"W wyniku recesji spowodowanej pandemią COVID-19, luka w VAT w Polsce w 2020 r. może wzrosnąć o około 4,9 pp. w stosunku do 2019 r., czyli do 14,5% wartości teoretycznych zobowiązań. Po okresie stopniowego spadku jej udziału, luka może więc wzrosnąć powyżej wartości szacowanej dla 2017 r. (wyniosła wówczas 14,3%) i może być wyższa niż luka unijna - 13,7% (164 mld euro) - wynika z prognoz opublikowanych w najnowszym raporcie CASE pt. 'Analiza ilościowa luki w VAT w krajach UE', przygotowanym na zlecenie Komisji Europejskiej" - czytamy w komunikacie.
Pandemia COVID-19 nie tylko znacząco obniży wzrost gospodarczy państw UE (według szacunków Komisji Europejskiej, w Polsce w 2020 r. wzrost gospodarczy będzie ujemny i wyniesie - 4,6%, a w UE -7,4%), ale również negatywnie wpłynie na ściągalność VAT i całkowite przychody podatkowe, podkreślono.
"Spadek aktywności gospodarczej i problemy z płynnością finansową, przyczyniają się do problemów wielu przedsiębiorstw w realizowaniu ich zobowiązań podatkowych i jednocześnie mogą nasilić bodźce do nieprzestrzegania przepisów podatkowych" - powiedział dyrektor naukowy ds. polityki fiskalnej w CASE i kierownik zespołu przygotowującego raport Grzegorz Poniatowski, cytowany w komunikacie.
Przedstawione w raporcie dane za 2020 r. są prognozami, a dane za rok 2019 oparte są o uproszczoną metodę szacunków. Ze względu na opóźnienia w dostępności danych, w raporcie możemy przedstawić pełne dane za rok 2018.
"Wynika z nich, że luka w VAT w Polsce spadła o 4,3 pp. i wyniosła 9,9%. Według naszych wyliczeń straty polskiego fiskusa z tytułu VAT wyniosły w 2018 r. blisko 19 mld zł (4,45 mld euro). Obserwujemy jednak, że po znaczących spadach luki od 2015 r., tempo jej zamykania zaczyna istotnie spowalniać. W 2019 r. szacujemy, że luka w Polsce pozostanie na podobnym poziomie jak w 2018 r." - czytamy dalej.
Luka w VAT to różnica między zobowiązaniami z tytułu VAT, a tym co rzeczywiście wpływa do budżetu państwa. W skład luki wchodzi szereg zjawisk, w tym unikanie opodatkowania, uchylanie się od płacenia podatków oraz nadużycia, które w ostatnich latach w Unii Europejskiej przybrały formę tzw. karuzeli VAT-owskich, wykorzystujących ciąg powiązanych podmiotów, firmy słupy i opodatkowanie stawką zerową handlu wewnątrzwspólnotowego.
CASE od 2012 roku liczy lukę w VAT na zlecenie Komisji Europejskiej.
