reformy mające na celu wyrównanie wieku emerytalnego są rozkładane w czasie - w przypadku Chin na 15 lat. Dla przypomnienia reforma emerytalna w Polsce sprzed ponad 10 lat również przewidywała stopniowe podwyższanie i wyrównywanie wieku emerytalnego rozłożone w przypadku wieku kobiet na prawie 30 lat.

Zmiany w Polsce przewidywały stopniowe wydłużanie wieku emerytalnego do 67 roku życia, począwszy od 1 stycznia 2013 r. Każdego roku wiek emerytalny miał wzrastać o trzy miesiące. Oznacza to, że zakładany docelowy wiek emerytalny (67 lat) mężczyźni osiągnąć mieli w 2020 r., kobiety zaś dopiero w 2040 r.

Gdyby nie zmiany w 2017 r., już dzisiaj wiek emerytalny w Polsce wynosiłby 67 lat dla mężczyzn, ale w przypadku kobiet wciąż byłby w procesie stopniowego podwyższania. Biorąc pod uwagę fakt, że obecnie temat zmian w wieku emerytalnym nie ma szans na realizację ze względów politycznych, należy zbudować odpowiedni katalog zachęt, tak żeby osoby w wieku emerytalnym nadal pracowały i przechodziły na emeryturę później, a nie w momencie osiągnięcia 60 lub 65 roku życia, lub chwilę później.

Autorem jest Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy w HRK Payroll Consulting