Co oznacza franczyza?
Co to jest franczyza? Jest to model oparty na ścisłej współpracy franczyzodawcy i franczyzobiorcy. Franczyzodawcą jest tu rozpoznawalna marka o ugruntowanej pozycji na rynku, a franczyzobiorcą - przedsiębiorca, który chce wejść na rynek pod znanym szyldem i pod skrzydłami bardziej doświadczonego partnera biznesowego.
Firma-matka udziela wsparcia handlowego potrzebnego do rozwoju firmy-córki. Przyznaje zgody i koncesję, przekazuje know-how, czyli zasady, jak skutecznie prowadzić działalność. Budowanie biznesu pod znanymi znakami towarowymi działa wówczas jak motor napędowy. Jednak tym, który zyskuje na umowie, nie jest wyłącznie franczyzobiorca. Dzięki franczyzie franczyzodawca rozwija markę. Zwiększa kanały dystrybucji, zyskuje lojalnych partnerów, którzy budują sukces całego brandu. Popularną w Polsce franczyzą są np. sklepy Żabka.
Na czym polega franczyza? Jak to działa?
Wielu przedsiębiorców decyduje się na franczyzę, ponieważ już na starcie otrzymują oni solidną pomoc na rozkręcenie swojego małego biznesu. Nie oznacza to jednak, że we franczyzę nie inwestuje się także swoich własnych pieniędzy.
Wszystko zaczyna się od podpisania umowy franczyzy. Zapisane są w niej zobowiązania franczyzodawcy i franczyzobiorcy. Franczyzobiorca musi przestrzegać określonych reguł i dzielić się zyskami, czyli okresowymi opłatami franczyzowymi. Dodatkowo franczyzobiorca musi wnieść opłatę początkową, czyli wkład własny do biznesu. Czasem jest to kilka tysięcy, jednak kwoty mogą być o wiele wyższe. Nie wolno zapominać także o kosztach, takich jak utrzymanie lokalu, zdobycie uprawnień, zatrudnienie pracowników itp. Franczyza to wciąż biznes, który trzeba utrzymać, aby przynosił zyski.
Na czym polega franczyza? Na rynku funkcjonują różne jej rodzaje. Franczyza przemysłowa - franczyzobiorca realizuje produkcję na podstawie technologii udostępnionej mu przez franczyzodawcę. Dystrybucyjna - franczyzobiorca sprzedaje towary wyprodukowane przez franczyzodawcę. Punkt sprzedaży przyciąga klientów znanym logo, a wystrój i wyposażenie są realizowane w porozumieniu z franczyzodawcą. Franczyza usługowa polega na korzystaniu franczyzobiorcy z know-how, oznaczeń handlowych i znaków towarowych przy obsłudze klientów.
Jakie warunki trzeba spełnić, żeby rozpocząć biznes we franczyzie?
Aby prowadzić działalność franczyzową, należy przede wszystkim posiadać odłożone środki pieniężne. Przedsiębiorca musi "na dzień dobry" ponieść spore koszty, wykupując licencję, utrzymując lokal, zatrudniając pracowników i płacąc im wynagrodzenia. Zyski zaczną przychodzić dopiero po czasie, dlatego każdy przedsiębiorca zainteresowany franczyzą powinien mieć określony wkład własny. Wysokość zależy od rodzaju franczyzy i rozpoznawalności marki.
Opłata początkowa w usługach zaczyna się zazwyczaj od 10 tys. zł, nie licząc dodatkowych kosztów. Franczyza w branży gastronomicznej może jednak pożreć na starcie ponad ok. 100-200 tys. zł. W trakcie kilku miesięcy sporym obciążeniem mogą być opłaty okresowe, które wynoszą określony procent od sprzedaży.
Sukces w dużej mierze zależy również od doboru partnera, czyli franczyzodawcy. Choć na starcie możesz liczyć na wsparcie w rozkręceniu biznesu, źle zorganizowany biznes może narazić cię na olbrzymie długi. Mając niewielkie zaplecze finansowe, lepiej wybrać mniejszą markę.
Kto może założyć franczyzę? Jak zostać franczyzodawcą?
Wiesz już, jak wygląda zakładanie działalności z punktu widzenia franczyzobiorcy. Warto jednak wiedzieć, jak to jest założyć markę, która może stać się firmą matką dla innych.
Jak zostać franczyzodawcą? Nie licząc posiadania odłożonych środków na rozkręcenie biznesu, jedną z najważniejszych rzeczy jest pomysł, który wypełni niszę na rynku. Franczyzodawca przekazuje franczyzobiorcom model prowadzenia biznesu, który jest sprawdzony i skuteczny, opracowany na podstawie własnego doświadczenia.
Aby sfranczyzować swój biznes, musi on funkcjonować na rynku przynajmniej rok i być dochodowy. Niezbędny jest także biznesplan, ustalenie założeń finansowych, opracowanie wizualizacji sieci, spisanie know-how, czyli fachowej wiedzy o prowadzeniu przedsiębiorstwa. Przed założeniem sieci franczyzowej pamiętaj jednak o analizie opłacalności planowanego przedsięwzięcia. Dopiero potem możesz zabrać się za przygotowanie strategii promocji i poszukiwanie franczyzobiorców.
Firmy franczyzowe najczęściej rozwijają się w sektorach: gastronomicznym, spożywczym, odzieżowym, usługowym. Na starcie otwarcie biznesu franczyzowego przynosi mniejsze ryzyko i daje większą wiarygodność. Jednak nie zwalnia to z obowiązku zainwestowania w biznes dużych pieniędzy. Ponadto franczyzodawca również liczy na zyski, dlatego ważne jest odpowiedzialne prowadzenie biznesu, aby każda ze stron wynosiła korzyści ze współpracy.